Viši sud u Podgorici ukinuo je presudu kojom je podgorički Osnovni sud poništio sporazum Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) i Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), na osnovu kojeg je tajna služba imala neograničen pristup svim podacima građana koji se nalaze u bazi MUP-a.
Predmet će biti vraćen sudiji podgoričkog Osnovnog suda Simu Rašoviću na ponovno suđenje.
Zaposleni u MANS-u podnijeli su prije nekoliko godina tužbu protiv ANB-a i MUP-a, tražeći da se proglasi ništavim tajni sporazum između ta dva državna organa.
Rašović je u ukinutoj presudi utvrdio da je službenicima ANB-a omogućen neograničen pristup i preuzimanje podataka iz registara MUP-a, da je omogućen visok stepen proizvoljnosti u postupanju te službe, a što je u suprotnosti sa Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i sa standardima i stavovima Evropskog suda za ljudska prava.
Sud je, u ukinutoj u presudi, prihvatio navode tužbe u kojoj je ukazano da je označavanje sporazuma tajnim suprotno stavu suda u Strazburu, po kome postoji očigledan rizik od proizvoljnosti tamo gdje se ovlašćenja organa izvršne vlasti izvršavaju u tajnosti. Država, kao i ANB, međutim, ne vide ništa sporno u ovome, navodeći da je tužbeni zahtjev MANS-a neosnovan.
U tužbi direktorice MANS-a Vanje Ćalović Marković, i Dejana Milovca i Veselina Bajčete piše da je sporazumom od februara 2014. godine, ANB-u omogućen pristup svim evidencijama i registrima Ministarstva unutrašnjih poslova.
Pojašnjavaju da je takvim sporazumom službenicima ANB-a omogućeno da, po sopstvenoj procjeni, pristupaju i preuzimaju podatke i informacije o građanima, koji se odnose na državljanstvo, lične karte, prebivalište i vođenje registra prebivališta, birački spisak, jedinstveni matični broj, lično ime, matične registre, evidenciju vozila...
U tužbi se dodaje i da način na koji službenici ANB-a pristupaju ličnim podacima građana, ne smije ostati tajan, jer se radi o proceduri koja mora obezbijediti minimum zaštite od zloupotreba. “Objavljivanje načina na koji službenici ANB-a pristupaju ličnim podacima građana u obavljanju dužnosti, ne može ugroziti ostvarivanje funkcije Agencije, jer građani moraju znati na koji način i kada bi mogli doći u situaciju da ANB obrađuje njihove lične podatke”, piše u tužbi.
Navode da je sporazum suprotan Ustavu i Evropskoj konvenciji za zaštitu ljudskih prava i podsjećaju da je sud pravosnažno proglasio ništavim sporazum između Uprave policije i M:tela, koji je tajno i neograničeno omogućavao policiji da prikuplja lične podatke građana.
Na zahtjev ANB-a i MUP-a, javnost je bila isključena sa suđenja, jer je tadašnji direktor ANB-a Boro Vučinić odredio tajnost sporazuma.
Bonus video: