Nacional je nakon višemjesečnog istraživanja u saradnji s članicama Evropske mreže za istraživačko novinarstvo (EIC) došao u posjed opsežne dokumentacije koja otkriva kako funkcioniše balkanski kokainski kartel, koji pokriva gotovo šezdeset posto evropskog tržišta. Ta međunarodna novinarska istraživačka operacija nudi dubinski uvid zašto će se njegovim protagonistima suditi u Zagrebu, kako se njegov vođa bori protiv izručenja Hrvatskoj, kao i gdje je sve i koliko puta letio privatni avion koji je za njegov interes prenosio stotine kilograma kokaina širom svijeta. Nacional u saradnji s EIC mrežom otkriva što sve kartel koji prema nekim procjenama ‘pokriva’ čak šezdeset posto evropskog tržišta povezuje sa Zagrebom, ali i s kakvom sve imovinom raspolaže Majkl Dokovič(Michael Dokovich) - njegov po mnogo čemu ključni čovjek, koji je, kako istražitelji sumnjaju, svim poslovima rukovodio iz luksuznog penthausa u zagrebačkim Šestinama.
Nacional je do tih ekskluzivnih otkrića došao u suradnji s EIC mrežom u istraživanju koje je započelo nedugo nakon što je Dokovič uhapšen u Švajcarskoj. On je bio jedan od trojice muškaraca iz istočne Evrope koji su 16. maja uhapšeni u podzemnom parkiralištu Grand Casina, u Bazelu, u Švajcarskoj, u blizini aerodroma Bazel-Mulhaus koji se nalazi u Francuskoj.
Upravo su bili sletjeli iz privatnog aviona Gulfstream V, registrovanog kao M-FISH koji je letio iz Urugvaja, sa zaustavljanjem u Nici, sa 600 kilograma kokaina. Droga je bila zapakovana u 21 koferu, a njena vrijednost na ulici iznosila je 18 miliona eura.
U julu ove godine hrvatski dnevnik Jutarnji list prvi je imenovao Dokoviča kao jednog od velikih šefova balkanskog kartela koji je povezan sa zapljenom droge u Bazelu.
Istražitelji vjeruju da je taj crnogorski državljanin albanskog porijekla s opsežnom kriminalnom prošlošću svoj zločinački poduhvat vodio iz iznajmljenog penthausa u Zagrebu. U operaciji koju je vodio i koordiniralo Policijsko odjeljenje za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminaliteta (PNUSKOK), uhapšeni su i hrvatski IT stručnjak Silvijo Beljević i češki pilot Aleš Sokolik. Sva trojica su u pritvoru i nedostupna su za komentare. Prema švajcarskim izvorima, Hrvat Silvijo Beljević već je izručen Hrvatskoj i trenutno je u pritvoru.
Operacija Familia
“Veliki šef pojavio se na mjestu isporuke. To mu je bila greška, roba je morala biti istovarena i potom raspoređena za različite kupce. Malo je ljudi u Evropi sposobno nabaviti pola tone kokaina”, rekao je švajcarski policajac specijalizovan za narkotike koji je želio ostati anoniman, objašnjavajući najveću zapljenu kokaina ikad na švajcarskoj teritoriji.
“Tako važne osobe rijetko prljaju ruke. Nije se očekivalo da će se pojaviti. Bilo je to lijepo iznenađenje. Taj tip je na vrhu hijerarhije. Nadzor (u Bazel-Mulhausu, u Francuskoj) nije bio planiran i bila je to jedinstvena prilika.” Prije intervencije švajcarske policije, konvoj je bio pod međunarodnim nadzorom francuske strane.
“Dostava se nadzirala”, dodao je pukovnik Fransoa Despre iz francuske žandarmerije. „Nakon slijetanja pustili smo da roba dođe do Bazela. To je odgovaralo pravosudnom scenariju koji su postavile češke i hrvatske vlasti koje su predvodile istragu kodnog naziva Familia’’. Francuski policajac rekao je da je to bila vrlo dobra operacija i izvrsna saradnja.
Nešto kasnije, 19. juna 2019. u Eurojustu, tijelu Evropske unije koje je osnovano radi ostvarivanja efikasne pravosudne saradnje u kaznenim stvarima između država članica Evropske unije, održan je koordinacijski sastanak o operaciji Familia. Predstavnici država koje su sarađivale u istrazi dogovorili su se da sudski procesi treba da se održe u Hrvatskoj. Utvrđeno je da su žarište istrage i kriminalne aktivnosti grupe bile u Hrvatskoj. Slijedom toga, tužioci iz drugih evropskih zemalja složili su se da će se trojica osumnjičenih uhapšenih u Bazelu suočiti sa istražiteljima Državnog tužilaštva u Zagrebu.
U složenoj operaciji koju su podržali Europol, američka agencija za borbu protiv droge DEA i Frontex uhapšeno je 16 osumnjičenih. Osim hrvatske policije koja je vodila i koordinisala operaciju, u ovoj operaciji učestvovale su policijske snage iz Švajcarske, Češke, Slovenije, Srbije, Belgije, Italije, Francuske, Hong Konga, Makaa, Malezije, Paragvaja i Urugvaja, što je rezultiralo oduzimanjem više od tonu kokaina, dva miliona eura u gotovini i milion eura vrijedne luksuzne robe poput skupocjenih satova i automobila.
Brodovi su spori, daj avion
Dokovič je odabrao najbržu metodu za transport droge. Umjesto sporih brodskih kontejnera koji su obično glavni način prevoza kokaina, koristio se privatnim avionom. Početkom 2019. osnovao je u Zagrebu avio firmu MD Global Jet i angažovao češke pilote koji su prevozili VIP putnike u pratnji pravih stjuardesa kako bi prikrio trgovinu drogom. Cijena iznajmljivanja ovog aviona bila je 230.000 eura.
U saradnji s partnerima EIC-a Nacional je uspio identifikovati letove aviona Gulfstream V registrovanog kao M-FISH na ostrvu Manu. Avion je od 7. januara 2016. godine bio u vlasništvu češke kompanije Osprey Wings, koja je u 99-postotnom vlasništvu firme Aero Partners Corp. smještene u poreskom raju, na Maršalskim ostrvima.
Podaci o letovima od januara 2016. otkrivaju da je avion Gulfstream identifikovan u Južnoj Americi, uglavnom nad Brazilom: 8. oktobra 2018, 10. oktobra 2018, 21. decembra 2018, 28. februara 2019, 1. marta 2019, 3. marta 2019. godine i 13, 14. i 16. maja 2019, kada je kartel uhapšen u Bazelu. Ti podaci pokazuju da je avion imao najmanje tri interkontinentalna leta prema Južnoj Americi prije posljednjeg leta 16. maja, kada se vraćao iz Urugvaja. Avion s glavnom bazom u Ostravi, u Češkoj, od 2016. godine dosta je letio u istočnoj Evropi i Rusiji. Sletio je i desetak puta u Bazel-Mulhaus, gdje je imao bazu za remont. Međutim, najbrojniji su bili letovi između češkog aerodroma u Ostravi do ruskih odredišta (vidi grafiku).
Tužitelji su potvrdili ove informacije. Dokumenti švajcarskog suda navode sljedeće: „Članovi bande od 8. do 11. oktobra 2018, od 19. do 22. decembra 2018. i od 28. februara do 3. marta 2019. s ranije nabavljenim privatnim avionom i pod izgovorom komercijalnih putničkih letova za Južnu Ameriku, letjeli su da bi preuzeli kokain na dogovorenom mjestu i transportovali ga avionom u Evropu te ga proslijediti za prodaju”.
Švajcarski dokumenti potvrđuju nalaze policije i dodaju da je treći let u martu 2019. bio bez kokaina, nakon što je pregledan na aerodromu Asunsion (Paragvaj). Tada je planiran novi let u maju 2019. godine.
„Članovi bande su 16. maja 2019. letjeli iz Montevidea preko Nice u Bazel, gdje su, kako se navodi, ukrcali 21 kofer iz aviona u unajmljeni automobil Ford Transit (registarska tablica broj 1). Nakon toga, podnositelj pritužbe C. i B. su se s navedenim automobilom i automobilom Smart (registarska tablica 2) odvezli do centra grada Bazela, gdje je u policijskoj provjeri u podzemnoj garaži u 21 koferu u kombiju otkriveno 600 kilograma kokaina“, otkriva dokument o češkom pilotu Sokoliku. Osobe C. i B. su Dokovič i Beljević.
Tokom pretresa Dokovičevog penthausa u Zagrebu, hrvatska policija pronašla je pismo namjere u kojem stoji da je njegova firma MD Global Jet planirala kupiti Gulfstream V, registrovan kao M-FISH. Avion su iznajmljivali, ali je bio ponuđen na prodaju pa bi kupovinom mogli organizovati još više letova.
Presuda švajcarskog Saveznog suda koji je odlučivao o žalbama Dokoviča i Sokolika na izručenje 29. oktobra 2019. koju je dobio partner EIC-a Tamedia i ekskluzivno objavljuje Nacional, otkriva mnoge detalje kriminalnih aktivnosti. Oni potvrđuju da je Dokovič jedan od osumnjičenih šefova.
Tužitelji iz Švajcarske navode sljedeće: „A. (odnosi se na crnogorskog državljanina Majkla Dokoviča) je osumnjičen da je bio šef međunarodne bande koja je krijumčarila velike količine kokaina iz Južne Amerike u Evropu s namjerom da ga proda u Evropi. A. se sumnjiči da je organizovao kupovinu, transport i distribuciju kokaina”.
Švajcarski savezni sud odbio je žalbu Dokoviča protiv odluke švajcarskog Saveznog ureda pravosuđa (Ministarstva pravosuđa), donesene 6. septembra 2019, kojom je odobreno njegovo izručenje Hrvatskoj. Sud je takođe odbio žalbu češkog pilota i obojica su najavili da će se boriti protiv svog izručenja pred Vrhovnim sudom Švajcarske.
Prema švajcarskim dokumentima, zagrebačko Državno tužilaštvo izdalo je nalog za hapšenje osumnjičenih 14. jula, a hrvatsko Ministarstvo pravosuđa proslijedilo ih je svojim švajcarskim kolegama 22. jula ove godine.
Tri dana kasnije šef zagrebačkog ureda PNUSKOK-a Alen Barta potvrdio je na konferenciji za novinare da su „uhapšena dva visoka člana balkanskog narko kartela.“ Jedan je Majkl Dokovič, a drugi njegova desna ruka Pero Pjer Šarac, koji je 2018. tri puta posjetio Južnu Ameriku kako bi navodno organizovao isporuke kokaina.
Od prevare sa bankomatima do hotela u Tuzima
Majkl Dokovič rođen je prije 60 godina u Crnoj Gori kao Ilmija Frljučkić, a tokom života koristio je mnogo različitih pseudonima. Bio je poznat kao Majkl Ilirijani, Majkl Bugati i Živko Jović, a dobio je i lažni identitet pod imenom Radovan Trzin uz pomoć hrvatskog policajca koji je uhapšen u julu ove godine. Prema informacijama iz crnogorskog dnevnog lista “Vijesti”, on je albanskog porijekla. Nakon što je njegov brat Hamdija Frljučkić uhapšen u SAD-u 2003. godine, otkrivene su njegove kriminalne aktivnosti koje su uključivale i najveću prevaru s bankomatima u SAD-u 2000-ih koja je iznosila najmanje 3,5 miliona dolara, a detalji te akcije objavljeni su u New York Timesu. Njegova je banda opljačkala više od 20.000 Amerikanaca kopirajući brojeve bankovnih kartica i pin kodove. Uhapšeni su njegovi pomagači, ali Dokovič je ostao na slobodi. “Glavni šef i stariji brat bježi s nekoliko miliona dolara u koferu”, rekao je istražitelj New York Timesu.
Prema Europolu, istraga Familia otkrila je da balkanski trgovci drogom ne djeluju samo u Evropi i Južnoj Americi, već i u Aziji, gdje kontrolišu pomorsku trgovinu kokaina. Pošiljka s 421 kilogramom kokaina zaplijenjena je u Hong Kongu u aprilu 2019. Kokain preuzet tokom tri operacije dopremljen je u grad iz Južne Amerike, a istražitelji vjeruju da je većinu droge trebalo prebaciti u Australiju privatnim avionom.
Dokovič, jedan od osumnjičenih šefova balkanskog kartela, takođe posjeduje hotel Liria u Tuzima, malom gradu blizu podgoričkog aerodroma u Crnoj Gori, u kojem većinom žive pripadnici albanske manjine.
Nacional je otkrio da godišnji finansijski izvještaji crnogorske kompanije Liria-Hotel d.o.o., čiji je jedini vlasnik Dokovič, pokazuju da je 2014. godine firma postala vlasnik nekretnine vrijednosti 1,3 miliona eura. To je jedini hotel Liria u tom gradu. I hotel Liria i firma Liria hotel imaju istu adresu, Tuzi bb. Osim toga, na Facebook stranici hotela Liria, butik hotela s 15 soba i luksuznim uređenjem, Dokovič se pojavljuje na tri fotografije.
Novac spornog porijekla
Zbog Dokovičeve navodne kriminalne prošlosti u SAD-u i hapšenja zbog sumnje na trgovini kokainom u Bazelu, postoji sumnja da je hotel kupljen novcem nezakonitog porijekla. Stoga postoji sumnja na pranje novca. To potvrđuju tvrdnje Dokoviča u njegovoj žalbi na izručenje na švajcarskom sudu. Zatražio je da mu pravne troškove plate švajcarski poreski obveznici, tvrdeći da njegov novac može biti kriminalnog porijekla pa ga njegovi pravnici možda neće htjeti prihvatiti. Švajcarske sudije odlučile su da je njegov pokušaj dobijanja besplatne pravne pomoći švajcarske države za njegov sudski spor uzaludan.
Prema navodima u crnogorskom registru kompanija, na istoj adresi kao Liria Hotel nalazi se još jedna firma. Zove se Imperial Palace, a 99 posto vlasništva ima Dokovičeva sestra, a jedan posto muškarac za kojeg se čini da je češke nacionalnosti. Ovom firmom upravlja sestra, a Dokovič je naveden kao ovlašćeni predstavnik firme. Dokovič je i direktor u kompaniji Infrastructural Project Finance and Management Limited koja ima adresu u glavnom gradu Podgorici i u vlasništvu je istoimene irske kompanije sa sjedištem u Dablinu. Sve te firme trenutno ne posluju.
Fluidna hijerarhija
Dražen Rastović, šef PNUSKOK-ovog odjeljenja za borbu protiv droge na konferenciji za novinare krajem jula ovako je govorio o strukturi i opsegu djelovanja balkanskog kokainskog kartela: „Otkriveno je da 60% tržišta narkoticima na području Europe vode kriminalne strukture s područja Balkana. Riječ je o jednoj strukturi s fluidnom hijerarhijom, poput kartela, koja po potrebi objedinjuje nekoliko organizacija zbog određenoga posla, dakle nekoliko različitih organizacija.” Hrvatsko ministarstvo unutrašnjih poslova potvrdilo je za Nacional da je PNUSKOK podnio krivičnu prijavu za krivična djela zločinačkog udruženja i počinjenje krivičnih djela u sastavu zločinačkog udruženja, sve u vezi sa krivičnim djelom neovlašćene proizvodnje i prometa drogama”. Nisu otkrili nikakve druge detalje o ovom slučaju. USKOK je odbio komentarisati slučaj zbog tajnosti istrage.
Saradnici na tekstu: Silvan Beson (Tamedia) i Mihailo Jovović (Vijesti)
Bonus video:
