U Crnoj Gori djeluje 11 organizovanih kriminalnih grupa, a dominantna djelatnost im je - krijumčarenjem kokaina, saopšteno je Vijestima iz Uprave policije.
Radni tim iz te institucije izrađuje četvrti strateški dokument SOCTA 2021 - Procjena opasnosti od teškog i organizovanog kriminala u kojem će biti precizno naveden broj organizovanih kriminalnih grupa (OKG), koje trenutno djeluju u Crnoj Gori.
U novom SOCTA dokumentu biće pobrojan broj i članovi kriminalnih grupa, njihove vođe, hijerarhijska podjela unutar klanova, finansijska moć, koruptivna mreža, ali i kriminalni poslovi i procjena od koga prijeti najveća bezbjednosna opasnost...
Posljednji takav dokument policija je uradila 2017. godine kada je u SOCTA dokumentu navedeno da u Crnoj Gori djeluje 11 organizovanih kriminalnih grupa (OKG), što je tri puta manje nego što je objelodanjeno u SOCTA izvještaju 2010. godine kada je evidentirano 35 OKG-a.
U dopunama posljednjeg SOCTA dokumenta, koji je Uprava policije ažurirala tokom 2018. i 2019. godine, kako je “Vijestima” odgovoreno iz te institucije, evidentiran je isti broj kriminalnih grupa kao i 2017. godine.
“Shodno posljednjoj Procjeni opasnosti od teškog i organizovanog kriminala SOCTA 2017, utvrđeno je da u Crnoj Gori trenutno djeluje 11 organizovanih kriminalnih grupa i taj trend je nastavljen tokom 2018. i 2019. godine”, piše u odgovoru UP.
Nova SOCTA koristiće svim organima za sprovođenje zakona, donosiocima odluka na strateškom i operativnom nivou kako bi utvrdili prioritete u borbi protiv teškog i organizovanog kriminala ali i bolju međuresorsku i međunarodnu saradnju.
Sprovođenje procesa donošenja odluka o utvrđivanju prioriteta i ciljeva, kao i usvajanje predloženih planova u ovoj oblasti je u nadležnosti Vijeća za nacionalnu bezbjednost i Biroa za operativnu koordinaciju.
Kokain - ključni posao
Organizovane kriminalne grupe u Crnoj Gori dominantno se bave međunarodnom trgovinom kokaina, a borba za prevlast u tom poslu dovela je do višegodišnjeg rata između klanova u kojem je ubijeno gotovo 50 članova. “Radi se o organizovanim kriminalnim grupama koje se kao dominantnom djelatnošću bave krijumčarenjem kokaina na međunarodnom nivou, s tim da sprovode i druge međusobno povezane kriminalne aktivnosti, kako na lokalnom nivou, tako i na nacionalnom, regionalnom i međunarodnom nivou.
Borba za prevlast na tržištu narkotika dovodi do sukoba kriminalnih grupa koji, kao što je poznato, za posljedicu imaju izvršenje teških krivičnih djela protiv života i tijela”, piše u odgovoru Uprave policije.
Trgovina kokainom, kao dominantan posao najvećeg broja registrovanih OKG-a, omogućava im da stiču ogromne profite, koji se mjere desetinama miliona eura na godišnjem nivou.
Kotor je u policijskim dokumentima zaveden kao ključno kriminalno čvorište, gdje su u posljednjoj deceniji uspon doživjela dva klana - “škaljarci” i “kavčani”, koji su od početka 2015. godine u mafijaškom ratu, koji je do sada odnio gotovo 50 osoba.
Dvije visokorangirane grupe iz Kotora na nacionalnom, regionalnom, ali i međunarodnom nivou su prepoznate kao ključna opasnost sa ogromnom finansijskom moći.
Procjene policije su da su ta dva klana uslovila pregrupisanje u podzemlju, tako da se većina grupa spojila ili poslove ukrstila sa nekim od ta dva moćna klana sa primorja.
Šverc cigareta, zelenašenje...
Crnogorski klanovi uključeni su i trgovinu ljudima - organizovanje prebacivanja migranata ka zemljama EU, šverc cigareta, ali i zelenašenje, koji je u policijskim dokumentima prepoznat kao jedan od rastućih problema u Crnoj Gori.
“Posebnu težinu ovom problemu daje to da neraščišćeni odnosi između zelenaša i dužnika najčešće dovode do izvršenja brojnih, drugih krivičnih djela prvenstveno iz oblasti krvnih delikata sa elementima nasilja, podmetanje požara ili eksplozivnih naprava, prijetnji, iznuda, ucjena ili otmica”, piše u javnoj verziji SOCTA dokumenta.
Članovi kriminalnih grupa razvili su i strategiju kako da korupcijom dođu do podataka, koji su im važni u obavljanju kriminalnog posla.
Kao jedna od prepoznatih prijetnji, tokom prošlog SOCTA pregleda, bilo je jačanje radikalnog ekstremizma, što je predstavljeno kao realna prijetnju po bezbjednost i interese države.
Procjena opasnosti
Tokom izrade SOCTE crnogorska policija koristi neznatno modifikovanu kanadsku “RCMP Sleipnir” metodologiju, koja se koristi prilikom procjene prijetnje od identifikovanih grupa organizovanog kriminala i za poređenje rangiranja prijetnji između grupa.
Tom medotom se identifikuju obavještajni jazovi, koje bezbjednosne službe moraji da premoste, kako bi se što bolje borili sa organizovanim kriminalnim grupama.
Modifikovana crnogorska verzija “Sleipnir” modela obuhvata 14 kriterijuma, koje se procjenjuju - korupcija, nasilje, legalno poslovanje, pranje novca, saradnja sa ostalim OKG, zaštita lidera, monopol, teritorija, protivmjere, kriminalni poslovi, disciplina, kohezija i veličina...
Tajna broj i imena članova OKG
Uprava policije nije saopštila podatke o tome koliko članova broje crnogorski klanovi jer se SOCTA izrađuje po modalitetu, koji predviđa EUROPOL, zbog čega je takav dokument u svim članicama te policijske organizacije označen stepenom tajnosti u dijelu ličnih podataka o članovima, kao i broju pripadnika kriminalnih grupa.
Iako se više od deceniju kroz ILP model prikupljaju obavještajni podaci, policija nikada u zvaničnim dokumentima nije navela ko su vođe ili članovi OKG.
Prva takva evidencija objelodanjena je 2007. godine kada je Agencija za nacionalnu bezbjednost članovima Odbora za bezbjednost predstavila “bijelu knjigu”, u kojem je precizno navedena karta crnogorskog podzemlja, sa imenima članova.
Tada je objelodanjeno da u Crnoj Gori postoji osam klanova - po dva u Podgorici, Baru i Rožajama, a po jedna u Nikšiću i Beranama.
Prije 14 godina Kotor, koji je posljednje decenije centar dva najjača regionalna klana - “škaljarci” i “kavčani”, nije bio ucrtan na toj mapi agenata ANB-a. U tom dokumentu nedostaju mnoge grupe i članovi, koje su tada kao i danas u vrhu crnogorskog podzemlja...
Bonus video:
