Uticaj organizacija civilnog društva u procesima odlučivanja u Crnoj Gori je ograničen i više je formalan nego suštinski, ocijenjeno je u Indexu održivosti organizacija civilnog društva.
Indeks održivosti OCD (CSOSI) glavni je analitički instrument koji mjeri napredak civilnog sektora u regionu Centralne i Istočne Evrope i Evroazije.
Indeks održivosti OCD, koji je danas predstavio Centar za demokratsku tranziciji (CDT), razvio je USAID u saradnji sa lokalnim organizacijama.
Indeks ispituje sveukupno okruženje za razvoj civilnog društva, s naglaskom na pravni okvir, organizacione kapacitete, finansijsku održivost, zagovaranje, pružanje usluga, infrastrukturu i javni imidž nevladinih organizacija.
Svaka dimenzija se ocjenjuje skalom od sedam bodova u kojoj jedan označava vrlo napredan nivo, a sedam ukazuje na nizak nivo razvoja.
„Generalna ocjena za Crnu Goru je četiri i nije se mijenjala već četiri godine, ali, u poređenju sa regionom, stanje u organizacijama civilnog društva lošije je jedino u Srbiji“, prenosi portal CDT.
Kod civilnog društva u Crnoj Gori najbolje je ocijenjen pravni okvir (3.5), zagovaranje (3.5) i infrastruktura (3.8), dok su lošije ocijenjeni javni imidž (4.2), organizacioni kapaciteti (4.2). Najlošije je ocijenjena finansijska održivost (5) civilnog društva.
U izvještaju USAID-a se navodi da nema puno primjene nevladinih organizacija (NVO), kao i da NVO generalno uživaju slobode i pravne garancije neophodne za obavljanje posla bez političkog ili institucionalnog uplitanja, iako su prethodnih godina zabilježeni slučajevi vršenja pritiska na pojedine NVO.
Kada su u pitanju organizacioni kapacitetu, u izvještaju se navodi da ne postoje zvanični podaci o prihodima organizacija, kvalifikacije zaposlenih, plate, ili broj volontera.
„Samo mali broj NVO-a ima ima demokratske strukture upravljanja ili funkcionalne strukture internog upravljanja. Umjesto toga, jedan ili dva lidera obično donose sve odluke“, kaže se u izvještaju.
Kada je u pitanju finansijska održivost, većina organizacija je i dalje vrlo zavisna od finansiranja međunarodnih donatora.
„Raspodjela sredstava NVO-ima (posebno na loklanom nivou) nije transparentna i lični odnosi – više nego kvalitet projekata - su još uvijek glavni faktor u donošenju odluka o finansiranju“, navodi se u izvještaju. Individualna filantropija, nenovčani prilozi, volonterizam, kao i društveno odgovorno poslovanje su i dalje nerazvijeni u Crnoj Gori.
Javni imidž organizacija ostao je nepromijenjen u 2015. godini.
„Mnogi još uvijek doživljavaju organizacije kao opoziciju vladi, uglavnom zbog toga što kritikuju aktivnosti i politike Vlade“, saopšteno je u izvještaju.
Prilikom predstavljanja izvještaja Bix Aliu iz Ambasade Sjedinjenih Američkih Država, kazao je da bi institucije i javnost trebalo da prepoznaju važnu ulogu civilnog društva i da stvore odgovarajuću okolinu za sprovođenje njihovih aktivnosti.
„Vlada Crne Gore je preuzela progresivne korake da stvore odgovarajuću okolinu za rad organizacija civilnog društva“, rekao je Aliu.
Ivan Šikmanović iz Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) smatra da su ključni problemi koji opterećuju saradnju i odnos institucija i organizacija civilnog društva sistem finansiranja projekata i programa NVO-a i institucionalni okvir koji je važan za saradnju sa NVO-ima.
„U narednom periodu ključno je jačanje kapaciteta Kancelarije za saradnju sa NVO, jačanje kapaciteta MUP-a za kreiranje javnih politika, kao i jačanje kapaciteta Savjeta za NVO“, ocijenio je Šikmanović.
Komentarišući ocjene iz Indexa da filantropija i volonterizam u Crnoj Gori nije dovoljno razvijen, Anica Maja Boljević iz Fonda za aktivno građanstvo smatra da treba razvijati kulturu dobrovoljnog podržavanja akcija za opšte dobro.
Danijela Vujošević iz Centra za demokratiju i ljudska prava, ocijenila je da se javni imidž i povjerenje u NVO povećalo zahvaljuući novim medijima i sve većoj vidljivosti aktivnosti koje organizacije sprovode.
Bonus video:
