Izgradnja termoelektrana u Bosni i Hercegovini, Kosovu, Hrvatskoj, Crnoj Gori i Srbiji podstakli bi klimatske promjene i povećala regionalne troškove za zdravstvo i životnu sredinu, ocijenili su iz Grin houma /Green Home/. U toj nevladinoj organizaciji smatraju da je porast klimatskih promjena kao globalnog problema, koji je kulminirao Pariskim sporazumom 2015, doveo do veće potrebe za identifikacijom i razrađivanjem tehničkih šema za nisko-karbonski i održivi razvoj u pojedinačnim državama širom svijeta. Kako su ocijenili za šest zemalja iz Jugoistočne Evrope, koje su potpisnice Pariskog sporazuma i koje teže članstvu u EU, akcioni plan za smanjenja emisije i očuvanje zdravijeg društva je i dalje na kritičnom nivou. Ocjenjuje se da su te države predale su fleksibilne planove sa aktivnostima koje namjeravaju da preduzmu u sklopu globalane borbe protiv klimatskih promjena (INDC). "Primarni cilj EU je smanjenje emisije gasova staklene bašte za 80-95 odsto do 2050. godine u odnosu na nivo iz 1990. godine, dok je privremeni cilj smanjenja za 40 odsto do 2030. godine. Svaka država Jugoistočne Evrope je potpisnica Pariskog sporazuma i planira ili je na putu da postane članica EU", kazali su iz Grin houma. Prema njihovim riječima, institucije kao što su Energetska zajednica podržaće regionalni razvoj dok se ne riješe problemi životne sredine i energetike koji imaju direktni uticaj na društvo. U Grin houma navode da planovi za izgradnju termoelektrana u Bosni i Hercegovini, Kosovu, Hrvatskoj, Crnoj Gori i Srbiji ne samo da podstiču klimatske promjene već će povećati regionalne troškove za zdravstvo i životnu sredinu. "Glavni cilj današnjice je eliminisanje upotrebe fosilnih goriva i prelazak na čistije izvore energije. Od velikog značaja je da toga budu svjesne stare i nove članice EU kako bi pomogle zemljama kandidatima koje su potpisnice Pariskog sporazuma da ispune kriterijume za ulazak u EU ali i svoje pravne obaveze”, rekao je Helmut Rošeisn, generalni sekretar njemačke lige za očuvanje prirode i životnu sredinu 2014.godine, navodi se u saopštenju Grin houma. Oni su istakli da trenutno Rošeisn aktivno podržava održivi razvoj Crne Gore i Balkana. Navodi se da je Rošeisn izrazio zabrinut zbog stanja na polju energetike češkim ministrima spoljnih poslova i zaštite životne sredine, Lubomiru Zaoraleku i Ričardu Brabecu: “Snažno Vas savjetujem da razmotrite finansiranje insvesticije koja će samo negativno uticati na rješavanje pitanja klimatskih promjena i EU ciljeva, jer bi taj novac mogao bolje da se iskoristi za obnovljive i efikasne izvore enrgije“. Iz Grin houma su rekli da Rošeisn u pismu naročito naglašava da se Crna Gora obavezala da ispuni kriterijume za članstvo u EU i da je po ustavnom uređenju definisana kao ekološka država i da je skeptičan je prema ekonomskoj isplativosti novog bloka termoelektrane.
Ministarstvo: Drugi blok rješava ekološka i energetska pitanja
Izgradnju Drugog bloka Termoelektrane (TE) Pljevlja podržava skoro 70 odsto Pljevljaka, jer će taj projekat, pored pozitivnih uticaja na zaposlenost, riješiti ekološki problem tog grada i pitanje toplifikacije na tom području, saopšteno je iz Ministarstva ekonomije.
Iz Ministarstva su, reagujući na navode Grin houma, saopštili da je projekat izgradnje Drugog bloka TE „Pljevlja“ prioritetni projekat Vlade Crne Gore, koji je kao takav prepoznat u svim njenim strateškim dokumentima, među kojima je i Strategija razvoja energetike Crne Gore do 2030. godine. „Riječ je o dokumentu koji je u potpunosti usklađen sa direktivama EU i međunarodnim konvencijama o zaštiti životne sredine i koji je, prije usvajanja, dobio pozitivne ocjene od strane Sekretarijata energetske zajednice u Beču, zvanične institucija EU u oblasti energetike za jugoistočnu Evropu“, kazali su iz Ministarstva. Kako dodaju, Energetska zajednica, sa kojom je Vlada Crne Gore u stalnoj komunikaciji vezano za taj i ostale projekte iz oblasti energetike, prati i podržava naše aktivnosti u oblasti energetike. U tom smislu, navekli su iz Ministarstva, jasno je da je Crnoj Gori potreban novi energetski objekat. „Koji će obezbijediti eneregetsku nezavisnost zemlje, sigurnost i stabilnost u snabdijevanju, diverzifikaciju izvora, kao i pitanje deficita, a sve uz poštovanje najviših standarda u oblasti energetike, primjenu najboljih tehničkih rješenja uz obezbjeđivanje najbolje međunarodne prakse u oblasti zaštite životne sredine“, kaže se u saopštenju. Sve to, poručeno je iz Ministarstva, ostvaruje se upravo izgradnjom Drugog bloka TE „Pljevlja“ i ostalih elektroenergetskh objekata. „Pored toga što je riječ o strateškom projektu na nivou države, i u ekonomskom, i u energetskom smislu, Drugi blok TE „Pljevlja“ je projekat od ogromnog značaja za grad Pljevlja“, kazali su iz Ministarstva. Iz tog resora su rekli da najskorija istraživanja pokazuju da tom projektu svoju podršku daje skoro 70 odsto stanovnika tog grada. „Jer će, pored pozitivnoh uticaja koji će imati na zaposlenost, riješiti ekološki problem grada i pitanje toplifikacije na tom području“. Takođe, navode iz Ministarstva, projekat izgradnje Drugog bloka TE „Pljevlja“ ne isključuje realizaciju projakata koji se tiču korišćenja obnovljivih izvora energije, naprotiv. „Na putu da do 2020. godine dostigne nacionalni cilj od 33 odsto udjela obnovljivih izvora energije u ukupnoj finalnoj potrošnji energije, što joj je kao obavezu postavio Savjeta ministara Energetske zajednice, Crna Gora je zaključila 21 ugovor za izgradnju 41 male hidroelektrane“, saopšteno je iz Ministarstva. Do sada je, kako se dodaje, pušteno u rad osam malih hidroelektrana, a do kraja ove godine planira se puštanje još tri. „U toku su radovi na izgradnji dvije vjetroelektrane – Krnovo i Možura, a Vlada Crne Gore intenzivno radi na pronalaženju najpovoljnijeg rješenja i za izgradnju HE na Morači i Komarnici“, kaže se u saopštenju. Iz Ministarstva navode da, kada je o termoenergiji riječ, novim direktivama EU termoelektrane će moći da rade od kraja 2017. do 2023. godine još 20.000 sati. „To znači da bi sa sadašnjim režimom rada termoelektrane, a bez izgradnje drugog bloka, nakon utroška odobrenog vremena ona morala da se ugasi, što bi dovelo do deficita električne energije u državi“, kazali su iz Ministarstva. Kako zaključuju, ovim projektom Crna Gora teži onome čemu teže i ostale zemlje Evrope „koje vode računa o izgradnji stabilnog energetskog sistema koji će obezbijediti rješavanje deficita električne energije i sigurnost snabdijevanja za svoje građane i privredu“.
Bonus video: