Dvadesetdvogodišnja Poljakinja Veronika Čop, koja boravi na studentskoj praksi u beranskoj fabrici eksploziva Polieks, ponijeće, kako je rekla, iz tog grada i Crne Gore najljepše uspomene i iskustva.
Ona je druga generacija inostranih studenata, koji posredstvom međunarodne studentske razmjene dolaze u grad na Limu.
„Ovo je za mene predivno iskustvo. Do sada sam bila na praksi u Italiji i Španiji, a u Crnu Goru dolazim prvi put“, ispričala je Veronika.
Ona je dodala da je iznenađena prirodnim ljepotama naše države, ali da su ljudi koje je upoznala ipak ono najljepše što joj se desilo.
„Mladi ljudi uvijek razmišljaju o tome da promijene svijet. Moja je želja kada završim studije da ostanem u Poljskoj, ali sa praksom su nam otvorena vrata u čitavoj Evropi“, navela je Veronika.
Koliko praksa u inostranstvu znači za mlade ljude u razvijenoj Evropi najbolje odslikavaju njene riječi.
„Praksa i putovanja su jako važni. Obilazak drugih zemalja meni će pomoći da otkrijem prije svega šta bih voljela da budem u životu“, kazala je Veronika.
Studentica završne godine hemije sa Univerzitetu za nauku i tehnologiju u Krakovu, u beranskom Polieksu je imala da nauči nešto novo.
U Razvojno-istraživačkom centru (RIC) koji radi pri ovoj fabrici njoj se pružila prilika da prati proces u hemiji, koji je poznat pod nazivom kristalizacija, od njegove ideje na papiru, do praktične i realne primjene u proizvodnji.
Rukovodilac centra dr Živko Andrić objasnio je da je kristalizacija jedna od najvažnijih i najrasprostranjenijih metoda hemijske tehnologije, koja se koristi za izdvajanje hemijskih materija iz rastvora.
„Na osnovu razlike u rastvorljivosti dvije ili više materija moguće je kristalizacijom njihovo razdvajanje i to najčešće u visoko čistoj formi. Moram reći da je ovo jedino mjesto u Crnoj Gori, a možda i na prostoru bivše Jugoslavije, gdje se izvodi kristalizacija“, rekao je Andrić.
On je naveo da dolazak inostranih studenata znači mnogo i za njihovu fabriku.
„Prošle godine smo imali dva veoma dobra studenta iz Brazila i Bjelorusije. Ovog puta student nam dolazi iz Poljske. Moram reći da njeno znanje iz hemije veoma visoko i da će moći da to praktično provjeri kod nas. Ali, Veronika je i zavidne socijalne kulture i mi smo u kulturnom smislu od nje saznali mnoge stvari“, naveo je dr Andrić.
Rukovodilac centra objašnjava da je u razvijenom svijetu nemoguće zamisliti neku proizvodnu djelatnost, odnosno fabriku, a da ona nema svoj razvojni centar.
„Nažalost, u Crnoj Gori, ovakav centar nema više niko osim nas”, kazao je dr Andrić.
On dodaje da za fabriku eksploziva Polieks tržište predstavlja svijet, „a tu nema lokalnih privilegija“.
Andrić objašnjava i da Razvojno-istraživački centar najbolje predstavljaju i promovišu konkretni, odnosno živi rezlultati iz programa hemije.
„Uz pomoć kadrova najvišeg ranga koji su se tu okupili, formiran je taj multidisciplinarni centar, gdje hemija u ovom momentu ima dominantno mjesto, zbog opredjeljenja fabrike da ide na nekoliko važnih pravaca proizvodnje od kojih proizvodnja perhlorata zauzima najbitnije mjesto“, priča Andrić.
Andrić je dobitnik godišnje nagrade za inovativnost koju dodjeljuje Ministarstvo nauke Crne Gore.
"Polieks" je otvoren početkom osamdesetih godina prošlog vijeka u sklopu vojne fabrike u Vitezu, i za potrebe tadašnje JNA proizvodio je plastične eksplozive, detonatore i bombe.
Nakon raspada SFRJ kompanija je nastavila da radi, ali se na vrijeme preorjentisala na civilne programe, proizvodeći privredne eksplozive i električne detonatore.
Sada ponovo proizvodi i vojni eksploziv.
Jedini goste strane studente
Fabrika eksploziva Polieks, koja je početkom prošle godine prešla u većinsko vlasništvo privatnog preduzetnika Slavka Vujisića, posebnu pažnju je posvetila programu razvoja, i kao rezultat toga je formiran Razvojno-istraživački centar u kojem je okupljeno desetak eminentnih stručnjaka iz svih oblasti.
Do prije šest-sedam godina godine poslovala je sa teškoćama, kada je upravljanje preuzeo Vujisić, i uspio je da je vrati na put pozitivnog finansijskog poslovanja.
Ova kompanija danas je praktično jedini privredni kolektiv u Beranama gdje se odvija proizvodnja i redovno izmiruju zarade.
Jedini u Crnoj Gori mogu da ugoste inostrane studente radi sticanja praktičnih znanja.
Bonus video: