Nivo povjerenja građana Zapadnog Balkana u nacionalne i međunarodne institucije opao je u prošloj godini, pokazala je anketa PASOS projekta otvorene uprave.
Procenat crnogorskih građana koji imaju povjerenje u političke partije pao je na 25 odsto, što je devet odsto manje u odnosu na prethodne ankete.
Kako je saopšteno iz Centra za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) i Centra za monitoring i istraživanje (CeMI) povodom istraživanja o povjerenju građana u institucije na Zapadnom Balkanu, anketa je pokazala da su političke stranke najgore prošle među domaćim institucijama u trećem godišnjem anketiranju u okviru projekta Zagovaranje za otvorenu vladu.
Projekat finansira Evropska unija (EU) radi podsticanja transparentnosti uprave u državama regiona.
Navodi se da su ispitanioci u Makedoniji identifikovali političke stranke i vladinu Kancelariju za borbu protiv korupcije kao posebno nepouzdane.
„Samo deset odsto izjavilo je da su imali povjerenje u Državnu komisiju za sprječavanje korupcije, što je najmanji broj ljudi koji su pokazali određeni nivo povjerenja u institucije“, dodaje se u saopštenju.
Istraživanje je pokazalo da je najveći procenat ljudi eksplicitno navelo da ne vjeruje političkim strankama.
„Političke stranke i dalje ostaju predmet najmanjeg povjerenja sa 75,6 odsto ispitanika koji se izjašnjavaju da ne vjeruju političkim strankama“, saopšteno je iz CEDEM-a i CeMI-ja.
Analitičarka Centra za istraživanje i kreiranje politika u Skoplju, koja je nadzirala projekat anketiranja u Makedoniji, Kuendresa Sulejmani rekla je da pravosudni sistem i Državna komisija imaju visok nivo nepovjerenja, od 67,3 odsto i 65,1 odsto.
"Ovo se odnosi uglavnom na trenutnu političku krizu u zemlji", navela je Sulejmani.
U saopštenju se kaže da je u prošloj godini opoziciona stranka objavila mnoge primjere prisluškivanja visokih vladinih zvaničnika koje su objelodanile kriminalne aktivnosti u koje su zvaničnici bili uključeni i politizaciju institucija, kao što su sudovi i Državna komisija za sprječavanje korupcije.
Navodi se da je povjerenje u institucije u Makedoniji opalo u odnosu na prethodno istraživanje na tu temu.
„Procenat Makedonaca koji su rekli da su imali određeni nivo povjerenja u vojsku je pao sa 71,5 odsto u 2014. godini, kada je to bila institucija sa najviše poverenja u zemlji, na 37,5 odsto u 2015. godini. Čak i najpouzdanija institucija u zemlji u 2015. godini, obrazovni sistem, ima povjerenje samo oko 44 odsto Makedonaca“, precizira se u saopštenju.
Navodi se da ostale države u regiji bilježe sličan, ali manje dramatičan, pad povjerenja javnosti u ostale institucije, posebno one koje su obilježili skandali.
Precizira se da je, na primjer, procenat Kosovara koji kažu da vjeruju Misiji za vladavinu prava Evropske unije na Kosovu (EULEX) i EU doživjele oštar pad.
„Oko 31 odsto Kosovara ima povjerenje u EULEX, što je pad sa 54 odsto u sličnoj anketi u 2014. godini. Povjerenje u EU je palo sa 64 odsto u 2014. na 53 odsto u najnovijem istraživanju, koje je sprovedeno u jesen 2015. godine“, saopšteno je iz CEDEM-a i CeMI-ja.
Navodi se da su vjerske grupe institucije sa najviše povjerenja u Bosni i Hercegovini.
„Više od 62 odsto ispitanika iskazalo je da ima određeno ili puno povjerenje u vjerske institucije. Političke partije su rangirane posljednje, s više od 77 odsto ispitanika koji kažu da imaju malo ili nimalo povjerenja u te organizacije“, precizira se u saopštenju.
Iz CEDEM-a i CeMI-ja saopštili su da je procenat građana Srbije koji kažu da vjeruju u predsjednika te zemlje pao sa 54 odsto u 2014. godini na 44 odsto u 2015.
„Građani Srbije su izrazili najniži nivo povjerenja u nevladine organizacije među šest zemalja - samo 28 odsto je reklo da su imali neki nivo povjerenja u te organizacije“, kazali su iz CEDEM-a i CeMI-ja.
Oni su naveli da su NATO i EU i dalje institucije koje uživaju visoko povjerenje u Albaniji, mnogo više nego što Albanci imaju povjerenja u domaće institucije.
Šest PASOS članica koje su sprovele ankete su - Institut za demokratiju i medijaciju (Albanija), Analitika Centar za društvena istraživanja (Bosna i Hercegovina), Riinvest Institut za istraživanje razvoja (Kosovo), Centar za istraživanje i kreiranje politika (Makedonija), CEDEM i CeMI (Crna Gora) i Centar za euroatlantske studije (Srbija).
PASOS je mreža nezavisnih think tankova u Evropi i Centralnoj Aziji, koja podržava organizacije civilnog društva koje individualno i zajednički podstiču javnu participaciju za pitanja javnih politika na nivou EU, u ostalim evropskim i globalnim strukturama, i u širem okruženju Evrope i Centralne Azije.
Bonus video: