I dalje naoko vitalan, najstariji stanovnik Beransela, devedesetpetogodišnji Đorđije Tomović, iz prvog je reda u beranskom Centru za kulturu prije dva dana gledao dokumentarni film „Između rijeke i ljudi“, autora Mladena Ivanovića.
Ivanovićev film je prvi put prikazan u Podgorici, u junu. U međuvremenu je prikazan na više međunarodnih i festivala u regionu. Beranska publika, čiji dobar dio čine i akteri filma, priču o Vasovim vodama, „najvećoj građanskoj inicijativi, dugoj institucionalnoj borbi i hronologiji događaja koji su se zbili u Beranselu“, vidi prvi put. Među njima su i čika Đorđije, Gojko Cimbaljević, Slobodan Pešić, Milić Simonović, predsjednik Mjesne zajednice Beranselo, Slobodan Lončar, njegov unuk Luka, najmlađi u publici, na beranskoj premijeri.
Nisu govorili mnogo o filmu, o njihovom utisku, najbolje govore njihova ozarena lica i zadovoljstvo, te zagrljaji sa autorom Ivanovićem, nakon projekcije.
„Ivanovićev film je uvjerljiva priča o kojoj je na neobičan i kreativan način sublimirana i prikazana dugogodišnja borba običnih ljudi za svoja osnovna prava. Prosječni građani sa, za današnje vrijeme natprosječnom hrabrošću, uz podršku pojedinaca, aktivista koje su građani Beransela spontano izabrali za svoje predstavnike, izašli su iz ove krajnje neravnopravne borbe kao pobjednici“, kaže o filmu Beranka Jelena Božović, profesorica književnosti.
Ekipa koja učestvuje u filmu, dodaje ona, na originalan i zanimljiv način prikazala je nesreću Beranaca i Beranselaca, ali ta nesreća ne obeshrabruje, već podstiče prkos i poziva na istrajnost.
Predstavnici državnih i lokalnih institucija kojima je povjereno čuvanje javnog reda i mira i zaštita građanskih prava i sloboda, kaže Božović, na tragikomičan način pokazuju, i po ko zna koji put dokazuju, koliko su nezainteresovani za probleme ljudi koji se bore za svoj život, opstanak i opšte dobro.
„Slow motion ‘krimi’ tipova u gumenim čizmama, ples na smeću, kopanje po kontejnerima bi, dodaje ona, u svakoj drugoj situaciji naišao na podsmijeh, ali u ovom filmu, akteri u čizmama i opancima, podvijenih nogavica i zasukanih rukava u gunjevima i vunjenim prslucima, daleko su simpatičniji od ministra u uglađenom odijelu, koji ne zna šta priča i predsjednika koji udobno smješten u kancelariji prica o pokretnom auto-putu koji će, po potrebi, prolaziti 500 metara gore ili dolje,negdje između neba i zemlje“, kazala je Božović, dodajući da su „Vasove vode svakako pokrenule brojna pitanja u Crnoj Gori, kada je u pitanju nelegalno odlaganja otpada i dokaz su uspješnog građanskog aktivizma“.
Na Jelenu Božović je poseban utisak u filmu ostavio Goran Šćekić, jedan od Beranselaca koji su tokom bitke da se prestane sa odlaganjem otpada na Vasovim vodama, iako bolestan, bio zatvoren.
„Dok govori o svojoj bolesti, on ne očajava, već prkosno i odlučno najavljuje nastavak borbe. Iako je naš narod u stanju da sažalijeva sve i svakog misleći da je ta ‘saosjećajnost’ dovoljna, pa se problem može posmatrati sa strane, ovaj čovjek izaziva samo čisto poštovanje, a kod onog ko ima obraza, i osjećaj stida“, kazala je profesorica književnosti o filmu.
Goran Šćekić, zbog bolesti, nije prisustvovao projekciji filma. On je lani, u vrijeme protesta u Beranselu, pošto mu nije dozvoljeno da ode kod zubara, oteklog zuba proveo pet dana u zatvoru.Nakon toga se njegovo zdravstveno stanje iskomplikovalo, pa je hitno prebačen u Beograd.
Film „Između rijeke i ljudi“ je sniman u Beranselu, Podgorici i Nikšiću, a koštao je „svega nekoliko stotina eura“.
U realizaciji filma su učestvovali i Ivan Ivanović, Stefan Mališić, Dražen Stojović i Nemanja Dragović. Rađen je u saradnji Portala za kulturu Stribor Strašni i Mediatag advertising studia.
Galerija
Bonus video:
