Crna Gora će, zahvaljujući saradnji sa Institutom za vinovu lozu i vino iz španske oblasti Rioha, uskoro dobiti prvu nacionalnu bazu autohtonih sorti vinove loze, što će doprinijeti promociji naše zemlje kao značajne vinske destinacije, a samim tim i ekonomskom razvoju.
Riječ je o projektu “Utvrđivanje DNK autohtonih sorti vinove loze u Crnoj Gori” koji se sprovodi prvi put i predstavlja jedan od najznačajnjih projekata u istoriji crnogorskog vinogradarstva.
Saradnja između španskih istraživača, kompanije “13. jul Plantaže” i Ministarstva poljoprivrede podrazumijeva uzimanje uzoraka sa specifičnih autohtonih sorti vinove loze, njihovo lociranje uz pomoć GPS-a i kasniju analizu koja će omogućiti otkrivanje njihovog porijekla, kao i izučavanje varijabilnosti te populacije. Prije toga, predstavnici “Plantaža” obilježili su sve ono što su smatrali interesantnim i tipičnim za svaki vinogradarski kraj u Crnoj Gori. Na kraju, uz pravljenje baze, biće omogućeno i potvrđivanje duge tradicije gajenja vinove loze u Crnoj Gori, uz zaštitu naših autohtonih sorti.
Dvadeset novih vrsta "vranca"
Profesor molekularne biologije sa univerziteta Vestern Ontario u Kanadi i profesor istraživač Instituta u Riohi Miodrag Grbić kazao je “Vijestima” da je ova ekspertiza fundamentalna za razvoj i podizanje nivoa proizvodnje vina u Crnoj Gori.
“Do sada smo znali da imamo vranac, kratošiju, krstaš i žižak, kao determinisane crnogorske autohtone sorte. Međutim, poslije ove posjete očekujemo da može da bude još dvadeset novih vranaca, koji mogu da budu ogromna kontribucija Crne Gore diverzitetu vinskog fonda i sorti u Evropi”, ističe Grbić.
Ističe da će ova posjeta omogućiti upotrebu novih tehnologija u poljoprivredi, određivanje sorti na bazi molekularnih markera, što će voditi novoj poljoprivredi koja je održiva i ekološki orijentisana
“Omogućiće i valorizovanje sopstvenih resursa na način da se u Crnu Goru ne unose sorte spolja koje su svuda prisutne nego da ona krene od svojih prednosti sa autohtonim sortama”, kaže Grbić.
Prema njegovim riječima, španski istraživači su “frapirani” različitošću uzgojnih oblika starih biljaka koje nijesu kalemljene na korijenu divlje vinove loze, kao i starošću pojedinih čokota vinove loze.
“Ovdje ima nevjerovatno mnogo mjesta gdje su vinove loze stare 100, 200 ili 300 godina, pa bi trebalo da se odlučimo za nekoliko najstarijih korijena kojima ćemo otkriti starost. To je važno za istoriju crnogorske loze, pošto u Španiji tako starih loza nema”, objašnjava Grbić.
On je otkrio da su istraživači dobili obećanje ministarstva poljoprivrede i “Plantaža” da će uložiti sredstva za sekvencioniranje genoma vranca kao prve crnogorske autohtone sorte: “Time će se razumjeti “zašto je vranac vranac”, koji geni mu daju buke, koji aromu, koji mu omogućuju da stari, a to bi bio veliki doprinos crnogorske nauke svetskoj nauci”
Grbić je pozvao istraživače da pokrenu slične projekte u ostalim oblastima, čime će se obezbijediti zaštita i izučavanje domaćih vrsta, navodeći kao primjer ljekovito bilje.
Moguće je da ćemo pronaći neke nove vrste
Prema riječima direktora Instituta za vinovu lozu i vino iz španske oblasti Rioha Martineza Zapatera, koji je jedan od najeminentnijih stručnjaka iz ove oblasti u svijetu, glavna svrha njihove posjete je da razumiju genetičku raznolikost pitome vinove loze, jer smatraju da osim nekoliko genotipova koji su poznati, u starim vinogradima postoje i neotkrivene sorte.
“Osim što mogu biti interesantne i što nam mogu pomoći da učimo o istoriji vinogradarstva u Crnoj Gori, poslužiće nam da bi pronašli nove genotipove za proizvodnju vina. To je nešto što je u drugim zemljama bilo vrlo korisno i moguće da veliki procenat genotipova koje uzorkujemo čine neke nove vrste”, objasnio je on.
Zapater i njegove kolege posebno su zainteresovani za populaciju divlje loze u našoj zemlji i nadaju se da će u budućnosti prikupiti uzorke, kategorizovati ih i možda iskoristili u genetičkoj obradi vrsta vinove loze.
“Veoma je zapanjujuće što smo našli velike količine divlje populacije oko Skadarskog jezera, a koliko znamo u vašoj zemlji postoji mnogo veća populacija ovih vrsta nego u drugim mjestima”, zaključio je on.
To će nam pomoći da radimo na promociji Crne Gore kao zemlje velikih vina
Direktorica razvoja u kompaniji “13. jul - Plantaže” Vesna Maraš kazala je “Vijestima” da specifičnost Crne Gore čine autohtone sorte, ali da bi govorili o njoj kao vinskoj destinaciji i zemlji dobrih vina moramo i da poznajemo te sorte. Upravo u tome trebalo bi da pomognu istraživači iz Španije.
“Mi govorimo o gajenju vinove loze u Crnoj Gori još iz antičkih vremena, kažemo i da smo imali vina karakteristična za svaki kraj. Sad ćemo da vidimo koje su to sorte davale karakterističnost tim vinima”, rekla je ona.
Osim naučnog doprinosa, ističe Maraš, informacije koje dobijemo pomoći će nam da radimo na promociji Crne Gore kao zemlje velikih vina.
Španci su u okviru projekta obišli okolinu Podgorice, Skadarskog jezera i Danilovgrada i izvadili oko 200 uzoraka. Neke od ideja na koje su došli članovi istraživačke grupe jeste otvaranje muzeja crnogorskog vinarstva ili pokretanje nagrade za najstariju lozu, što će popularizovati vinsku kulturu u Crnoj Gori.
Najprodavanije vino u SAD iz Crne Gore?
Jedno od najprodavanijih vina u SAD potiče od vrste vinove loze pod imenom zinfandel, koja ima isti genetički profil kao crnogorska kratošija. Iimajući u vidu da je ta sorta porijeklom iz Evrope, naša zemlja može da bude jedan od kandidata za zemlju porijekla zinfandela. Vesna Maraš objašnjava da je moguće da su ljudi iz ovih krajeva, prilikom preseljenja u Ameriku, sa sobom ponijeli primjerke te vinove loze.
Galerija
Bonus video:
