Bioskop u Kolašinu ne radi već dvije godine. Ne isplati se, kažu u Centru za kulturu, ustanovi na koju se odrazila kriza u opštinskoj kasi. Velika sala sa 300 mjesta zahtijeva i velike troškove za grijanje, a Kolašinci, bar prema iskustvu direktora Centra Branislava Jeknića ne vole bioskopski mrak.
U moračkoj Osnovnoj školi „Mojsije Stevanović“, 60-tih godina minulog vijeka, počeo je da radi bioskop
„Prije dvije godine kada samo jednom nedjeljno imali bioskopsku predstavu dolazilo je tek po desetak ljudi. Izuzetak su bili filmovi „Montevideo, Bog te video“, „Čitulja za Eskobara“ i „Lokalni vampir“, kada je sala bila puna. Kada se uzmu u obzir visoki troškovi održavanja, ne isplati se, naročito u zimskim mjesecima“, kaže on.
I sam je kaže svjestan koliko je to apsurdna činjenica s obzirom na dugu tradiciju postojanja bioskopa u Kolašinu. Prvi je, prema podacima Predraga T. Šćepanovića, koji proučava tradiciju i običaje tog kraja, prvo platno u Kolašinu postojalo je ranih 30-ih godina prošlog vijeka.
„Između dva svjetska rata, u kući, odnosno gostionici Pera Gajova Šćepanovića postojao je prvi kolašinski bioskop. Gostionica se zvala „Mojkovac“, a to ime dobila je u znak sjećanja na junake Mojkovačke bitke iz Kolašinske brigade. U kafani je bila velika sala, i prema onome što sam čuo, filmovi su se prikazivali redovno i privlačili veliki broj gledalaca”, priča Šćepanović.
Za rad bioskopa bio je zadužen Mile Danilović i njegova žena Jelka
Poslije Drugog svjetskog rata, bioskopska sala sa 500 mjesta, koja je uvijek bila puna, kada se prikazivao neki film, nalazila se u prostorijama centrale, u blizini starog hotela „Bjelasica“. Na tom prostoru bila je smještena i pilana, kojom je rukovodila porodica Marić, ali i centrala, koja je proizvodila struju od otpadaka drvne građe, za uže gradsko jezgro.
Tada su, kako kaže Jeknić, Kolašinci redovno posjećivali bioskop. Požar koji je progutao pilanu, ostavio je samo nakratko Kolašince bez bioskopa. Nadležni za kulturni život u opštini ubrzo su se snašli, pa je nabavljen još jedan kinoprojektor iz ratne reparacije i obezbijeđena nova sala u prostorijama sadašnjeg Centra za kulturu.
U gostionici Pera Gajova Šćepanovića prvi kolašinski bioskop (Foto: Privatna arhiva)
„Kinoprojektor „iz centrale“ poslat je za Moraču, a drugi koji je nabavljen služio je za projekcije u Kolašinu. U moračkoj Osnovnoj školi „Mojsije Stevanović“, 60-tih godina minulog vijeka, počeo je da radi bioskop. Sala je bila sa 100 mjesta, a priča se da je još toliko ljudi na svakoj projekciji i stajalo.
Za rad bioskopa bio je zadužen Mile Danilović i njegova žena Jelka. Isti taj Moračanin napravio je mini-hidroelektranu, koja je strujom snabdijevala manastirsko jezgro, ali i školu i bioskopsku salu“, kaže Jeknić.
Filmove u gradskom bioskopu, skoro tri decenije „puštao“ je Veljko Medenica
Dok je Danilović vodio računa o bioskopu u Manastiru Morača, za kolašinski bioskop su, kako kaže direktor Centra za kulturu, „zlatne bioskopske godine bile“ 70-te i 80-te prošlog vijeka. U bioskopskom mraku oba bioskopa, rodile su se, ali i održavale mnoge ljubavi, kasnije krunisane brakom.
Glavni događaj sedmice bile su filmske projekcije, bez kojih se nije mogao zamisliti dobar provod tadašnje omladine, ali i njihovih starijih sugrađana.
Filmove u gradskom bioskopu, skoro tri decenije „puštao“ je Veljko Medenica, kojeg malo koji Kolašinac ne poznaje.
Dva projektora za sela
Iako su Donjomoračani prednjačili u interesovanju za filmske projekcije, priliku da prvi put vide „pokretne slike“ dobili su i mještani mnogih, pa i najzabačenijih, kolašinskih sela. Tadašnji kulturni poslenici nabavili su dva mini „mobilna“ kinoprojektora.
Zaduženo je nekoliko ljudi koji su, noseći te uređaje, stizali do najnepristupačnijih djelova opštine i prikazivali filmove. „Uređaji su bili mali i laki, pa njihovo nošenje nije predstvaljalo problem. Kada bi stigli u selo, zamračila bi se neka prostorija, poređale bi se stolice, razvuklo bilo kakvo platno i to je bila prilika da mnogi po prvi put budu „u bioskopu“.
Tako se radilo godinama i vjerovatno, uz velike napore, tada zaduženih za kulturu, omogućavalo velikom broju ljudi da vide projekcije kao oni u gradu”, kaže Jeknić.
Galerija
Bonus video:
