Kisjele vode, nekada poznato bjelopoljsko izletište, zahvaljujući nemaru pojedinaca i društvenoj neodgovornosti, pretvoreno je u deponiju smeća.
Čitav prostor gdje je nekada dominirao restoran TUP-a Brskovo sa nadaleko čuvenim domaćim specijalitetima pretvoren je u stjecište pasa lutalica, pacova, mačaka i uginulih životinja i prava je sreća da do sada nije došlo do zaraze, s obzirom da se u blizini nalaze domaćinstva.
Neki od mještana upozoravaju građane koji toče prirodnu mineralnu vodu u blizini da budu obazrivi, “jer postoji mogućnost da opasne materije dođu u dodir sa vodom”.
Asim Bošnjak, penzioner iz susjednog naselja Nedakusi, tvrdi da punih 30 godina koristi mineralnu vodu sa prirodnog izvorišta na Kisjelim vodama.
“Voda je puna minerala, a posebno gvožđa. Neki građani se pomalo i boje da je koriste, jer se ne zna koliko je ispravna, s obzirom na to da nema podataka kada je posljednji put laboratorijski ispitivana”, kaže Bošnjak.
“Vodu pijem iz zdravstvenih razloga, a koliko je ona sada ispravna nepoznanica je. Neko od nadležnih bi trebalo da povede računa da ovom prostoru povrati nekadašnji imidž i mineralna voda ponovo postane ’čista i narodna’, kakva je oduvijek i bila”
Prisjeća se kada je izgrađen savremeni restoran pored same „narodne česme“, koji je, kako ističe, predstavljao sinonim kulinarskih specijaliteta i turizma.
“”Prelijepi ambijent okružen livadama, potočićem i šumom prosto je mamio putnike da skrenu sa 200 metara udaljene magistrale Prijepolje-Bijelo Polje i priušte sebi nezaboravan odmor. Ali, toga više nema“.
“Restoran je pretvoren u deponiju, a nestalo je i narodno veselje koje se do unazad petnaestak godina organizovalo na ovom mjestu. Nestale su i kilometarske kolone auta iz raznih krajeva bivše Jugoslavije i svjetskih meridijana koje su tih dana znale da se formiraju na ovom prostoru. Činjenica je da to nikog ne dotiče od onih koje bi trebalo duboko da zaboli i zabrine“, kaže Bošnjak.
Slično misli i njegov komšija Radenko Novović, takođe penzioner, koji tvrdi da punih 20 godina koristi prirodnu mineralnu vodu sa tog izvorišta.
“Vodu pijem iz zdravstvenih razloga, a koliko je ona sada ispravna nepoznanica je. Neko od nadležnih bi trebalo da povede računa da ovom prostoru povrati nekadašnji imidž i mineralna voda ponovo postane ’čista i narodna’, kakva je oduvijek i bila”, kaže Novović.
On navodi da je razočaran zbog devastacije obližnjeg restorana i prostora, u nadi da će se neko smilovati i pretvoriti ga u kutak za odmor građana.
Iz bjelopoljskog Saveza nevladinih organizacija upozoravaju na devastaciju tog prostora.
“Kisjele ili kraljeve vode, bile su nekada najpopularnije i najljepše bjelopoljsko izletište. U stvari, to je bilo jedino pravo mjesto za odmor i rekreaciju. Taj prostor sada predstavlja crnu tačku bjelopoljske ekološke svijesti”, kaže predsjednik tog Saveza Uglješa Prebiračević.
On smatra da nadležni treba da utvrde ko su vlasnici kompleksa na Kisjelim vodama i da menadžment Opštine pokrene proces oživljavanja i valorizacije „nekadašnjeg izletišta“.
Istraživanja mineralnih voda u Nedakusima počela su daleke 1954. godine i do danas nijesu završena. To je rađeno u okviru regionalnih studijskih proučavanja, a detaljnija ispitivanja rađena su 1957, zatim 1966, 1969. i 1982. godine. Institut za medicinsku hidrologiju iz Beograda je 1956. godine uradio detaljnija bušenja i fizičko-hemijske analize vode. Geološko kartiranje terena izvela je ekipa Zavoda za geološka istraživanja Crne Gore 1962. godine i tada je urađena osnovna geološka karta.
Industrija je izumrla, a grad će još dugo čekati da se zagrijava putem toplane. Istraživanja na bušotini su počinjana, pa prekidana
Za potrebe prostornog plana opštine mr Petko Bošković je 1985. godine uradio studiju “Razvoj i perspektiva turizma u opštini Bijelo Polje“. Tom studijom predviđeno je da se, nakon završenih bušenja i kompletnih istraživanja, pristupi izgradnji sportsko-rekreativnog i banjsko-klimatskog centra u rejonu Nedakusa.
“Bez sumnje su se očekivali povoljni rezultati, te da će se pored bogatog dobijanja mineralne vode, koja se procjenjuje na više od 30 miliona litara godišnje, pojaviti na projektovanoj dubini do 500 metara i termalna voda, što bi za bjelopoljsku opštinu bilo veoma značajno, jer bi se morali proširiti projekti za izgradnju banje”, kazao je Bošković.
Kako je kazao, duboko je razočaran „maćehinskim odnosom“ prema prirodnom rezervatu mineralnih voda u Nedakusima.
“Neko namjerno radi na devastaciji tog prostora čime nastoji da blokira održivi razvoj čitave opštine. Tu su bogati prirodni resursi za banjski i svaki drugi oblik turizma i umjesto da se radi na tome, prostor je pretvoren u smetlište. Jedini prirodni izvor mineralnih voda u Crnoj Gori nalazi se na ovom području i nekome to debelo smeta”, upozorio je Bošković.
Ništa od banje i toplane
U okviru projekta istražno-eksploatacione bušotine na Kisjelim vodama Vlada je krajem oktobra 2004. godine opredijelila 150.000 eura.
Taj potez je tadašnji gradonačelnik Bijelog Polja Tarzan Milošević ocijenio veoma korisnim, najavivši da će i Opština opredijeliti toliko novca.
“Stručnjaci sa Rudarsko-geološkog fakulteta u Beogradu, u saradnji sa kompetentnim kolegama iz Podgorice, smatraju da na dubini između 400 i 500 metara postoje termalne tople i mineralne vode i ugljen-dioksid. Ukoliko se ustanovi da postoje termalne vode sa temperaturom većom od 45 stepeni, to bi ovo područje opredijelilo za banjsko-klimatsko lječilište. Te vode bi se istovremeno mogle iskoristiti i za izgradnju toplane, čime bi grad i kompletna industrija koristile taj sistem grijanja. Taj prostor bi, takođe, mogao da bude izazov za sve one, koji žele da investiraju u visoki turizam”, najavio je tada Milošević.
S obzirom na globalnu krizu koja je zahvatila i našu državu, nijesu se mogla opredijeliti sredstva za tu namjenu, ali se nadamo da će se u dogledno vrijeme steći finansijski uslovi za realizaciju tog posla
U međuvremenu se mnogo šta promijenilo. Industrija je izumrla, a grad će još dugo čekati da se zagrijava putem toplane. Istraživanja na bušotini su počinjana, pa prekidana.
Radovi, navodno, nijesu nastavljani jer izvođač nije imao odgovarajuće sonde ili su postojeće bile lošeg kvaliteta. Šef bjelopoljskog odbora SNP-a Veršigora Bulatović tvrdi da pune dvije godine lokalna uprava ne odvaja ni centa za nastavak tih radova.
“Utrošeno je najmanje pola miliona eura na bušenja koja su zapušena na 28 metara dubine, iako se kalkulisalo da se stiglo do 500 metara, što je čista iluzija”, kazao je Bulatović.
Kriza zaustavila bušenje
Potpredsjednik Opštine Radovan Obradović potvrdio je da je prostor na Kisjelim vodama devastiran u ekološkom smislu i da Opština u posljednje dvije godine nije izdvajala novac za nastavak radova na bušotini.
“S obzirom na globalnu krizu koja je zahvatila i našu državu, nijesu se mogla opredijeliti sredstva za tu namjenu, ali se nadamo da će se u dogledno vrijeme steći finansijski uslovi za realizaciju tog posla”, kaže Obradović.
Kao podsjećanje, na mjestu gdje je bušotina, stoji u vidu spomenika izbetonirani podest sa metalnim stalkom u obliku česme, a u blizini je velika bara, i to sve na udaljenosti stotinak metara od ruiniranog restorana na Kisjelim vodama.
Galerija
Bonus video:
