Mještani nekadašnjeg rudarskog naselja Gradac kod Pljevalja pozvali su ponovo nadležne u državi da konačno krenu u sanaciju flotacijskog jalovišta, nekadašnjeg Rudnika olova i cinka Šuplja stijena, koje se nalazi na svega nekoliko desetina metara od njihovih kuća.
Za razliku od mojkovačkog, koje je sanirano, jalovište u Gradcu i dalje predstavlja veliku mrlju na ekološkoj karti Crne Gore. U javnosti se već odavno ništa ne govori o sanaciji tog jalovišta, a materijal sa deponije se u vrijeme obilnih kiša sliva u rijeku Ćehotinu. Jedno vrijeme materijal je nekontrolisano odvožen sa jalovišta i korišćen u građevinske svrhe.
Mještanin Husein Čuturić pozvao je nadležne da makar nađu neko privremeno rješenje za jalovište, kako bi se smanjio njegov uticaj na zdravlje lokalnog stanovništva.
“Da li će već jednom i kada neko od nadležnih pozabaviti se rješavanjem problema jalovišta u Gradcu. U posljednje vrijeme učestali su ogromni gusti oblaci otrovne prašine koja prekrije cijelo naselje i tako truju narod, stoku voće i povrće”, rekao je Čuturić.
S vjetrom i problemi
Prema njegovim riječima, to traje sve dok se ne smiri vjetar, a nekada i po više dana. On kaže da ovo nije prvi put da se na ovakav način obraćaju nadležnima za pomoć, ali da do sada nijesu naišli na razumijevanje.
Jalovište u Gradcu se nalazi u neposrednoj blizini rudarskog naselja, i korišćeno je skoro pet decenija
On ističe da su odavno sa ovim problemom upoznati nadležni u Opštini preko Mjesne zajednice, na zborovima i tribinama, ali da do sada ništa nije preduzeto.
Jalovište u Gradcu se nalazi u neposrednoj blizini rudarskog naselja, i korišćeno je skoro pet decenija. Visine je 16 metara, zahvata površinu od 15 hektara, na desnoj obali Ćehotine, a na njemu je deponovano više od tri miliona tona toksičnog materijala.
Još 2005. tadašnji ministar zaštite životne sredine i uređenja prostora Boro Vučinić najavljivao je izradu projektne dokumentacije za sanaciju jalovišta, kako bi se taj projekat mogao kandidovati kod međunarodnih organizacija za finansijsku podršku. Javnost do danas nije upoznata šta je bilo s tim projektom.
Najavljena sanacija
Iz Agencije za zaštitu životne sredine najavljuju njegovu sanaciju u saradnji sa Vladom i Svjetskom bankom.
Projekat se odnosi na sanaciju i rekultivaciju pet, kako su ih nazvali, hot spotova, a da će za te namjene Svjetska banka odobriti 14 miliona eura kredita. Osim jalovišta u Gradcu, kao crne tačke, označena je i deponija pepela i šljake Maljevac kod Pljevalja, deponija čvrstog otpada KAP-a, deponija idustrijskog otpada Željezare u Nikšiću i deponija grica u brodogradilištu Bijela.
Iz Agencije za zaštitu životne sredine najavljuju njegovu sanaciju u saradnji sa Vladom i Svjetskom bankom.
I deponija na Maljevcu je, takođe, među prioritetima, ali je njena sanacija uslovljena odabirom i stvaranjem uslova za odlaganje šljake i pepela iz TE na novu lokaciju.
U Ćehotini pola miliona tona jalovine
Pljevaljski ekolozi upozoravaju da jalovište zagađuje i rijeku Ćehotinu, jer sa njega u vrijeme padavina otrovni materijal otiče u rijeku.
Pretpostavlja se da je do sada pola miliona tona jalovine skliznulo u rijeku, a mnoge zgrade u Pljevljima omalterisane su materijalom iz jalovišta.
Iz bivše uprave Rudnika saopšteno je da je prije dvadesetak godina jalovište ispitivano i da je utvrđeno da se može koristiti kao građevinski materijal, za šta, navodno, postoji i atest.
Ranije je Institut za hemiju iz Ljubljane uradio analizu jalovišta koja je pokazala znatno povećanu koncentraciju teških opasnih metala.
Bonus video:
