Crna Gora sa razvijenom ponudom u segmentu rehabilitacije, prevencije, stomatologije i estetske hirurgije posjeduje sve uslove da postane međunarodno prepoznatljiva destinacija zdravstvenog turizma, smatraju sagovornici “Vijesti” koji su radili na Strategiji pametne specijalizacije.
Kao neke od prednosti, direktor jedne od klinika u Kliničkom centru Crne Gore i saradnik na Medicinskom fakultetu Elvir Zvrko vidi kvalifikovan kadar i dobru reputaciju zdravstvenih usluga, prirodne ljepote, povoljnu klimu, sigurnost zemlje, ali i cijene.
“Cijene zdravstenih usluga u Crnoj Gori su relativno niže u odnosu na zemlje Zapadne Evrope i jednog broja zemalja Balkana, što ih čini izuzetno konkurentnima”, kazao je on za “Vijesti”.
“Savremeni život karakteriše ubrzan ritam sa dosta stresa, nedovoljna fizička aktivnost, nezdrava ishrana, zagađenje okoline. Sve ovo dovodi čovjeka do potrebe za sadržajima u slobodno vrijeme koji doprinose unapređenju zdravlja i kvaliteta života, a u čemu zdravstveni turizam poprima sve veću ulogu.”
Zdravstveni turizam je jedan od prioriteta predviđenih Strategijom pametne specijalizacije.
Zdravstveni turizam bilježi stalan rast i predstavlja jedan od najperspektivnijih segmenata ponude na globalnom tržištu.
Procjenjuje se da će tržište medicinskog turizma na globalnom nivou rasti po godišnjoj stopi od 19 odsto u toku sljedećih pet godina.
Govoreći o Strategiji, Zvrko ističe da su prepoznati različiti programi koji bi se mogli realizovati, kao što su rehabilitacioni programi za neurološke i ortopedske pacijente i sportiste, terapeutski programi za pacijente oboljele od hroničnih nezaraznih bolesti i zavisnike od psihoaktivnih supstanci, usluge u stomatologiji i esteskoj medicini, nutricionizam, razvoj farmakoterapije, wellness turizam i sl.
Kao posebno značajan potencijal, prema njegovim riječima, predstavlja upotreba naprednih tehnologija u onkologiji u okviru regionalnog projekta osnivanja Instituta za održive tehnologije u Jugoistočnoj Evropi (SEEIIST) čiji je inicijator Ministarstvo nauke. Direktor Direktorata za naučnoistraživačku djelatnost u Ministarstvu nauke Darko Petrušić napomenuo je da sva četiri crnogorska univerziteta (Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Donja Gorica, Univerzitet Mediteran i Univerzitet Adriatik) imaju fakultete za turizam.
“Ipak, njihov inovativni kapacitet mora biti unaprijeđen, prije svega kroz bližu saradnju sa privrednim sektorom. Unutar privrednog sektora takođe postoji kapacitet za kreiranje novih modela poslovanja. Unapređenje postojećih i razvoj novih i inovativnih biznis (poslovnih) modela u okviru sektora turizma u Crnoj Gori prepoznato je kao glavna pokretačka snaga za inovacije u turizmu”, kazao je on. Dodao je i da na državnom UCG postoje dva fakulteta u vezi sa zdravstvenim sektorom koja se bave obrazovanjem i istraživanjem - Medicinski i Fakultet za sport i fizičko vaspitanje.
Prvi obavlja istraživanja u oblastima medicine, stomatologije i farmakologije; dok se drugi bavi pitanjem važnosti ljudskih bioloških karakteristika za uspjeh u sportu.
“Ove ustanove su sastavni dio sistema istraživanja koji obuhvata veće državne bolnice. Zaposleni na fakultetima se aktivno bave medicinom u bolnicama zajedno sa mnogo većom bazom kolega istraživača, koji pored redovnog rada u medicini takođe obavljaju istraživanja i klinička testiranja.
Najistaknutije bolnice sa snažnim odjeljenjima za istraživanje i inovacije su Klinički centar Crne Gore i Institut ‘Simo Milošević’. Nekoliko farmaceutskih kompanija koje posluju u državi sprovodi kontinuiranu inovativnu aktivnost u izradi originalnih linija ljekova. Te kompanije ne proizvode širok spektar proizvoda, ali pokazuju spremnost za inovacije (Hemomont d.o.o.),” istakao je Petrušić.
Dodao je da će se ciljevi S3.me, za ovaj prioritetni sektor, realizovati putem programa Jadranski centar za oboljenja koštano-mišićnog sistema.
“Ovaj program obuhvata istraživačke komponente: istraživanja i unapređenja medicinskih i rehabilitacionih tretmana kod oboljenja koštano-mišićnog sistema, uključujući razvoj biomehanike i primjenu nanotehnologije; i inovacione komponente: pružanje inovativih i visokospecijalizovanih medicinskih tretmana oboljenja koštano-mišićnog sistema; rehabilitaciju pacijenata sa koštano-mišićnim oboljenjima i prevenciju istih primjenom naprednih standarda i inovativnih metoda”, istakao je on.
Strategija - recept za razvoj ekonomije baziran na domaćoj pameti i potencijalima
Crna Gora je postala prva zemlja van Evropske unije koja ima Strategiju pametne specijalizacije.
“Zapravo u pitanju je recept Evropske unije da se trasira moderni razvoj ekonomije baziran na domaćoj pameti i potencijalima, kao i da se premoste granice između tradicionalnih sektora, koristeći moderne tehnologije, naročito digitalizaciju,” kazala je za “Vijesti” ministarka nauke Sanja Damjanović, dodavši da će to otvoriti nove šanse za razvoj domaćih preduzeća.
Proces izrade Strategije je koordiniralo Ministarstvo nauke uz pomoć Ministarstva ekonomije, a trajao je dvije godine. U njegovoj izradi učestvovalo je oko 300 aktera iz poslovnog, akademskog, civilnog i javnog sektora.
Ministarka je dodala da je pred njima izazovan period implemetacije i da je u toku proces kreiranja nacionalne strukture koja će da omogući koordinaciju fondova i realizaciju programa podrške.
Već na prvoj sjednici Vlade nakon odmora, najavila je, biće formiran Savjet za inovacije i pametnu specijalizaciju.
Bonus video:
