Da li bi medijima trebalo zabraniti da izvještavaju o privatnom životu javnih ličnosti. Učenici su dobili temu, uslijedile su pripreme, pa i diskusija u kojoj je pobijedio tim sa najjačim argumentima.
Slične diskusije u beranskoj Gimnaziji “Panto Mališić” organizuju se dva puta sedmično kroz debatni klub, koji je početkom godine u “Mislionici”, TV debatnom takmičenju crnogorskih škola, osvojio prvo mjesto.
O debatnim klubovima šira javnost možda i naviše zna iz filma “Sjajni govornici” (The Great Debaters), istinitoj priči o profesoru Melvinu Tolsonu, koji je ranih tridesetih godina prošlog vijeka na malom afroameričkom koledžu Vili u Teksasu formirao debatni klub. Njegov tim borio se sa predrasudama i rasnom segregacijom, ali su uspjeli da dođu do državnog takmičenja na Harvardu.
“Značaj debatnih klubova, debate uopšte, za mlade je izuzetan. Kroz bavljenje debatom mladi se uče kulturi dijaloga, poštovanju drugog, toleranciji, strpljenju, uče se da razvijaju kritičko i kreativno mišljenje”, kazao je “Vijestima” Marko Radojević, profesor Gimnazije koji vodi debatni klub.
Kroz debatne klubove, dodaje on, učenici poboljšavaju vokabular, retoričke tehnike i vještine, razvija se njihova sposobnost razložnog, jasnog, logičnog i preciznog izražavanja. U debatnim klubovima mladi nauče da se oslobode treme od javnog nastupa, a kroz pripremu teza, kada se susrijeću sa različitim i često njima nepoznatim temama, uče i time stiču veći nivo opšteg znanja i obrazovanja. U debatnim klubovima nauče i da jedan problem sagledaju iz više uglova.
“Kontinuirano se radi na sebi, te na taj način debata doprinosi razvoju cjelokupne ličnosti mladih ljudi”, objašnjava Radojević.
Debatni klub Gimnazije postoji od 2002. Osnovale su ga profesorice Dragana Jočić i Nada Perović i jedan je od prvih srednjoškolskih debatnih klubova u Crnoj Gori. Nakon kraće pauze, rad kluba je 2009. obnovila je profesorica Mila Barjaktarović Jelić, a sa njom su, u svojstvu voditeljki i trenera, klub vodile i profesorice Ljerka Petković i Sehada Ćeman. Današnji klub, koji vodi Radojević, broji 40 članova. Najbolji među članovi pobjedničkog tima “Mislionice” su maturanti Saška Obadović, Adnan Uković, Isidora Laban, i Nemanja Deletić, koji ide u treći razred. Pored prvog mjesta ekipno, Saška i Isidora pojedinačno su na tom TV takmičenju debatera uzele drugo, odnosno treće mjesto u konkurenciji najboljih govornika, od njih 36.
“Mislionica” je projekat Kreativnog centra “Logos” i nacionalnog Javnog servisa.
“U pitanju je TV debatno takmičenje na koje jedan debatni klub može poslati samo jedan tim, te je u tom smislu, na nacionalnom nivou, možda najreprezentativnije takmičenje u debati, jer učestvuju najbolji debatni timovi iz države”, kaže Radojević.
U ciklusu “Mislionice” u kojem je debatni klub Gimnazije “Panto Mališić” bio najbolji, učestvovalo je 12 timova iz 12 crnogorskih srednjih škola. Učenici su diskutovali na teme iz različitih oblasti, pa i o tome da li bi trebalo zabraniti muzička takmičenja za djecu, da li nasilje u porodici treba strožije kažnjavati, da li marihuanu treba legalizovati u medicinske svrhe…
Radojević kaže da su sve teme bila zahtjevne na svoj način, ali da je najzahtjevnije bilo odbraniti stav da država ne treba da poveća kazne za nasilje u porodici.
“Radi se o osjetljivom problemu, gdje je svako od nas smatrao da nasilje u porodici treba strogo kažnjavati i vrlo teško je bilo pronaći argumente zbog čega ne treba povećavati kazne. Međutim, dobrom argumentacijom - da nije problem u visini trenutnih kazni, već u lošoj implementaciji istih, te da treba preventivno djelovati da do naslja uopšte ne dođe, uspjeli smo da i taj stav odbranimo, a da pošaljemo istovremeno poruku da nasilje u porodici svakako treba kazniti i protiv njega se boriti”, kazao je on.
U Gimnaziji u Beranama, debate se na nivou škole organizuju dva puta nedjeljno. Škola organizuje i godišnji turnir, na kojem se nadmeću najbolji timovi i debateri Gimnazije.
“Debata je jako koristan predmet i aktivnost, zato što se ne vezuje samo za određene probleme ili teme, već ima širok asortiman kako istorijskih, tako i trenutnih društvenih, političkih, ekonomskih najaktuelnijih gorućih problema. Omogućava nam da uočimo dvije strane jedne priče i uvidimo dobre i loše osobine neke pojave”, kaže maturantkinja i članica pobjedničkog tima “Mislionice” Isidora Laban, uvjerena da će joj vještine koje je stekla kroz debatni klub škole biti izuzetno korisne u budućem studentskom životu
“Debata mi je mnogo pomogla u smislu prevazilaženja straha od javnog nastupa, slobode govora pred većim auditorijumom, čak iako se među njma ne nalaze istomišljenici. Dala mi je mnogo znanja o raznovrsnim opštim obrazovnim temama i ohrabrila da svakodnevno vodim debate i iskazujem mišljenje na različite teme. Kako je preda mnom studentski život, smatram da će mi tek tu javni nastup biti olakšan zahvaljujući debati”, poručila je ona.
Saška Obadović dodaje da je zbog prirode debatnih klubova, u kojima polaznici uče i diskutuju na širok spektar tema, sigurnija u sebe kada ulazi u diskusije.
“Osjećam se kompetentnom da komentarišem neke situacije, da gledam problem iz dva ugla, tražim više od jednog rješenja… Često se desi da zastupam stav koji baš i ne podržavam, ali baš to i jeste suština, da sagledate sve iz dva ugla i da razumijete dvije, a ne jednu stranu”.
Izboriti se za svoj stav, ali i biti spreman da se sasluša druga strana, vještina je koju ističu svi članovi debatnog kluba Gimnazije u Beranama. Adnan Uković dodaje da je kroz debatni klub naučio kako da argumentovano vodi raspravu, a dodaje i da je mnogo naučio istražujući teme koje su bile predmet diskusije.
“Kvalitetno spremanje debate zahtijeva i istraživački rad, naročito kada debatujete na teme o kojima prije same debate ne znate mnogo”.
Nemanja Deletić dodaje da pored toga što kroz debatni klub naučite da bolje komunicirate sa drugima, učite i da jasnije, konciznije, tolerantnije iznosite i svoje mišljenje i stav.
Pored nedavne pobjede u “Mislionici”, debatni klub beranske Gimnazije, bilježi uspjehe i na drugim takmičenjima. Bili su prvi na Republičkom prvenstvu 2004, godinu kasnije klub je osvojio drugo mjesto na Regionalnim turnirima Ohridu i Celju. Debateri iz Berana prvi su bili na Državnom prvenstvu 2010. godine, drugi na međunarodnom turniru “Budva Open 2010”, treći na debatnom takmičenju “Mladi i NATO” 2011. godine, treće mjesto osvojili su na Državnom prvenstvu za 2017. godinu, potom i na Državnom prvenstvu za 2018. godinu i Državnom prvenstvu u besjedi.
Pored ekipnih rezultata, članovi kluba ostvarili su brojna individualna priznanja za najbolje govornike u pojedinačnoj konkurenciji.
Radojević kaže da u svemu imaju podršku direktora škole Sretena Lutovca.
Bonus video:
