Pojavile su se već prve nedozvoljene pukotine na unutrašnjim oblogama dva tunela, “Klopot” i “Vilac”, na prioritetnoj dionici auto-puta Smokovac-Mateševo, čiji će završetak izvjesno opet biti prolongiran.
Iz Ministarstva saobraćaja i pomorstva, na čijem čelu je Osman Nurković, tvrde da to, o svom trošku, ima obavezu da sanira izvođač radova - kineska kompanija CRBC. Na interesovanje “Vijesti”, iz resora Vlade odgovaraju da se radi se o naprslinama koje ne utiču na stabilnost objekta.
Ima pukotina u pojedinim segmentima i u tunelima “Vjeternik” i “Kosman”, a iz Ministarstva kažu da su “manjih dimenzija i nijesu, zasada, predmet nikakvih sanacionih mjera”.
“Na pojedinim segmentima tunelske obloge primijećena je pojava naprslina manjih od 0,3 mm, što po tehnologiji, standardima i projektnoj dokumentaciji, odnosno tehničkim specifikacijama i pozitivnoj inženjerskoj praksi predstavlja pojavu koja ne zahtijeva nikakve dodatne mjere sanacije. Na tunelima “Klopot” i “Vilac” imamo pojavu prslina većih od 0,3 mm do cca 1 mm koje se po tehničkim uslovima moraju sanirati i dovesti u zahtijevano stanje”, saopšteno je “Vijestima” u odgovoru na pitanja na kojim konkretno novoizgrađenim tunelima je došlo do pucanja unutrašnjih obloga i da li su razlozi za to sumnjiv kvalitet gradnje, statika i slijeganje terena ili nešto treće.
Iz Nukrovićevog resora tvrde da “pojava naprslina u unutrašnjoj oblozi predstavlja uobičajenu pojavu prilikom izrade nearmiranih betonskih segmenata u tunelima i uglavnom je rezultat skupljanja betona usljed temperaturnih razlika, vremena ugradnje ili proteklog perioda između postupka betoniranja i skidanja oplate”.
Kontrola i sanacija
“Nadzorni organ je dao nalog izvođaču radova da izvrši snimanja i ispitivanja naprslina izvedene obloge, kao i nalog za izradu projekta neophodnih sanacionih mjera za dovođenje obloge u projektovano stanje. Navedena ispitivanja zajedno sa projektnom dokumentacijom predate su državnoj komisiji za reviziju tehničke dokumentacije čiji se izvještaj očekuje u narednom periodu, nakon čega bi predložene mjere bile i implementirane. Svakako, prema informacijama kojim raspolažemo radi se o naprslinama koje ne utiču na statičku stabilnost objekta već će se određenim reparaturnim materijalima i metodama obloga dovesti u projektovano stanje”, zvanično tvrde iz Ministarstva.
Za izgradnju tunela “Klopot” i “Vilac” dozvole za izgradnju izdate su počekom 2017. godine. Dužina lijeve cijevi “Klopota” je 985 metara, a desne 815 metara. Dužina lijeve cijevi tunela “Vilac” iznosi 815 metara, a desne 950 metara.
Na pitanje “Vijesti” da li i u kojem obimu ima pukotina u tunelima “Vjeternik” i “Kosman”, koji su dva najzahtjevnija poduhvata tokom izgadnje tunela, iz Ministarstva saobraćaja su odgovorili da “prsline kojih ima u pojedinim segmentima u tunelima “Vjeternik” i “Kosman” su manjih dimenzija i nijesu, zasada, predmet nikakvih sanacionih mjera”.
“Svakako, svaki segment je predmet stalne kontrole nadzornog organa i svaki budući eventualni utvrđeni nedostatak biće predmet definisanih uobičajenih tehničkih i ugovornih procedura. Rezultati ispitivanja kvaliteta betona se redovno dostavljaju i svi su u skladu sa projektovanim zahtjevima”, dodali su iz vladinog resora.
CRBC odgovoran za kvalitet
Na pitanja “Vijesti” ko je odgovoran za ovo što se desilo: CRBS ili njegovi angažovani podizvođači, koliko novca će biti potrebno za saniranje ovih pukotina i da li će i to građani Crne Gore morati dodatno da plate, iz Ministarstva saobraćaja su odgovorili da je “odgovornost za kvalitet i način ugradnje u potpunosti na izvođaču radova, tj. CRBC-u”.
“Sve ove aktivnosti uključene su u cijenu betonske obloge i neće biti nikakvih dodatnih plaćanja. Izvođač radova je obavezan da svaku poziciju na auto-putu uradi u skladu sa projektnom dokumentacijom i zahtijevanim kvalitetom, koji se ispituje putem tekućih i kontrolnih ispitivanja o čemu se strogo vodi računa. Svaki potencijalni nedostatak nastao prilikom izvođenja radova ili u periodu za otkljanjanje nedostataka od dvije godine nakon primopredaje predstavlja obavezu izvođača radova i obuhvaćeno je ugovorenom cijenom”, kazali su iz Ministarstva.
Iz državnog “Monteputa” je nedavno saopšteno da su tuneli duž prve dionice, što se tiče građevinskih radova, gotovo završeni. Njihov direktor poslovne jedinice za upravljanje projektom izgradnje auto-puta, Goran Vujović, rekao je da je izvjesno da će prioritetna dionica auto-puta Bar Boljare kasniti, navodeći da je CRBC poslao zahtjev za produženje roka i za dodatna plaćanja. On je istakao da je pandemija koronavirusa okolnost koja se definitivno nije mogle predvidjeti.
Šta traže Kinezi?
“Ugovor prepoznaje klauzulu “više sile”. Kineski izvođač se već obratio nama kao investitorima sa zahtjevom za produženje roka i dodatnim plaćanjima po njihovim razlozima, za koje oni smatraju da su cjelishodni”, rekao je Vujović početkom maja, dodajući da će nadležni organ procijeniti opravdanost zahtjeva.
Zahtjev CRBC-a nije javan i ne zna se šta konkretno i zbog čega traže, a MANS je pozvao Vladu da objave detalje javnosti zbog iskustva da sve što naknadno iskrsne dodatno plaćaju građani.
Ministar saobraćaja Osman Nurković je sredinom maja izjavio da kineska kompanija nema nijedan argument da bi tražila dodatni novac za eventualno kašnjenje ili produžetak radova na dionici auto-puta. Nurković je saopštio da će nadzorni organ objektivno cijeniti ima li potrebe da se odlože radovi.
Premijer Duško Marković je prvi potvrdio da se ne može očekivati da prioritetna dionica auto-puta bude završena do 30. septembra ove godine zbog otežanih uslova rada usljed pandemije koronavirusa.
Generalni direktor Direktorata za državni budžet u Ministarstvu finansija, Bojan Paunović je procijenio da će biti završena “tokom sljedeće godine, vjerovatnije u prvoj polovini”.
Prvobitni rok završetka dionice od oko 40 kilometra trebalo je da bude 11. maj 2019. godine, ali je produžen za 17 mjeseci. Razlozi kašnjenja bili su nedovoljna tehnička pripremljenost projekta, kao i radovi poput petlje “Smokovac”, elektro i vodovodne mreže i nekoliko pristupnih puteva. Procjenjuje se da su naknadni radovi prešli 90 miliona eura.
MMF je upozorio da su troškovi za gradnju prvog dijela auto-puta porasli za četvrtinu, odnosno da su premašili milijardu eura. EXIM banka je Vladi odobrila kredit u dolarima, čija je osnovica 944 miliona dolara. Prema sadašnjem kursu dolara i eura, iznos kredita veći je za oko 130 miliona eura u odnosu na kurs kada je potpisivan ugovor o kreditu. Osiguranje dolarskog kredita od valutnog rizika još nije ugovoreno.
Prvobitna procjena je bila da će projekat koštati 809,6 miliona eura. Od tog iznosa, 85 odsto se obezbjeđuje kroz kineski kredit, a ostatak je učešće države Crne Gore.
Bonus video:
