Ako iz dvorišta porodične kuće do 13. jula ne ukloni ili ne udomi najmanje dvadeset svojih pasa, Ines Gargović iz Berana životinje će morati da preda skloništu za napuštene životinje u toj opštini.
Nakon odluke lokalne vlasti da je moguće držati najviše do tri psa ili mačke, aktivisti, pa i iz Savjeta za životinje pri Ministarstvu poljoprivrede, kažu da se životinje ne mogu oduzimati na osnovu broja, nego isključivo uslova u kojima se drže.
“Vijesti” nisu dobile konkretan odgovor da li su službe u beranskoj Opštini utvrdile eventualno nesavjesno postupanje Gargović prema životinjama. Iz Opštine su negirali i tvrdnje više sagovornika “Vijesti” da su lokalne propise za držanje ljubimaca promijenili zbog slučaja Gargović i kazali da je to učinjeno zbog pritužbi i da više drugih sugrađana na teritoriji grada i okoline drže veći broj pasa i drugih ljubimaca.
Gargović, vlasnica 24 psa, od kojih neke ima deset godina i duže, kaže da, iako nije jednostavno brinuti o toliko njih, psi kod nje žive u dobrim uslovima. Psi su, dodaje, sterilisani i registrovani, odnosno čipovani i u zvaničnim evidencijama vode se na njeno ime.
I Gargović i aktivisti za zaštitu životinja uvjereni su i da je Opština Berane, upravo zbog njenog slučaja, kratko po donošenju opštinske odluke o držanju ljubimaca, tu odluku i promijenila i, kako to nije slučaj nigdje drugo, pa ni u Zakonu o zaštiti dobrobiti životinja, ograničila broj pasa, odnosno životinja koje jedno domaćinstvo može da drži.
Gargović se plaši da psi koji sada žive kod nje, smještanjem u gradsko sklonište, neće preživjeti.
“Udomljavanja su rijetka i životinje su praktično osuđene na smrt”, kazala je ona “Vijestima”.
Opština Berane donijela je krajem prošle godine Odluku o uslovima i načinu držanja kućnih ljubimaca. Takve odluke tokom proteklih godina donosila je svaka opština i tekst tog propisa u svakoj od njih je, manje ili više, jednakog sadržaja. Razlika je u dijelu koji se odnosi na obavezu stavljanja korpe psu.
Nijedna odluka, međutim, ne propisuje i broj pasa koji neko može da drži. Prvi put, ta vrsta ograničenja uvodi se u Beranama, izmjenama prve odluke, koje su stupile na snagu 1. juna.
U zavisnosti od dijela i zone teritorije opštine, tako se sada u Beranama može držati jedan do tri psa, ali i drugi ljubimci, među kojima su i mačke.
U obrazloženju za izmjene, iz beranske Opštine navode da je, nakon donošenja teksta propisa iz decembra 2019, Sekretarijatu za inspekcijske poslove i Komunalnoj policiji proslijeđen velik broj prijava građana, koji su se žalili na pojedince “koji i pored propisanih odredbi drže veći broj pasa i drugih životinja u svojim dvorištima, koji predstavljaju opasnost po građane i javni red i mir”.
Svaki sličan propis propisuje uslove za držanje i obavezuje na poštovanje javnog reda i mira. Nijedan propis, međutim, ne kaže i koliko je životinja dopušteno držati.
Iako u Opštini tvrde da su izmjene odluke donijeli zbog pritužbi na cijeloj teritoriji opštine, u izvještaju s javne rasprave svi koji su saglasni da se ograniči broj držanih životinja žive u naselju i Mjesnoj zajednici Donje Luge, gdje živi i Gargović.
Sve predloge i komentare sugrađana i nevladine organizacije “Ruka-šapi” kojima se ukazuje da slično ograničenje nigdje ne postoji, da ograničenje može da podstakne vlasnike na napuštanje “prekobrojnih” pasa, da odluka nema pravno utemeljenje, da se njome krši i ustavno pravo da niko nema pravo da zadire u privatnost lica niti da određuje kako će da raspolaže imovinom, gdje se ubrajaju i psi kao kućni ljubimci, u Opštini Berane su odbili.
Zbog usvajanja izmjena sporne odluke reagovala je i Svetlana Manojlović članica Savjeta za zaštitu životinja i ambasadorka Svjetskog dana životinja za Crnu Goru.
Smatra da takvo ograničenje broja pasa nije adekvatno i da bi držanje ljubimaca trebalo da bude ograničeno isključivo uslovima u kojima se oni drže, te da postojanje takvih uslova moraju da utvrde stručna lica veterinarske struke i nadležna veterinarska inspekcija.
“Neko može držati jednog ili dva psa u lošim uslovima i njemu je potrebno naložiti mjere, a sa druge strane neko drugi može posjedovati uslove za držanje četiri, pet, deset ili više pasa na prostoru koji je adekvatan i u uslovima koji su primjereni rasi ili veličini samih pasa. Ovakva ograničenja su relikt prošlosti i njihovo nametanje nije efikasno niti svrsishodno, pogotovo ako je namjera zaštita dobrobiti životinja ili prevencija problema napuštenih životinja. Upravo suprotno, ono može izazvati kontarefekat, odnosno masovno napuštanje pasa u opštini Berane, gdje je ovaj problem već izražen”, kazala je ona.
Manojlović dodaje i da je problem jer Opština “nije stvorila adekvatne niti dovoljne kapacitete u kojima bi mogla da smjesti oduzete pse na osnovu ovakve odluke”.
“U razvijenom svijetu sistem prvo stvara sve preduslove za sprovođenje određenih mjera, a tek nakon toga može te mjere i da planira i sprovodi”, poručila je ona.
Sekretarijat za inspekcijske poslove Opštine Berane izdao je 6. jula rješenje Ines Gargović i dao joj rok od sedam dana da kod sebe ostavi tri, a da sve ostale pse udomi ili ukloni.
Sklonište u Beranama osnovano je na lokaciji Gradinskog polja 2015. godine, sedam godina od stupanja na snagu Zakona o zaštiti dobrobiti životinja, kojim je predviđeno osnivanje skloništa u svim crnogorskim opštinama.
Prema izvještaju o radu Komunalnog, sklonište u Beranama može da primi 75 pasa.
Aktivisti za zaštitu životinja prošle godine su u avgustu objavili video i kazali da su uslovi držanja pasa u beranskom skloništu loši, da psi dane provode u izmetu, da su danima izgladnjivani... Rukovodstvo Opštine negiralo je te navode.
Iz resora Milutina Simovića tada se nisu oglasili o situaciji u beranskom skloništu, a nisu odgovorili i na pitanja “Vijesti” u vezi sa slučajem Ines Gargović i odlukom lokalne vlasti da ograniči broj životinja koje neko može da drži.
“Vijesti” su nedavno objavile da u podgoričkom naselju Tološi Aco Novović drži 23 vuka. Iako držanje divljih životinja tretiraju drugi propisi, zajedničko s propisima o držanju ljubimaca je da se ni njima ne ograničava broj životinja po vlasniku.
Nadležni od Novovića traže jedino da pribavi dozvolu za držanje i da životinje izmjesti na odgovarajuću lokaciju, uz ispunjene uslove za držanje vukova.
Bonus video: