Tri i po mjeseca nakon katastrofalnih požara koji su zadesili teritoriju opštine Rožaje, još nije utvrđena nikakva odgovornost za milionsku štetu, a državnim institucijama kao da se ne žuri da taj posao završe.
Požari u Rožajama dogodili su se polovinom maja zahvaljujući “ljudskom faktoru”, a prema ranijim računicama Uprave za šume izgorjelo je 160,37 hektara šuma.
Na pitanje koje su “Vijesti” dostavile Upravi za šume - da li je na nivou Uprave utvrđena odgovornost za nastale požare, rečeno je da pitanje odgovornosti nije u njihovoj nadležnosti.
“Što se tiče utvrđivanja stepena odgovornosti, i mogućih počinilaca bespravnih radnji na izazivanju predmetnih požara, to je u nadležnosti Tužilaštva i policije, po našim informacijama, postupak utvrđivanja iste je u toku, dakle, još uvijek nije okončan”, saopštio je direktor Uprave za šume Nusret Kalač.
On tvrdi da je ranije dostavio svim medijima, “pa i Vašem” (Vijestima), informaciju o nastalim štetama prouzrokovanim požarom.
“U istoj se nalaze podrobno sve činjenice relevatne o ovom problemu, koje su dostupne javnosti”, navodi u odgovoru direktora Uprave za šume.
“Vijesti” su se još početkom juna Upravi za šume obratile mejlom za odgovor u vezi sa procjenom štete od požara, ali taj odgovor novinar do danas nije dobio na mejl adresu sa koje je postavio pitanje.
Kalač je u nekim medijima tada iznio preliminarnu procjenu da ukupna šteta od požara iznosi 1.262.050 eura.
Dobro upućeni i obaviješteni sagovornik “Vijesti” ranije je, međutim, izračunao da je šteta višemilionska i mnogo veća od zvanične i preliminarne koju je dala Uprava za šume.
Prema njegovim riječima, od zasada na jednom hektaru obično bude minimalno 400 kubika drveta, a maksimalno 800, odnosno u svakom slučaju ne stotinu kubika kako je to očigledno uzeto u računici Uprave za šume.
Preliminarni rezultati Uprave za šume govore da je u požarima ukupno opožareno 160,37 hektara šume raznih kategorija, od privatnih, preko privrednih, takozvanih šumskih kultura od 6 do 10 godina starosti, pa do zaštitnih.
Cijena kubika u svim tim šumama je ista. Naravno, ne i za povlašćene koncesionare u odnosu na one koji do nje uspiju doći iz druge ili treće ruke. Sagovornik “Vijesti”, privatni preduzetnik iz Berana koji već godinama ne radi jer nema koncesije i ne može doći do sirovine, kaže da je za njih cijena kubika čamovine na panju, preko posrednika, 70 eura.
To bi, kako napominje, značilo da bi broj izgorjelih kubika šume trebalo množiti sa 70 eura, i u tom slučaju bi se došlo do štete u iznosu od blizu četiri i po miliona, ili precizno 4.490.360 eura.
“Postoji još jedna računica, a to je ona da cijena posječene šume, takozvane oblovine, u izvozu iznosi stotinu eura, pa i više. Kada računamo na taj način, šteta koja je nastala zbog požara na području opštine Rožaje, iznosi 6.414.800 eura. Treba naglasiti da smo u ovoj računici uzeli u obzir i minimalni broj kubika drveta po hektaru”, istakao je on.
Šteta koja je nastala ne može se sagledavati samo u materijalnom smislu, već i u ekološkom, odnosno u smislu smanjenog emitovanja kiseonika, a potom i u turističkom pogledu.
Opštinska komisija je vrlo brzo završila procjenu štete na privatnoj imovini, i ona prelazi 300 hiljada eura.
Predsjednik Opštine Rahman Husović (BS), koji je po funkciji i predsjednik Opštinskog tima za elementarne nepogode, ranije je apelovao na nadležne isntitucije da se utvrdi činjenično stanje i odrede precizni uzroci požara i naglasio da “Opština Rožaje stoji u potpunosti na raspolaganju svim državnim institucijama”.
“Ja sam ubijeđen da je u najvećem broju slučajeva u pitanju ljudski faktor”. Osjetljiva i važna tema potisnuta je, međutim, u drugi plan sa izbijanjem novog talasa koronavirusa, koji je posebno bio izražen u Rožajama, a potom i predizbornom kampanjom.
Sve to ne može biti opravdanje za činjenicu da ni poslije tri i po mjeseca nema konkretne odgovornosti za višemilionsku štetu od požara koji su bjesneli na trećini teritorije rožajske opštine. Na sajtu Urave za šume Crne Gore odavno stoji poziv za prijavljivanje požara, i objašnjava se da je “95 odsto šumskih požara izazvano namjerno, iz nehata ili neznanja”.
Takođe se navodi da je “za lica koja svojim nesavjesnim radnjama izazovu pojavu i širenje požara većih razmjera i sa znatnom materijalnom štetom, propisana zatvorska kazna od šest mjeseci do dvanaest godina”.
Štete od požara koje su se dogodile polovinom maja na privatnim posjedima i na šumama na trećini teritorije opštine Rožaje, više su nego “većih razmjera i sa znatnom materijalnom štetom” da bi prošle nekažnjeno.
Tužilaštvo još izviđa, formirana dva predmeta
U Osnovnom državnom tužilaštvu u Rožajama “Vijestima” je u petak rečeno “da su predmeti i dalje u fazi izviđaja”.
“Ranije sam vas informisao da je formiran jedan predmet učinjen na štetu Osnovne škole ‘Daciće’, u međuvremenu je formiran još jedan predmet po nepoznatom učiniocu učinjen na štetu države, a odnosi se na požare u Rožajama”, kazao je portparol ODT Armin Selmanović.
“Vijestima” je u policiji ranije nezvanično rečeno da se istraga još vodi.
Koordinacioni tim Vlade za suzbijanje bespravnih aktivnosti u šumarstvu takođe je nedvosmisleno saopštio da je za požare kriv ljudski faktor i da će nadležni organi intenzivno raditi na rasvjetljavanju okolnosti i počinilaca.
Bonus video:
