Spomenik na Obadovom brijegu, Foto: Savo Prelević

Junaštvo zaboravljeno, smeće oko spomenika Šeste crnogorske udarne brigade

Iako je izgrađen u čast junaka koji su branili obližnji Danilovgradski prijevoj od upada njemačkih vojnika u novembru 1944. godine, ništa na tom spomeniku ne ukazuje na značaj njihovog djela

31518 pregleda 379 reakcija 37 komentar(a)
Spomenik na Obadovom brijegu, Foto: Savo Prelević
Spomenik na Obadovom brijegu, Foto: Savo Prelević

U čast Šeste crnogorske udarne brigade nadomak Danilovgrada, na Obadovom brijegu sagrađen je spomenik - skulptura, koja već djeluje zaboravljeno.

Autor Slobodan Vukajlović podario mu je oblik labuda, a nakon izgradnje na strani koja gleda na magistralni put Danilovgrad - Nikšić, postojala je bakarna ploča sa natpisom.

Nema je decenijama.

Napravljen je nakon što su krajem 1970-ih odbori lokalne uprave i vetarana SUBNOR-a u Nikšiću i Danilovgradu organizovali stvaranje spomeničkog kompleksa u znak vojne pobjede 6. crnogorske brigade na Obadovom brdu.

Nikšićki arhitekta Vukajlović imao je najbolje rješenje i počelo se sa izradom kompleksa u čijem središtu je sada dotrajala skulptura labuda, napravljena od betona u blizini prevoja Obadov brijeg, tik uz magistralu.

Iako je izgrađen u čast junaka koji su branili obližnji Danilovgradski prijevoj od upada njemačkih vojnika u novembru 1944. godine, ništa na tom spomeniku ne ukazuje na značaj njihovog djela.

Na njemu nema vijenca ili počasnog cvijeća, što ukazuje da ga slabo ko obilazi.

Na spomeniku, ni u blizini nema table ni memorijalne ploče koja bi posjetiocu makar ukratko približila kada je i u čiju čast podignut, ko ga je dizjanirao i kada.

Čak nema ni znakova koji bi slučajne prolaznike usmjerili da sa magistrale svrate i odaju počast borcima za slobodu.

Po neodržavanoj okolini, smeću kojim je okružen, obrasloj i nenjegovanoj travi oko samog spomenika, čini se da je i zapušten i napušten.

Na žalost, prostor između dva dijela spomenika, neodgovorni pojedinci koirste kao toalet.

Sve to ukazuje da oni koji bi trebali, ne brinu o spomeniku.

A Brigada u čiju čast je 1974. godine završen četiri metra visok i pet metara širok betonski spomenik, osnovana je u blizini Kolašina 14. novembra 1943. godine. Prema dostupnim podacima imala je preko 500 antifašističkih partizanskih boraca.

Ta jednica prvenstveno je djelovala u regionu Nikšića i Grahova, trudeći se da oslabi i protjera sve lokalne operativne grupe njemačkih i četničkih trupa, i muslimanske milicije.

Tokom septembra i novembra 1944. godine, Šesta crnogorska udarna brigada učestvovala je u konačnom oslobađanju Nikšića i Grahova od okupacije, a nakon tih uspjeha fokus su preusmjerili na snage okupatora koje su tada još bile u regionu Danilovgrada.

Krajem oktobra, njemački 21. planinski korpus, predvođen zapovjednikom Ernstom von Lajzerom, pokušao je sa vojskom probiti kroz Danilovgrad, kako bi partizanima oduzeli Nikšić. Ipak, njemačke snage na Obadovom brijegu presrelo je nekoliko jedinica partizana, a posebno 6. crnogorska brigada.

Oni su od 13. novembra 1944. godine krenuli u krvavu ofanzivu kako bi spriječili Njemce da pređu Brijeg.

Nakon 13 dana borbi, u sadejstvu sa ostalim crnogorskim jedinicama, nanijeli su težak poraz većini njemačke divizije koja je bezuspješno pokušala da se probije od Danilovgrada ka Nikšiću i prisilili su ih da se 26. novembra povuku istočno od prejevoja.

Nakon te pobjede, vrhovni komandant Narodno oslobodilačke vojske Josip Broz Tito lično je čestitao 6. crnogorskoj brigadi za njihov trud i uspjeh tokom te ofanzive ističići njihovo junaštvo i izdržljivost u borbama.

Bonus video: