Gotovo tek svaka četvrta žena (26 odsto) mlađa od 30 godina ima uredan nalaz jajnika, pokazalo je istraživanje sprovedeno u Specijalnoj ginekološkoj bolnici “Genesis“ u Novom Sadu.
Zbog toga su stručnjaci te bolnice zatražili da se u okviru redovnih ginekoloških pregleda za žene od 25 do 35 godina obezbijedi provjera plodnosti, odnosno aktivnosti jajnika.
U Crnoj Gori nisu rađena slična istraživanja, ali iz Ministarstva zdravlja tvrde da će im zdravlje žena biti u fokusu u narednom periodu.
“Bolnica ‘Genesis’ uputila je inicijativu Ministarstvu zdravlja i Republičkoj stručnoj komisiji za primarnu zdravstvenu zaštitu u kojoj se, između ostalog, navodi da bi ovakvi pregledi značajno smanjili procenat žena kod kojih se kasnije javlja problem steriliteta, kao i onih parova koji odlaze na proces vantjelesne oplodnje (VTO)”, saopšteno je iz ove ustanove.
U predlogu mjera, koje potpisuju doktorke Zorica Crnogorac i Božana Stepanov, piše da bi mladim ženama starosti između 25 i 35 godina u okviru redovnih pregleda trebalo omogućiti i ultrazvučni pregled sa fokusom na provjeru aktivnosti jajnika i provjeru antimilerijan hormona iz krvi, barem jednom u dvije godine.
Istakle su da je cilj ovakvog pregleda da se u populaciji mladih žena detektuju one koje imaju nisku ovarijalnu rezervu, odnosno smanjenu plodnost, te da se zatim upute u centre koji se bave dijagnostikom i liječenjem steriliteta.
Upitana da li bi provjera aktivnosti jajnika mogla da bude dostupna u okviru skrining pregleda u Crnoj Gori, ministarka zdravlja Jelena Borovinić Bojović kazala je da su se već posvetili određenim problemima i pitanjima za koje smatraju da do sada nisu bila na adekvatan način riješena.
Pojasnila je da su u četvrtak imali deseti po redu sastanak koji se odnosio na započinjanje vakcinacije protiv humanog papilloma virusa (HPV), jer je dokazano da je to jedan od najboljih načina za zaustavljanje razvijanja karcinoma grlića materice.
“Imamo jasne dokaze iz istraživanja da HPV doprinose karcinomu u velikom procentu. Već ove godine, u posljednjem kvartalu želimo da započemo vakcinaciju u Crnoj Gori. Našim djevojčicama biće dostupna najbolja, devetovalentna vakcina”, rekla je ona.
Borovinić Bojović je kazala da nakon toga nastavljaju sa skriningom jajnika i materice, odnosno kompletnog reproduktivnog sistema.
“Na ovaj način utičemo na smanjenje stepena steriliteta, a to je takođe veoma važno pitanje i mi smo posebnu pažnju posvetili HPV vakcini”, rekla je ministarka.
Specijalna bolnica “Genesis” rokom 2018. i 2019. godine uradila je niz besplatnih pregleda, kao i ispitivanje koje je sprovela dr Stepanov, koordinatorka projekta, i utvrđeno je da postoji niz uzroka smanjene plodnosti kod mladih žena.
“Za 26 odsto je utvrđeno da je smanjenje ovarijalne reserve nasljedno, to jest to su pacijentkinje čije su majke ušle prijevremeno u menopauzu. Kod 10 odsto je utvrđeno postojanje određenih bolesti, najčešće autoimunih oboljenja, dok je 12 odsto pacijentkinja prethodno imalo neku ginekološku operaciju. Oko 0,4 odsto odnosi se na prethodno rendgen zračenje male karlice, dok je kod 13,6 odsto pacijenata uzrok smanjenje ovarijalne rezerve nepoznat”, pokazalo je istraživanje.
U dopisu bolnice tamošnjem Ministarstvu zdravlja zaključuje se da bi testiranje plodnosti u populaciji mladih zdravih žena bilo jedna vrsta prevencije steriliteta ovarijalnog porijekla, a koje se u kasnijim godinama kod pacijentkinja često ne može uspješno liječiti.
Vantjelesna oplodnja u SFRJ počela 1987.
Prije tačno 34 godine, 27. juna 1987. u bivšoj Jugoslaviji rođena je prva beba iz epruvete. To se desilo na Ginekološko-akušerskoj klinici “Narodni front”, svega devet godina nakon što je na taj način rođena prva beba u svijetu.
Bonus video:
