Institucija Zaštitnika ljudskih prava i sloboda utvrdila je da je prilikom lišenja slobode sutkinje Osnovnog suda u Kotoru Marije Bilafer, koje je naložilo Specijalno državno tužilaštvo (SDT), došlo do povrede Ustava Crne Gore.
Postupak pred Zaštitnikom odnosi se na lišenje slobode sudije od strane policije i SDT-a u trajanju od 22 sata, bez prethodnog odobrenja Sudskog savjeta, kao i na neosnovano i nezakonito vođenje krivičnog postupka. Prituživali su se i na nezakonito davanje informacija medijima i nesprovođenje aktivnosti u cilju identifikovanja lica koje je dalo informacije, smatrajući da je sve navedeno dovelo i do povrede njenog dostojanstva i samim tim ponižavajućeg postupanja.
Pripadnici Specijalnog policijskog odjeljenja lišili su slobode sutkinju na radnom mjestu, uz usmeno saopštenje da je osumnjičena za izvršenje krivičnog djela zloupotreba službenog položaja.
”Zaključuje se da nije prethodno pokušano da se uruči poziv, niti joj je saopšteno koji razlozi za pitvor
postoje,” navodi se u utvrđenim činjenicama u mišljenju koje potpisuje zamjenica zaštitnika Snežana Armenko.
Prije nego što je lišena slobode, nije zatraženo odobrenje Sudskog savjeta.
Vršiteljka dužnosti predsjednice Osnovnog suda u Kotoru podnijela je potom Sudskom savjetu zahtjev za zaštitu nezavisnosti sudija. Sudski savjet dao je nekoliko dana kasnije saopštenje za javnost smatrajući da je SDT lišilo sudiju nezakonito i ugrozilo nezavisnost pravosuđa.
SDT je istog dana saopštilo da je suktinju Osnovnog suda u Kotoru lišili slobode poštujući zakone i Ustav.
Sudija, kako je propisano Ustavom, u postupku pokrenutom zbog krivičnog djela učinjenog u obavljanju sudijske funkcije, ne može biti pritvoren bez odobrenja Sudskog savjeta.
”Evropski sud je već utvrdio u presudi Asanović protiv Crne Gore, da ovakvo postupanje nije u skladu sa zahtjevima iz člana 5 stav 1 Konvencije i predstavljao je povredu. Stoga, Zaštitink ne vidi niti jedan razlog da odstupi od ovakvog stava Evropskog suda i donese drugačije mišljenje,” navodi se u mišljenju Armenko.
Ona cijeni i da tumačenje i primjena Ustava od strane tužilaštva u slučaju lišenja slobode sudije u konkrentom slučaju “nije samo problematično po pitanju pravne sigurnosti, već nije u skladu sa zahtjevima iz člana 5 stav 1(c) Konvencije”.
Zamjenica zaštitnika se nije uvjerila u opravdanost i neophodnost lišenja slobode u trajanju od 22h, iako je nadležni državni tužilac pozvan da obrazloži i dostavi dokaze u tom pravcu.
Armenko je dala preporuke Vrhovnom državnom tužilaštvu i SDT, ali i Sudskom savjetu.
Bonus video:
