"Ugrožen opstanak biološke supstance stanovništva"

Oni su su istakli da ukoliko je, još uvijek, kod donosioca odluka ostalo vizije i potrebe za očuvanje osnovne supstance našeg stanovništva, bez odlaganja je potrebno uraditi nekoliko važnih koraka, a prvo je potrebno formirati Kancelariju za vođenje populacione politike

2927 pregleda 2 komentar(a)
Ilustracija, Foto: Shutterstock
Ilustracija, Foto: Shutterstock

Pandemija koronavirusa i loša demografska politika prije pojave covida, doprinijli su devastaciji stanovništva Crne Gore i ozbiljno doveli u pitanje razvoj ovog najznačajnijeg resursa društva, pokazalo je istraživanje Centra za demokratsku tranziciju (CDT) i Društva statističara i demografa Crne Gore (DSD).

Te dvije organizacije uradile su istraživanje “Uticaj COVID-19 na demografska, ekonomska i finansijska kretanja u Crnoj Gori” .

„Smanjanje udjela mlade populacije, povećanje prosječne starosti, visoke stope mortaliteta, negativan prirodni priraštaj, negativan migracioni saldo, neravnomjerna distribucija stanovništva te velika ekonomska neizvjesnost i rast nezaposlenosti su pojave koje obilježavaju demografske prilike u Crnoj Gori i koje u budućnosti mogu imati ozbiljne posledice“, kaže se u saopštenju.

Izvršni direktori CDT-a i DSD-a, Dragan Koprivica i Gordana Radojević istakli su da, dvije godine nakon uvođenja prvog zaključavanja države, objavljuju prvi dio studije koji se odnosi na demografski politiku.

„Crna Gora je pet godina ranije nego što se očekivalo ušla u zonu negativnog prirodnog priraštaja. On postoji u 20 opština odnosno pozitivan priraštaj imaju samo četiri opštine. Stopa smrtnosti iz prošle godine je najveća nakon Drugog svjetskog rata“, navodi se u saopštenju.

Ističe se da se sa dvostrukim negativnim uticajem (negativne migracije i negativan priraštaj) suočavalo 12 opština, od kojih je osam iz sjevernog regiona, a po dvije opštine iz središnjeg i južnog regiona.

„Samo su četiri opštine imale dvostruko pozitivan uticaj na ukupno kretanje stanovištva, dok negativan prirodni priraštaj sa pozitivnom neto migracijom uspjevaju nadomjestiti tri opštine“, kaže se u saopštenju.

Gordana Radojević
foto: CDT

Koprivica i Radojević su kazali da je, kada se tome doda i smanjena ekonomska aktivnost stanoviništva, povećana nezaposlenost i neravnomjerna distribucija stanovništva jasno da demografski trendovi čine život na sjeveru, ali i u drugim djelovima Crne Gore praktično neodrživim na dugi rok.

Kako su naveli, ukoliko bi trend iz prethodne tri godine bio nastavljen Crna Gora bi 2051. imala oko 577 hiljada stanovnika ili samo 93 odsto današnje populacije.

„Nestalo bi 40 hiljada ljudi što je veličina današnjeg Bijelog Polja. Na sjeveru bi živjelo samo 15 odsto današnje populacije“, dodaje se u saopštenju.

Navodi se da je nepostojanje adekvatne populacione politike godinama unazad učinilo da mogućnosti socijalne, poreske, politike zdravlja politike regionalnog razvoja i drugih ne budu iskorišćene za suzbijanje negativnih demografskih trendova.

Oni su su istakli da ukoliko je, još uvijek, kod donosioca odluka ostalo vizije i potrebe za očuvanje osnovne supstance našeg stanovništva, bez odlaganja je potrebno uraditi nekoliko važnih koraka, a prvo je potrebno formirati Kancelariju za vođenje populacione politike.

Dragan Koprivica
foto: CDT

Tu kancelariju je, kako su kazali, potrebno formirati po ugledu na kancelariju za EU integracije, u čijem djelokrugu rada bi bila sva važna pitanja demografske politike.

„Nakon toga hitno treba usvojiti Strategiju demografske revitalizacije Crne Gore do 2030. čiji sadržaj čine moderne politike koje ne smiju biti svedene samo na tradicionalne mjere (finansijske podsticaje) koje obično vode isključivanju žena iz tržišta rada i svođenje na reproduktivnu ulogu“, navodi se u saopštenju.

Koprivica i Radojević su istakli da je Crnoj Gori potreban ambijent koji će podstaći povećanje broja stanovnika i njihovu ravnomjernu rasprostranjenost.

Oni su naveli da strategija mora definisati set mjera kako bi Crnu Goru transformisali u državu u koju se više dolazi, nego odlazi, kao i u državu gdje se više rađa nego umire.

„Jednako važno je i kreiranje otvorene dinamičke baze podataka o demografskih kretanjima u Crnoj Gori bez kojih nema ozbiljnog bavljenja demografskom politikom“, dodaje se u saopštenju.

Bonus video: