U Crnoj Gori je prošle godine prikupljeno preko šest tona medicinskog otpada, što je oko 155 hiljada kilograma (kg) više u odnosu na 2020. godinu, pokazuju podaci Ministarstva zdravlja.
Kako je agenciji MINA saopšteno iz tog resora, 2019. godine prikupljeno je oko 397 hiljada kg medicinskog otpada, 2020. oko 466 hiljada kg, a 2021. godine oko 622 hiljada kg medicinskog otpada.
Iz Minsitarstva su rekli da je na osnovu podataka koncesionara, 2019. godine iz privatnih zdravstvenih ustanova, sakupljeno oko 21 hiljadu kg, 2020. godine 24 hiljade kg, a prošle godine obrađeno je 34 hiljade kg.
Iz tog resora su kazali da je shodno epidemiološkoj situaciji primjetno pravilnije razvrstavanje i pakovanje u adekvatnu ambalažu u odnosu na prethodni period.
Oni su naveli da su osnovni izvori nastajanja medicinskog otpada bolnice, domovi zdravlja, stanice za dijalizu i centri za hemodijalizu (uključujući i kućnu hemodijalizu), medicinski istraživački instituti, jedinice za doniranje krvi i banke krvi, biohemijske, mikrobiološke i imunološke laboratorije.
Tu spadaju i laboratorije za medicinsku genetiku, laboratorije za reprodukciju, instituti za patologiju, institucije za medicinsku prevenciju i rehabilitaciju, starački domovi, apoteke, zubne klinike i laboratorije za zubnu tehniku, privatne zdravstvene ustanove, centri za akupunkturu, mrtvačnice.
Izvršna direktorica nevladine organizacije Green Home, Azra Vuković, govoreći o urađenom iz Nacionalne strategije 2016-2020, kazala je da su ciljevi postavljeni ambiciozno.
“Bez realne procjene kapaciteta i mogućnosti nadležnih organa, odsustvo sinergije u saradnji raznih organa državne uprave, jedinica lokalne samouprave, komunalnih preduzeća, ima za posljedicu poražavajuće procente i uopšte rezultate u prikupljenju komunalnog otpada odnosno njegovoj selekciji”, rekla je Vuković agenciji MINA.
Ona je kazala da je u sferi komunalnog otpada, državni plan definisao primarnu selekciju na suvu i mokru frakciju kao sistem koji bi trebao da pomogne Crnoj Gori da dostigne ciljeve u reciklaži, a to je 50 odsto sakupljenog komunalnog otpada za reciklažu.
“Međutim, realnost je da taj procent prema izvještaju Monstat-a iznosi svega jedan do dva odsto, s tim što postoji i problem sa pouzdanošću podataka”, kazala je Vuković.
Ona smatra da Crna Gora ima nedovoljno razvijenu infrastrukturu za upravljanje otpadom – nedovoljno kontejnera, specijalizovanih vozila, nizak stepen organizovanosti, do same selekcije i odlaganja otpada.
Prema riječima Vuković, čak i ako se sakupi, najveći dio otpada se deponuje bez selekcije.
“Nužno je i potrebno staviti akcent na primarnu selekciju otpada – odvajanju otpada u okviru domaćinstava, to jest na mjestu nastanka. To je početni i ključni korak da bi se u lancu selekcije, deponovanja otpada i same reciklaže postigli ciljeve kojima strijemimo”, rekla je Vuković.
Prema riječima Vuković, pandemija koronavirusa značajno je uticala na povećanje proizvedenih količina medicinskog otpada.
Ona je navela da je tome doprinijela potreba da se koristi oprema za jednokratnu upotrebu - maske, rukavice.
“Takođe, veći broj hospitalizovanih građana i veći broj obavljenih pregleda je uticao na povećanje proizvedenih količina medicinskog otpada. Svako uvećanje količine otpada bez dileme predstavlja opterećenje i za životnu sredini i za samu drzavu”, kazala je Vuković.
Ona je rekla da je zbog neprihvatljivo malih pomaka na polju selekcije i reciklaže otpada a samom tim i veće zagađenja životne sredine, teško očekivati da “ćemo se snaći” u bilo kojoj situaciji uvećanja količine otpada bio on medicinski ili neki drugi.
Vuković je kazala da nije pristalica teze da su građani krivi za stanje u zaštiti životne sredine, jer je njihova ekološka svijest niska.
Ona je rekla da su sve razvijene zemlje zapadne Evrope kojima Crna Gora strijemi kao društvo, snagom institucija i političkom voljom dostigle visoke standarde u oblasti životne sredine.
“Naravno za to su bile potrebne decenije rada i truda. Kada donosioci odluka u Crnoj Gori budu shvatili da je pitanje očuvanja prirode zapravo pitanje ekonomije, zdravstva, kvaliteta života i napretka jednog društva tada će napredak u razvoju ekološke svijesti građana biti i jasniji i vidljiviji”, zaključila je Vuković.
Bonus video:
