Računari su isključeni iz struje, internet ugašen, a glavni državni sajtovi ne rade u sjedištu Vlade Crne Gore - zemlje koja je članica NATO, počinje priču o sajber napadima u Crnoj Gori Asošiejted pres (AP).
Ova novinska agencija čije sjedište je u Njujorku podsjeća da se Crna Gora nalazi usred masovnog sajber napada za koju zvaničnici kažu da nosi obilježje proruskih hakera i bezbjednosnih službi te zemlje.
Koordinisani napad koji je počeo oko 20. avgusta osakatio je Vladine informativne platforme i doveo je osnovnu infrastrukturu Crne Gore - uključujući bankarstvo, vodovod i elektroenergetski sistem - u visok rizik, dodaje AP.
Dok sjedi za stolom i ispred crnog monitora, ministar odbrane Raško Konjević kaže za AP da su vladine zvaničnike savjetovali sajber eksperti, uključujući tim istražitelja FBI koji je stigao u Crnu Goru.
"Već 20 dana smo suočeni sa ozbiljnim izazovima vezanim za sajber napad, a čitav državni sistem, sistem državne uprave i sistem usluga građana funkcionišu na prilično restriktivnom nivou", rekao je Konjević za AP.
Dodao je da stručnjaci iz nekoliko zemalja pokušavaju da pomognu u obnavljanju kompjuterskog sistema Vlade Crne Gore i na pronalaženju dokaza ko stoji iza napada.
AP navodi da su crnogorski zvaničnici objavili kako je napad vjerovatno izvršila "ransomvar grupa" koji koristi ruski jezik i koja generalno djeluje bez uplitanja Kremlja. Grupa nazvana "Kuba ransomvar" preuzela je odgovornost za barem dio sajber napada u Crnoj Gori tokom koje je kreirala specijalni virus za napad pod nazivom "Zerodate".
Crnogorska Agencija za nacionalnu bezbjednost za napad je okrivila direktno Rusiju, piše AP.
Rusija ima snažan motiv za takav napad, jer je Crna Gora - koju je nekada smatrala snažnim saveznikom - ušla u NATO 2017. godine uprkos protivljenju Kremlja. Ona se takođe pridružila zapadnim sankcijama protiv Moskve zbog invazije na Ukrajinu, što je navelo Moskvu da označi Crnu Goru kao "neprijateljsku državu" zajedno sa nekoliko drugih zemalja koje su se pridružile embargu.
"U takvim napadima obično postoje organizacije koje su maska državnih obavještajnih službi", rekao je Konjević i dodao da su podaci Ministarstva odbrane u vezi sa NATO zaštićeni "na poseban način", dok se ostala moguća curenja "istražuju".
AP piše da sajber napad dolazi usred očiglednog pokušaja Moskve da preko balkanskog saveznika Srbije destabilizuje ovaj region koji je bio u ratu tokom devedesetih godina prošlog vijeka, kao i da tako želi bar djelimično da skrene pažnju svijeta sa rata u Ukrajini.
Oko otprilike 620.000 ljudi u Crnoj Gori duboko je podijeljeno između onih koji žele da zemlja obnovi bliske veze sa Srbijom i Rusijom i onih koji žele da nastavi svojim putem ka Evropskoj uniji, dodaje AP.
"U Ukrajini se vodi pravi rat, sa bombama, osvajački rat Rusije", rekao je politički analitičar Zlatko Vujović.
Kaže da se nešto slično se dešava u Crnoj Gori.
"Nema bombi, ali postoji ogromna tenzija, ogroman hibridni sukob u kome su međusobno povezani interesi Rusije i njenih i srpskih obavještajnih službi", dodao je Vujović.
AP zaključuje da su se i druge istočnoevropske države koje se smatraju neprijateljima Rusije takođe suočile sa sajber napadima.
Bonus video: