Galić: Epidemija žutice ne zadovoljava uslove da se proglasi za epidemiju većeg epidemiološkog značaja

Direktor Instituta za javno zdravlje Igor Galić reagovao je na tekst pod naslovom „Izostale mjere protiv žutice“, koji je objavjen u petak, 7. oktobra. Reagovanje prenosimo u cjelosti:

"U tekstu je navedeno da 'epidemiju po Zakonu može prijaviti iskučivo Ministarstvo zdravlja na predlog Instituta'.

Članom 15 Zakona o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti ("Sl. list CG", br.15/16, 68/20 i 136/20) propisano je da Ministarstvo zdravlja prati kretanje zaraznih bolesti na teritoriji Crne Gore, te proglašava pojavu epidemije zarazne bolesti od većeg epidemiološkog značaja, proglašava zaraženo, odnosno ugroženo područje i naređuje mjere koje u tom slučaju moraju da se sprovode, te da ovu naredbu donosi na predlog Instituta. Takođe, članom 6 Zakona definisano je da 'epidemija od većeg epidemiološkog značaja označava pojavu teških kliničkih oblika zaraznih bolesti i/ili smrti od zarazne bolesti, pri čemu postoji opasnost od nastanka težih ekonomskih i društvenih posljedica, prekograničnog prenošenja bolesti, kao i ponovna pojava slučajeva odstranjene ili iskorijenjene zarazne bolesti'.

U ovom slučaju, u odnosu na sve elemente koji su gore navedeni, pomenuta epidemija ne zadovoljava uslove da se proglasi za epidemiju većeg epidemiološkog značaja, te se Institut za javno zdravlje i Ministarstvo zdravlja nisu stoga oglašavali.

Higijensko-epidemiološke službe doma zdravlja u Kotoru i Herceg Novom su kao nadležne ustanove postupile u skladu sa Zakonom i prijavile epidemiju, obzirom da je članom 41 Zakona o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti ("Sl. list CG", br.15/2016, 68/2020 i 136/2020) propisano da su: “zdravstvene ustanove i druga pravna lica koja pružaju usluge zdravstvene zaštite obavezne da prijave epidemiju zarazne bolesti“.

Članom 18 se propisuje da „nadležna zdravstvene ustanove dužna je da vrši epidemiološki nadzor i neposredno sprovodi mjere sprečavanja, suzbijanja, odstranjivanja i iskorjenjivanja zaraznih bolesti“. U smislu gore navedog, preventivne protivepidemijske mjere dužne su da ustanovama i pravnim subjektima dostave lokalne higijensko-epidemiološke službe domova zdravlja u čijoj je nadležnosti epidemija, a ne Institut za javno zdravlje. Higijensko-epidemiološke službe su, shodno infomacijama koje imamo, preporučile protivepidemijske mjere, te obišle ustanove od većeg rizika na teritoriji pomenutih opština. Stoga, nije u nadležnosti Instituta za javno zdravlje bilo da niti ustanovama, niti opštinskim organima i službama u ovom slučaju preporučuje protivepidemijske mjere.

U skladu sa zakonskim obavezama, kao i dobrom praksom koju sprovodi Institut za javno zdravlje kao ustanova na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite, Institut je od početka dešavanja u Herceg Novom i Kotoru po pitanju pojave obolijevanja građana virusom hepatitisa A, infomisan i pruža stručnu podršku u dešavanjima na terenu. Povodom ovih dešavanja Institut je, u skladu sa međunarodnim obavezama, upoznao i Evropski centar za kontrolu i prevenciju zaraznih bolesti sa čijim preporukama usklađuje svoje aktivnosti, te organizovao uzorkovanje, transport i analizu uzorka suspektnih na prisustvo hepatis A virusa u Hrvatski zavod za javno zdravlje na dalja ispitivanja. Podsjećamo Vas da je prema Zakonu o medijima koji je objavljen u Službenom listu CG", br. 82/20, članom 31 propisano da je 'novinar dužan da prije objavljivanja informacija o određenom događaju, pojavi ili ličnosti, sa dužnom novinarskom pažnjom, provjeri njeno porijeklo, istinitost i potpunost'.

Uzimajući u obzir sve gore navedeno, molimo da u sljedećem izdanju Vašeg dnevnog lista objavite ovo objašnjenje i na taj način adekvatno informišete javnost i ispravite štetu koju ste objavljivanjem ovakvog teksta nanijeli Insitutu kao tercijarnoj javno – zdravstvenoj ustanovi od integriteta, jer je u skladu sa članom 39 pomenutog Zakona o medijima precizirano da 'objavljivanje informacije koje mogu štetiti časti i ugledu, dozvoljeno samo ako je informacija tačna, izvještava o stvarima od javnog interesa i doprinosi pravu na informisanje', što nije bio slučaj ovoga puta“, zaključuje se u reagovanju.

Odgovor novinara biće objavljen u ponedjeljak