Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje još nije zakazao niti je poznato da će zakazati sjednicu na kojoj će se raspravljati o izvještaju Državne revizorske institucije (DRI), koji je pokazao da se Nacionalni program za rano otkrivanje raka dojke od 2016. do 2020. godine vodio neuspješno.
Predsjednik tog skupštinskog tijela Srđan Pavićević nije odgovorio na poziv i poruke “Vijesti” u vezi sa eventualnim datumom održavanja sjednice.
Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje bi trebalo da se izjašnjava o svim pitanjima u ovim oblastima.
Sa druge strane, Odbor za rodnu ravnopravnost danas će održati sjednicu sa tom temom. Osim matičnog odbora za zdravstvo, o izvještaju DRI nijesu se oglašavali ni nadležno Ministarstvo zdravlja ni Institut za javno zdravlje.
Potreban novi nacionalni program
Član Senata DRI Branislav Radulović kazao je nedavno za “Vijesti” da je vrhovna državna revizija je ocijenila da bi trebalo kreirati novi nacionalni program koji bi se sprovodio na cijeloj teritoriji Crne Gore, pošto je postojeći realizovan samo na teritoriji četiri opštine.
Radulović je tada potvrdio i da će se on i članovi njegovog revozorskog tima odazvati na poziv Odbora za rodnu ravnopravnost, kako bi bliže predstavili nalaze i preporuke izvještaja.
DRI je 27. septembra objavio izvještaj, u kome je zaključeno da se Nacionalni program za rano otkrivanje raka dojke u periodu od januara 2016. do januara 2020. sprovodio neuspješno.
Radulović je “Vijestima” kazao da je sprovođenje skrininga počelo krajem 2015, u četiri opštine - Podgorici, Danilovgradu, Kolašinu i Cetinju.
”Iz navedene činjenice proizlazi da Nacionalni program za rano otkrivanje nije bio ‘nacionalni’ jer se nije sprovodio na cijeloj teritoriji Crne Gore. Jedan od osnovnh uočenih nedostataka Nacionalnog programa je izostanak donošenja neophodne pravne regulative, koja bi osigurala uspjeh njegovog sprovođenja (smjenice, uredbe, procedure...). Za uspješnost sprovođenja svakog programa, pa i skrininga, neophodna je jasno definisana odgovornost svih učesnika u svakoj fazi, ali i njihova kvalitetna saradnja”, kazao je Radulović.
Prema njegovim riječima, na osnovu dostupnih podataka, postoji rizik da su osobama, pozvanim u skrining, uglavnom predstavljani samo pozitivni aspekti skrininga “pritom ignorišući bilo kakvu negativnu stranu, kako bi se povećala stopa odziva i osigurala uspješnost ranog otkrivanja raka dojke”.
”Na osnovu odgovora nadležnih institucija - Ministarstva zdravlja i IJZ, studija izvodljivosti programa za rano otkrivanje raka dojke nije rađena. Koordinaciono tijelo za organizaciju, stručno praćenje i kontrolu kvaliteta programa mamografskog skininga, u periodu od 2016. do 2020. nije bilo oformljeno”, ističe Radulović.
Navodi i da je u aktu “Obračun troškova za skrining raka dojke na digitalnom mamografu za 2018.” navedeno da tri rendgen tehničarke, koje su edukovane u Sloveniji, ne rade na skrining mamografiji, jer su se samostalno isključile, pa funkciju obavlja kadar sa srednjom stručnom spremom drugog profila ili nedovoljno obučen za taj posao.
”Na osnovu usmenog izvještaja supervizora iz Slovenije, rad rendgen tehničarki je ocijenjen kao nekvalitetan. Ograničeni kadrovski kapaciteti (jedan zaposleni), kao i prostorni (jedna kancelarija), imali su uticaj na to da prvi izvještaj o obolijevanju i umiranju od malignih neoplazmi za kalendarsku 2013. bude objavljen tek 2018”, ističe Radulović.
Upozorava na do da u trenutku donošenja i otpočinjanja Nacionalnog programa, nije postojao razrađeni registar za rak.
Prema njegovim riječima, u toku sprovođenja nije obezbijeđeno da 70 odsto populacione grupe bude pozvano u skrining program dojke, iako je programom kao cilj bilo definisano da minimum 70 odsto žena starosne dobi od 40 do 69 godina bude obuhvaćeno ovim programom: “Taj procenat se kreće na nivou od 40 odsto, što je značajno ispod granice planiranog”.
U oktobru dodatni i jeftiniji pregledi, flajeri...
Oktobar se širom svijeta obilježava kao mjesec borbe protiv karcinoma dojke.
Nevladina organizacija “Brini o sebi” i ove godine je, po osmi put, pripremila kampanju, pod sloganom “Pođi na kontrolu”. Kampanja se održava uz partnerstvo sa Institutom za onkologiju Kliničkog centra Crne Gore (KCCG). Podršku realizaciji kampanje pružili su privatne agencije, kompanije, klinike i ordinacije. Privatne ordinacije, njih 32, širom Crne Gore obezbijedile preventivne preglede po povlašćenim uslovima.
”Vijesti” su u četvrtak pitale i Ministarstvo zdravlja i Institut za javno zdravlje o tome koje povoljnosti mogu očekivati građanke od ovogodišnje kampanje, da li su omogućeni pregledi bez zakazivanja u javnim zdravstvenim ustanovama...
Iz IJZ je saopšteno, između ostalog, da je ove godine planirano organizovanje događaja u zajednici, informisanje stanovništva o ovoj bolesti putem društvenih mreža... Kazali su da će u saradnji sa Savezom slijepih snimiti audio poruke i štampati flajere na Brajevom pismu koji će sadržati značajne informacije o prevenciji raka dojke.
Poručili su da će podgorički Dom zdravlja do kraja oktobra obezbijediti dodatne mamografske preglede na Starom aerodromu za žene od 40. do 49. godine.
Iz Ministarstva zdravlja je saopšteno da će ministar Dragoslav Šćekić, direktor Uprave policije Zoran Brđanin i direktor IJZ Igor Galić danas u 13 sati podržati akciju dijeljenja edukativnih flajera o važnosti prevencije ovog oboljenja, na Cetinjskom putu u Podgorici.
Prema podacima IJZ, zasnovanih na procjenama GLOBOCAN, od karcinoma dojke u Crnoj Gori u 2020. godini oboljelo je 378 žena.
Bonus video:
