Uprava za inspekcijske poslove (UIP) dostaviće Specijalnom državnom tužilaštvu (SDT) sve spise predmeta u vezi sa postavljanjem spomen ploče na nekadašnjem vojnom magacinu u Morinju.
”UIP je zatražio zvaničnim putem izjašnjenja od Ministarstava vanjskih poslova (MVP) i Ministarstva odbrane (MO) i isti će sa cjelokupnim spisima predmeta biti dostavljen Specijalnom državnom tužilaštvu na dalje postupanje, s obzirom na to da su u periodu postavljanja ploče ovi ministri bili javni funkcioneri”, odgovorili su “Vijestima” iz UIP-a na čijem je čelu Ana Vujošević, na pitanje da li je ta institucija do sada podnijela krivične prijave protiv Raška Konjevića i Ranka Krivokapića, predsjednika i počasnog predsjednika SDP-a koji su pozivajući se na “kulturu sjećanja”, početkom oktobra, prema ocjenama nadležnih, suprotno Zakonu o spomen-obilježjima, postavili na napuštenom nekadašnjem vojnom objektu u Morinju, spomen-ploču.
Spomen obilježje postavljeno je u znak sjećanja na činjenicu da je ovdje 1991-92. nekoliko mjeseci funkcionisao tzv. Sabirni centar za ratne zarobljenike sa dubrovačkog ratišta, a u kojem su bili zatočeni brojni zarobljeni pripadnici hrvatskih snaga koje su branile Konavle i Dubrovnik od pljačkaškog naleta crnogorskih rezervista u uniformama JNA, kao i mnogi hrvatski civili sa te teritorije. Crnogorsko pravosuđe je prije nekoliko godina donijelo više osuđujućih presuda protiv bivših stražara u tom Sabirnom centru, konstatujući da su oni počinili krivična djela ratnih zločina jer su tukli i zlostavljali zatočenike.
MVP, odnosno MO Crne Gore koje su tada vodili u međuvremenu razriješeni ministri iz redova SDP-a Krivokapić i Konjević, 10. oktobra su ovdje postavili spomen-ploču, u društvu hrvatskih kolega – ministra vanjskih i evropskih poslova Gorana Grlića Radmana i ministra hrvatskih branitelja Toma Medveda. To je urađeno mimo zakonske procedure predviđene Zakonom o spomen-obilježjima i bez odluke Vlade Crne Gore, odnosno zakonom neophodne saglasnosti Opštine Kotor. Zbog toga je UIP nekoliko dana kasnje, donio rješenje o uklanjanju nelegalne spomen-table i obavezao Opštinu Kotor da ga sprovede u djelo, ali je intervenciju Komunalne inspekcije i Komunalne policije Kotora 24. oktobra spriječila Vojska Crne Gore čiji pripadnici od postavljanja spomen-table, čuvaju do tada potpuno napušteni bivši vojni objekat u Morinju i nikome ne dozvoljavaju da uđe u njegov krug.
Vojnici koji 24 sata dnevno čuvaju zaključanu kapiju na ulazu u kompleks, to čine po usmenoj naredbi koju su dobili od svojih pretpostavljenih u lancu komandovanja na čijem je vrhu aktuelni načelnik Generalštaba VCG, brigadni general Zoran Lazović. Naredba po kojoj uniformisani i naoružani vojnici 24 sata moraju obezbjeđivati napušteni nekadašnji vojni obvjekat u kome nema struje, vode, ni elementarnih uslova za život pa stražari naizmjenično spavaju u vojnom vozilu parkiranom u krugu objekta, a fiziološke potrebe vrše u obližnjoj šumi, izdata je dok je na čelu Ministrarstva odbrane bio Raško Konjević. Naredba, međutim, nije poništena nakon Konjevićeve smjene sa čela MO, čijim radom od tada, zvanično, koordinira ministar unutrašnjih poslova Filip Adžić (URA).
”Vijesti” ni nakon desetak dana čekanja, nisu dobile odgovore iz Adžićevog kabineta, na pitanja što je on do sada konkretno učinio da MO omogući sprovođenje u djelo rješenja UIP-a o uklanjanju nelegalno postavljenog spomen-obilježja, odnosno na utvrđivanju okolnosti pod kojima je ovaj resor omogućio da se tako nešto uopšte uradi u Morinju. Adžić nije odgovorio ni na pitanje što je sa pozicije v. d. rukovodioca MO, on do sada preduzeo u pravcu utvrđivanja ko je od bivših ili aktuelnih rukovodilaca MO, odnosno Generalštabom VCG, izdao naredbu o 24-satnom angažovanju pripadnika VCG na čuvanju i obezbjeđivanju napuštenog vojnog objekta Morinj, da li u tome ima zloupotrebe Vojske i ko će zbog toga snositi odgovornost.
Iz MO i MVP su inače, do dan prije smjene Konjevića i Krivokapića sa ministarskih dužnosti, javno tvrdili da zakonska procedura kod postavljanja spomen-ploče nije povrijeđena jer je riječ o vojnom objektu i da se s tim u vezi, postupalo po Zakonu o VCG. Međutim, vojno skladište Morinj je kao nepotrebno i neperspektivno, zvanično od strane VCG napušteno još 2006. od kada taj objekat nije u nadležnosti MO, već Ministarstva finansija koje upravlja državnom imovinom.
Sporna spomen-ploča sa tekstom koji na dubiozan način tretira istorijske okolnosti 1991. kada je država Crna Gora bila nesumnjivi i voljni učesnik agresije na Republiku Hrvatsku na području Konavala i Dubrovnika, postavljena je, kako je konstatovala inspektorka za zaštitu kulturnih dobara koja je izdala nalog za njeno uklanjanje, bez “dokumentacije koja dokazuje da se predmetna ploča nalazi u Programu spomen-obilježja koji usvaja Skupština opštine Kotor, niti da postoji saglasnost Vlade Crne Gore jer se radi o događaju za koji nije proteklo propisanih 50 godina od momenta nastanka”.
Iz UIP-a su “Vijestima” juče kazali da je taj džavni organ “preduzeo sve radnje u skladu sa nadležnostima inspekcije za zaštitu kulturnih dobara i kulturne baštine”. “UIP je izvršio odmah po saznanju inspekcijski nadzor na predmetnoj lokaciji i kod subjekta nadzora - Opštine Kotor, nakon prikupljenih informacija o neposjedovanju potrebne dokumentacije za postavljanje spomen-obilježja, donio rješenje o otklanjanju nepravilnosti, na način što je subjektu nadzora Opštini Kotor naloženo da ukloni predmetnu ploču, jer je članom 40 Zakona o spomen-obilježjima precizirano da uklanjanje spomen-obilježja vrši organ lokalne samouprave”, naveli su u UIP-u, naglašavajući da je predsjednik Opštine Kotor Vladimir Jokić (Demokrate) “bez primjedbi potpisao zapisnik”.
”Rješenje je uručeno 20.10.2022.godine i u zakonskom roku od 8 dana isti nije uložio žalbu na rješenje postupajućeg inspektora, naprotiv, isti je najavljivao uklanjanje ploče posredstvom komunalne inspekcije Opštine Kotor, ali do uklanjanja nije došlo. Kako subjekat nadzora - Opština Kotor, nije postupila po rješenju UIP-a, odgovornom licu, predsjedniku Opštine, izdat je prekršajni nalog. Odgovorno lice u Opštini Kotor, g. Vladimir Jokić, podnio je zahtjev za sudsko odlučivanje i postupak pred Sudom za prekršaje Kotor je u toku. S obzirom na to da je istekao rok za izvršenje rješenja, postupajući inspektor će pristupiti administrativnom izvršenju rješenja”, naveli su iz UIP-a ne precizirajući, međutim, kako će to njihov inspektor sada uspjeti da prođe pored naoružane vojne straže na kapiji Morinja, a što nije mogla da učini kotorska Komunalna inspekcija i Komunalna policija.
Iz UIP-a su na pitanje zašto u ovom slučaju nisu postupali prema MO koje je postavilo spomen-ploču u krugu objekta za koji tvrdi da je u njihovoj nadležnosti, a ne prema Opštini Kotor koja sa postavljanjem spomen-obilježja nema ništa, odgovorili da MO za njih “nije subjekat nadzora, već Opština Kotor, prema kojoj su izrečene već opisane mjere i radnje”.
”Zaista je interesantna ovakva logika UIP-a. Po njoj sjutra, ako bi mene kao učesnika u saobraćaju kamere snimile kako brzo vozim automobil i kršim maksimalnu brzinu kretanja na nekoj ulici u Podgorici, UIP će zbog toga kazniti gradonačelnika Podgorice Ivana Vukovića, jer se to desilo na teritoriji njegove opštine”, prokomentarisao je za “Vijesti” gradonačelnik Kotora Vladimir Jokić koji je odbio da plati novčanu kaznu koju mu je UIP izrekao jer kotorska komunalna policija i inspekcija nisu mogle ukloniti spornu spomen-tablu u Morinju.
”Osnov za izdavanje prekršajnog naloga predsjedniku Opštine Kotor, jeste nepostupanje subjekta nadzora/odgovornog lica u pravnom licu, po naredbi inspektora, te neizvršavanje naložene mjere u određenom roku, a koje rješenje ni dan-danas nije izvršeno”, objašnjavaju to, međutim, iz UIP-a naglašavajući da je Jokić, “uveliko nakon isteka zakonskog roka od 8 dana uložio žalbu na rješenje UIP-a”, ali je žalba odbačena kao neblagovremena. Iz UIP su potvrdili i da taj organ u međuvremenu nije preduzimao nikakve mjere prema pripadnicima Vojske Crne Gore zbog njihovog sprečavanja organa Opštine Kotor da izvrši rješenje, “jer to nije u nadležnosti Uprave za inspekcijske poslove.” “Uprava za inspekcijske poslove, ne želeći da propusti nijednu zakonsku radnju, čekala je epilog najavljivanog uklanjanja ploče od strane Opštine Kotor, s jedne strane, i poštovanje odluke državnog organa s druge strane, da spise predmeta sa već formiranim aktima i sveobuhvatnom pravnom slikom dostavi nadležnom Specijalnom državnom tužilaštvu, za šta su se u ovom trenutku stekli uslovi, a što će ovaj organ i učiniti.
Smatramo da je UIP sproveo sve zakonom predviđene radnje, nije propuštena nijedna zakonska aktivnost i ovaj organ nije imao dilemu ni u jednom trenutku u ispravnost dosadašnjeg postupanja”, rekli su “Vijestima” iz tog državnog organa kojeg vodi Ana Vujošević, uz ogradu da će “da ne prejudiciramo ishod sudskih i krivičnih postupaka, sačekati odluke drugih nadležnih institucija”.
Bonus video:
