Centar za građansko obrazovanje (CGO) izrazio je zabrinutost zbog obima dodjele tzv. počasnih državljanstava od strane Vlade Dritana Abazovića u tehničkom mandatu, posebno imajući u vidu da se, kako su kazali, suprotno preporukama Evropske komisije (EK), najveći broj tih državljanstava veže za kontroverzni Program ekonomskog državljanstva.
Posljednji podaci koje je CGO dobio od Ministarstva unutrašnjih poslova, u skladu sa Zakonom o slobodnom pristupu informacija, ukazuju da je aktuelna Vlada od 31. avgusta do 8. novembra ove godine dodijelila novih 296 državljanstava, od čega 292 na predlog predsjednika Vlade, a četiri na prijedlog predsjednika države Mila Đukanovića, saopštio je saradnik na programima CGO-a Damir Suljević.
Za pet državljanstava u rješenjima nije preciziran državni interes, dok je za ostalih 287 obrazloženo da su dodijeljena shodno Programu ekonomskog državljanstva. Najveći broj osoba koje su u pomenutom periodu dobila državljanstvo porijeklom je iz Rusije (110), zatim Kine (67) i SAD (24), naveo je Suljević.
"Sa ovim presjekom, broj dodijeljenih državljanstava po ovom diskrecionom osnovu porastao je na 1.072. Od tog broja, čak 682 državljanstva dato je u periodu od smjene vlasti, odnosno od 28. decembra 2020. do 8. novembra 2022. godine, pri čemu 363 u mandatu Vlade Dritana Abazovića, a od čega najveći broj od kad je toj Vladi izglasano nepovjerenje. Preciznije, 61 državljanstvo u punom mandatu Vlade Abazovića, a 302 državljanstva, ili preko 80 odsto, nakon 19. avgusta 2022. godine i gubitka povjerenja u Skupštini Crne Gore, odnosno u tehničkom mandatu. CGO napominje da nema podatke od 8. novembra do danas kad je riječ o ovom pitanju, a imajući u vidu ovu dinamiku za pretpostaviti je da je taj broj značajno veći", dodaje se u saopštenju.
CGO podsjeća da EK u svom posljednjem Izvještaju za Crnu Goru za 2022. godinu ponavlja ranije kritike na račun Programa eknomskog državljanstva, naglašavajući i da je Vlada na čelu sa Abazovićem, umjesto da uđe u fazu gašenja tog programa, smanjila finansijske kriterijume, odnosno bankarsku garanciju za 2.5 miliona eura na milion eura, za prijem po osnovu tog programa, ali i dodala neke druge privilegije već privilegovanim podnosiocima zahtjeva za ekonomsko državljanstvo.
“Ovaj program uspostavlja rizike kao što su pranje novca, utaja poreza, finansiranje terorizma, korupcija i infiltracija organizovanog kriminala i treba ga prekinuti,” kaže EK u generalnim preporukama, kako podsjeća Suljević. U dijelu gdje se to pitanje detaljno elaborira, ističe da je poruka i decidnija: “U svom četvrtom i petom izvještaju u okviru mehanizma suspenzije viza, EK je preporučila Crnoj Gori da što prije u potpunosti ukine šemu ekonomskog državljanstva. Crna Gora još uvijek nije realizovala ovaj zahtjev”.
EK takođe opominje, navodi Suljević, i da “vizna politika Crne Gore nije u potpunosti usklađena sa politikom EU" i da Crna Gora "još uvijek nije prekinula svoj Program ekonomskog državljanstva, uprkos prethodnim preporukama i obavezama”, iz čega je, kako je ocijenio, jasno da Vlada svjesno dovodi u pitanje ukidanje bezviznog režima za građane Crne Gore i ignoriše ozbiljna upozorenja iz EK zarad određenih partikularnih interesa.
"CGO će, radi transparentnosti ovog pitanja i pune dostupnosti informacija za sve zainteresovane, objaviti puna imena i osnove za sve koji su do sada dobili državljanstvo po privilegovanoj proceduri", zaključuje se.
Bonus video:
