Nikšić, teritorijalno najveća opština u Crnoj Gori, ima svega 162,2 hektara površine koja je pod nekim vidom zaštite, što predstavlja svega 0,08 odsto teritorije.
To je, prema riječima Aleksandra Perovića, direktora Ekološkog pokreta “Ozon”, jedan od pokazatelja koliko se vodilo računa o prirodnom bogatstvu opštine koja zahvata površinu od 2.065 kilometara kvadratnih, što čini 15 odsto površine Crne Gore.
”Riječ je o opštini sa čije teritorije izvire jedna od najznačajnijih rijeka, Zeta sa svojim pritokama, i koja neshvatljivo nije dobila odgovarajući status zaštite, kao ni planina Vojnik, čime se negativno uticalo ne samo na ekosistemske vrijednosti već i na razvojni potencijal grada koji je bio najveća žrtva ekonomske, socijalne, kulturološke i obrazovne krize, odnosno nesposobnih vlasti”, kazao je Perović za “Vijesti”.
Jasno je, prema njegovim riječima, da se više ne smije tolerisati uništavanje potencijala kakva su prirodna bogatstva, već se mora krenuti u inicijativu za dobijanje odgovarajućih vidova zaštite za sve one lokalitete koji imaju potrebne uslove, shodno Zakonu o zaštiti prirode. Podsjeća da Opština Nikšić nema oformljene upravljačke organe za zaštićene objekte, koji “zaslužuju suštinsku zaštitu i ulaganja u sanaciju i unapređenje stanja, kako bi se osjetio i vidio benefit od tog prirodnog bogatstva”.
”Predio izuzetnih odlika Trebjesa, spomenici prirode Gornjepoljski vir i Arboretum na Grahovu, iako su dobili odgovarajući vid zaštite, nikad nijesu dobili odgovarajuću pažnju nadležnih institucija, što je potrebno promijenit zbog problema koji postoje na terenu, a prije svega mislimo na uzurpaciju prostora, nekontrolisano odlaganje otpada, neplansko pošumljavanje, biodiverzitetski genocid, naročito onih zaštićenih vrsta zbog kojih je i proglašena zaštita”,kazao je direktor “Ozona”.
Ta nevladina organizacija je pokrenula građansku inicijativu za izradu studije zaštite za vode Gornje Zete i pri kraju su prikupljanja potrebnog broja potpisa građana.
”Nakon toga ćemo Skupštini opštine Nikšić predati dokumentaciju, ali očekujemo i da lokalna samouprava, kroz novi strateški plan, prepozna potrebu povećanja zaštićene teritorije, jer se radi o održivoj viziji koja treba da donese benefite stanovnicima i unaprijedi kvalitet životne sredine”.
Perović smatra, “kao neko ko vjeruje u održivi razvoj i ima viziju razvijene opštine Nikšić u kojoj će zaštićeni objekti biti najbolji turistički proizvod”, da se pod odgovarajući vid zaštite trebaju staviti i Krupačko, Slano, Vrtačko, Liverovićko i Grahovsko jezero, jer su ona, iako je riječ o vještačkim akumulacijama, prema njegovim riječima, vremenom dobila i ekosistemski značaj.
”Po našem mišljenju, i shodno trendovima proglašenja zaštućenih obejkata u drugim opštinama, Nikšić bi mogao postati jedna od,najzelenijih’ lokalnih zajednica, grad koji će turistima biti zanimljiv za posjetu upravo zbog zaštićenih područja. Kako je aktuelno rukovodstvo Turističke organizacije konačno prepoznalo razvojni potencijal prirodnih resursa u lokalnoj zajednici, vjerujemo da se stvaraju uslovi da se odlučno krene u izrade studija zaštite za ona prirodna bogastva koja imaju realne šanse da dobiju odgovarajući stepen zaštite”, poručuje Perović.
Kao dobar primjer kako se upravlja zaštićenim područjima, Perović ističe Park prirode “Piva”, čijim se formiranjem, kako je rekao, objedinila turistička ponuda Plužina i “jasno prepoznao potencijal prirdodnih resursa, ali i važnost njihove zaštite”.
Bonus video:
