Studenti prve generacije dvogodišnjih master studija Univerziteta Crne Gore (UCG) tvrde da nisu na vrijeme informisani o rokovima za prijavu i odbranu master rada, zbog čega se, ako to nisu učinili na vrijeme, kako kažu, od njih traži da plate naknadu u iznosu od 500 eura.
Sa UCG “Vijestima” su kazali da su studenti o pravima i obavezama dovoljno informisani kroz ugovor u studiranju.
Iz Studentskog parlamenta (SPUCG), na čiju je inicijativu, na zahtjev studenata master studija, rok produžen za dva mjeseca, kažu da je od njihovog upisa, bilo propusta u informisanju te prve generacije dvogodišnjih master studija, ali su rekli i da dobar dio studenata i ne razmišlja o temi i mentoru do kraja trećeg semestra.
”To ne znači da je to ispravno i korisno, a ukoliko se uzmu u obzir Pravila studiranja na master studijama, jasno je da nije ni svrsishodno”, rekli su “Vijestima”.
Studenti UCG koji su dvogodišnje master studije upisali 2020/21. kazali su “Vijestima” da se od njih traži da plate naknadu u iznosu od 500 eura (30 ECTS kredita x 16,66 eura) za prijavu i odbranu master rada, nakon što je za to protekao propisani rok, 26. septembar 2022. Tvrde i da prilikom upisa nisu bili upoznati sa tim, te da su o rokovima informisani tokom ljeta, “uglavnom neformalno”. Obratili su se SPUCG, da od Senata traži da se rok pomjeri do kraja studijske 2022/23. Senat UCG je na zahtjev odgovorio produženjem roka za dva mjeseca, odnosno do 1. decembra 2022, uz napomenu da to važi samo za tu generaciju.
Iz SPUCG rekli su “Vijestima” da naknadu u iznosu od 499,80 eura plaćaju isključivo studenti kojima nije prošla, odnosno nije odobrena prijava master rada, a da iznos od 333,20 eura (20 ECTS kredita x 16,66 eura) plaćaju studenti kojima je prijava master rada odobrena, ali nisu odbranili rad do 01.12.2022.
”Pri upisu na neki od master programa, kao i na ostalim nivoima studija, student sa Univerzitetom potpisuje Ugovor o studiranju, gdje su jasno naznačena prava i obaveze, kao i informacije o relevatnim aktima vezanim za studije. Takođe, svi akti koji regulišu tok studija, javno su dostupni na sajtu, odnosno internet prezentaciji Univerziteta. Svakako, UCG je na inicijativu Studentskog parlamenta, već produžio rok za predaju master rada do decembra 2022”, rekli su “Vijestima” sa UCG.
Dodali su i da studenti koji su završili svoje obaveze i predali master rad na provjeru autentičnosti teksta do početka tog roka, nemaju nikakvih finansijskih izdataka.
Na komentar u kojem se studenti dvogodišnjih master studija pozivaju na one sa nekadašnjih jednogodišnjih, te navode da je njima, bez obzira na vrijeme upisa, omogućeno da master radove odbrane do kraja studijske 2023/24. bez plaćanja naknade, sa UCG su rekli da se to ne može porediti, jer su te studije “bile samofinansirajuće”.
”I koje su se plaćale 1.500 do 2.000 eura. Za te studije važila su i drugačija pravila studiranja”, rekli su sa UCG.
Prema pravilima studiranja na master studijama, student predlaže temu i mentora rada nakon završetka drugog semestra, a najkasnije do završetka trećeg semestra.
”Dakle, već nakon završetka prve godine, student koji redovno ispunjava svoje obaveze, može odabrati mentora i dobiti temu istraživanja, što ostavlja dovoljno vremena za pripremu istraživanja. Završni, odnosno četvrti semestar je u potpunosti posvećen samo izradi master rada. Izbor studenata da to učine kasnije, nakon rokova koja su data u Pravilima o studiranju, sigurno su jedan od razloga za produžetak perioda studiranja”, kazali su sa UCG.
Na navode studenata da “nije racionalno očekivati” da se u toku slušanja predavanja i polaganja ispita posvete i prijavi rada i izboru mentora, sa UCG su rekli da je takav model prisutan na brojnim, gotovo svim evropskim univerzitetima.
”Jedina bitna razlika je što smo mi rijedak slučaj ustanove visokog obrazovanja na kojoj su dva ciklusa studija besplatna za sve koji u roku završavaju svoje obaveze. Čitav završni semestar je u potpunosti posvećen izradi master rada. Student koji blagovremeno prijavi rad i dogovori se sa mentorom o smjernicama i potrebnoj literaturui u četvrti semestar ulazi organizaciono i administrativno pripremljen, oslobođen svih drugih obaveza, te ima cijeli semestar samo za izradu rada”, kazali su sa UCG.
Dodali su i da studenti mogu da u dogovoru sa mentorom definišu teme koje se djelimično obrađuju u okviru predmeta na master studijama, te da istraživanja odnosno priprema za istraživanja, može započeti ranije i biti inkorporirana u okviru samih predmeta, “a da ne predstavlja dodatno opterećenje za studenta”.
Na navode studenata da onaj ko polaže ispite u septembarskom roku, nema “ni teoretsku šansu da preda prijavu, napiše, prijavi i odbrani master rad u predviđenom roku”, sa UCG su kazali da studentu koji redovno završava svoje obaveze i polaže ispite u redovnim rokovima, septembarski nije potreban:
”Prenošenjem obaveza u septembarski rok, student je već u zaostatku sa planiranim procesom rada”.
Iz SPUCG ne negiraju da postoji “veliki problem kada je u pitanju obavještavanje studenata o prirodi, cilju i sistemu funkcionisanja” master studija, kako od nastavnog osoblja, tako i od uprave univerzitetskih jedinica pojedinačno, posebno jer je, kako su kazali, u pitanju prva generacija dvogodišnjih master studija.
Zato, kako su naveli, rade na promociji i detaljnom upoznavanju studenata sa pravima i obavezama koje imaju u toku svakog pojedinačnog nivoa studija.
”Takođe, pokrenuli smo seriju predavanja ‘Postupak ispunjavanja prijave master rada’, kroz koja će predavači UCG studentima pomoći u ispunjavanju prijave, objasniti pravila citiranja i predočiti ostale detalje u vezi sa izradom i odbranom master rada”, rekli su iz SPUCG.
Kao problem navode i praksu pojedinih univerzitetskih jedinica, “da neodgovorno i sa nedovoljnom pažnjom i ažurnošću pristupaju prosljeđivanju prijava master radova Centru za unapređenje kvaliteta UCG”.
”Usljed čega je došlo do isuviše dugog perioda za odobravanje već predatih prijava master radova. Sa ovim problem upoznata je uprava UCG, koja je najavila da će tim povodom imati poseban senzibilitet prema studentima upravo ovih univerzitetskih jedinica”, rekli su predstavnici studenata državnog Univerziteta.
Dodaju da najveću prepreku predstavlja aktuelni tekst Zakona o visokom obrazovanju, koji predviđa model studija po sistemu 3+2+3, da to “nije usaglašeno sa praksom, potrebama i pravnim okvirom tržišta rada”, te da će insistirati na usvajanju ranijeg predloga da se dvogodišnje master studije podijele na “master 1” i “master 2”, (oba po 60 ECTS kredita).
Bonus video: