Nastavno osoblje na fakultetima društvenog usmjerenja Univerziteta Crne Gore (UCG) zaostaje za kolegama po broju objavljenih naučnih radova, a to potvrđuju i statistički podaci po organizacionim jedinicama, objavljeni krajem prošlog mjeseca.
Prema podacima o broju članova nastavnog osoblja i studenata, koje su “Vijesti” dobile na dodatni zahtjev od UCG, vidi se da je broj studenata po nastavniku sa akademskim zvanjem na fakultetima društvenog usmjerenja mnogo veći. Tako, na primjer, Pravni fakultet ima 1.571 studenata na 15 docenata, vanrednih i redovnih profesora, a Ekonomski 2.158 studenata na 33 člana nastavnog osoblja sa akademskim zvanjem.
Pojedini dekani sa društvenih fakulteta “Vijestima” su nezvanično pojasnili da je razlog manjem broju objavljenih naučnih radova taj što je njihovim kolegama mnogo lakše baviti se naučnim radom u oblastima gdje svakodnevno imaju praktičan rad.
Sagovornici “Vijesti” sa UCG takođe priznaju da fakulteti društvenih usmjerenja objektivno imaju poteškoće, jer je njihovom nastavnom osoblju teže da objavljuju naučne radove u sferi društvenih nauka, s obzirom i na ograničen broj časopisa.
Međutim, ističu i da statistika o broju studenata po nastavniku sa akademskim zvanjem upozorava na neshvatljivo mali broj članova nastavnog osoblja, u odnosu na univerzitete u drugim državama, što nesumnjivo utiče na nastavni proces, ali i naučne performanse. O tome govore i zvanični podaci, prema kojima osoblje u akademskom zvanju UCG ima oko 450 članova, što je dvostruko niže u odnosu na Univerzitet u Splitu.
Iz UCG je krajem aprila saopšteno da su u prethodne tri godine nadogradili međunarodnu prepoznatljivost u globalnoj naučnoj zajednici sa oko 1.140 objavljenih naučnih radova u časopisima svjetskog uticaja, sa prestižnih međunarodnih lista SCI, SCIE, SSCI, A/HCI.
”Radovi su objavljeni u različitim naučnim disciplinama, a prema analizi liste objavljenih radova Univerziteta 2020-2022, dostupne na sajtu UCG, najveći broj radova dolazi sa Prirodno-matematičkog fakulteta (163). U tehničko-tehnološkim naukama, prednjače istraživanja koja su objavili istraživači i naučnici Elektrotehničkog fakulteta UCG, sa ukupno 103 naučna rada. Veoma su zapažena i istraživanja Medicinskog fakulteta UCG, sa kojeg je u navedenom periodu objavljeno 127 radova”, saopšteno je iz UCG. Kazali su da se u istraživanjima u društvenim radovima ističe Fakultet za sport i fizičko vaspitanje sa 143 objavljena rada, Ekonomski sa 87 i Biotehnički sa 87, a u humanističkim naukama Filološki.
Mladi na ETF-u motivisani za naučni rad
Prodekan za razvoj i istraživanje na Elektrotehničkom fakultetu, prof. dr Slobodan Đukanović “Vijestima” je kazao da je lani objavljeno 31 rad u prestižnim časopisima sa SCI i SCIE liste, 2021. godine 34, a godinu ranije 38. Odgovorio je da se po broju radova ističu prof. dr Ljubiša Stanković, prof. dr Igor Đurović, doc. dr Martin Ćalasan i doc. dr Miloš Brajović.
”Na Elektrotehničkom fakultetu postoji nekoliko istraživačkih grupa koje se bave naučnim radom više decenija. Ozbiljan pristup naučno-istraživačkom radu koji se baštini u ovim grupama, stalno regrutovanje novih članova iz redova najboljih studenata, kolaborativni rad sa istraživačima širom svijeta i realizacija naučno-istraživačkih projekata koji se bave aktuelnim temama za rezultat imaju publikaciju naučnih radova u renomiranim međunarodnim časopisima i pozicioniranje naših naučnika na svjetski priznatim listama. Konkretno, od pet istraživača sa Univerziteta Crne Gore koje su se našli na Stanford-ovoj listi od dva odsto najuticajnijih naučnika u svojoj oblasti istraživanja, četiri su sa Elektrotehničkog fakulteta”, odgovorio je Đukanović.
On je kazao da su mladi naučnici, po pravilu, angažovani kao saradnici u nastavi na fakultetu, nastavi na fakultetu, te da su prilično opterećeni nastavnim aktivnostima -pripremom i održavanjem računskih i laboratorijskih vježbi, konsultacijama sa studentima.
”Međutim, njihov entuzijazam im daje snagu da se, i pored ovog opterećenja, posvećeno bave naučno-istraživačkim radom”, rekao je Đukanović. Istakao je da mladom osoblju svojevrsnu motivaciju predstavlja mogućnost da, sa svojim profesorima i asistentima, zajednički rade na rješavanju aktuelnih naučnih problema, ali i da se motiv ogleda u tome što Rektorat i Elektrotehnički fakultet novčano nagrađuju i pomažu naučno-istraživačke aktivnosti.
Medicinski fakultet ojačao saradnju sa kolegama iz EU
I u upravi Medicinskog fakulteta, koja je u crnogorskom vrhu po broju objavljenih radova, tvrde da je njihovo nastavno osoblje objavilo ukupno 130 radova, od čega od kojih 127 u časopisima koji se nalaze u SCI/SCIE i 3 u SCOPUS bazi podataka.
”U programu rada smo predložili da Medicinski fakultet treba da bude centar naučno-istraživačkog rada, da objedini sve potencijale sa klinika, pretklinika i Instituta, svih nastavnih baza da bi kroz saradnju sa centrima iz regiona omogućili dodatnu edukaciju, transfer znanja, veću mobilnost saradnika, nastavnika i studenata, a time veću vidljivost fakulteta i UCG na mapi akademske zajednice”, ističu iz Medicinskog fakulteta.
Kazali su da je u prethodnom periodu formiran Centar za naučno-istraživački rad u okviru Medicinskog fakulteta, revitalizovao postojeću opremu, a u naučnom fokusu rada Centra je istraživanje molekularne osnove i terapijskih modaliteta različitih bolesti, od kancera do neurodegenerativnih oboljenja. Iz Medicinskog fakulteta su istakli da je u funkciju stavljena i PCR laboratorija i napravljen infrastrukturni milje za mlade istraživače, kao i oformljene laboratorije u okviru Centra za naučno-istraživački rad i to za molekularnu genetiku, ćelijske konture i spektrofotometriju i polarografiju.
Ocijenili su da je jedna od najboljih referenci nastavne i naučne izvrsnosti i uspješna saradnja sa fakultetima regiona i zemalja EU, a time je omogućena mobilnost i razmjena studenata.
”Naučno-istraživački rad je rezultirao nizom projekata koji su odobreni i izvode se sa partnerima sa istraživačima medicinskih fakulteta iz zemalja EU. Trenutno su aktivna četiri projekta u programima Erasmus plus, Horizont 2020, kao i dva nacionalna”, piše u odgovoru.
Iz Medicinskog fakulteta takođe ističu da su punu podršku ciljevima obrazovanja i naučnoistraživačkog rada dobili od UCG, pa su mlade kolege našle motiv da iskažu mogućnosti i kroz uspješnu saradnju sa fakultetima regiona i zemalja UCG. U prilog tome, kažu da je veliki broj njih nastavio doktorske studije što je u posljednjih četiri godine rezultiralo novom generacijom mladih doktora nauka iz medicinskih oblasti.
Pomorski fakultet prepoznao potencijal mladih kadrova
Iz Pomorskog fakulteta, čije je nastavno osoblje u protekle tri godine objavilo 24 naučna rada u svjetskim časopisima, kažu da je Strategijom za period 2019-2024. godine politika te organizacione jedinice da omogući održivost u pogledu ljudskih resursa i stvori sopstvene mlade kadrove koji će preuzeti kormilo pedagoškog i naučno-istraživačkog rada u oblasti pomorstva.
”Saradnici u nastavi objavljuju radove u referentnim naučnim časopisima ali ne treba zanemariti i učešće na međunarodnim konferencijama i stručnim skupovima. Takođe, mladi saradnici, kao i studenti osnovnih i master studija, aktivno učestvuju u projektnim aktivnostima i naučnim radionicama na Pomorskom fakultetu Kotor”, piše u odgovoru.
Kazali su da je nastavnik sa akademskim zvanjem koji se našao na vrhu tabele najboljih naučnika u posljednje dvije godine prof. dr Širo Ivošević koji je u 2022. objavio devet radova u kategoriji SCI i 17 radova na međunarodnim konferencijama.
”Profesor Ivošević je ujedno i rukovodilac dva međunarodna projekta i aktivni član još nekoliko projektnih timova. Ono što je doprinijelo publikaciji značajnog broja radova kolege Ivoševića, jeste njegovo učešće na inovativnom, naučno-istraživačkom projektu EUREKA PROCHA SMA finansiranom od strane Ministarstva nauke koji je omogućio sprovođenje eksperimentalnih istraživanja i finansiranje publikovanja radova u SCI, SCIE, SSCI, A/HCI bazama podataka i međunarodnim konferencijama”, piše u odgovoru.
Iz Pomorskog fakulteta kazali su da je u skladu sa licencom ta organizaciona jedinica UCG profilisana kao fakultet tehničko-tehnoloških nauka.
”U okviru osnovnih studija aktuelna su tri tehnička studijska programa, ali i jedan studijski program društvene orijentacije - Menadžment u pomorstvu i logistika. Moramo da istaknemo da i u oblasti društvenih nauka imamo veliki broj značajnih radova iz oblasti menadžmenta, marketinga u pomorstvu, logistike, pomorskog engleskog jezika, komunikacije, plave ekonomije. Takođe, napominjemo da nastavnici i saradnici Pomorskog fakulteta Kotor svoja istraživanja objavljuju i u renomiranim međunarodnim publikacijama, kao što su monografije eminentnih izdavača, kao i stručne članke i saopštenja koji nisu manje važni za naučno-istraživački rad”, zaključili su iz Pomorskog fakulteta.
Iz Pravnog fakulteta, Fakulteta političkih nauka i Građevinskog fakulteta nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti” u vezi sa pitanjima o broju objavljenih radova, motivisanošću mladih kadrova za bavljenjem naučnim radom, ali i zbog čega uglavnom društveni fakulteti zaostaju sa naučnim doprinosom na UCG.
Bonus video:
