Na pregled kod privatnika, umjesto u nekoj državnoj zdravstvenoj ustanovi, pacijenti se odlučuju na osnovu preporuka bliskih osoba, sami, ali ih na to upućuju i ljekari, nekad direktno, nekad “izokola”. Na to ukazuju svjedočenja čitalaca “Vijesti” koji su popunili upitnik o zadovoljstvu kvalitetom zdravstvenih usluga u državnim ustanovama.
Upitnik koji je objavljen na portalu “Vijesti”, popunilo je 725 građana, iz svih crnogorskih opština. Od njih, 215 odlučili su se za pregled kod privatnika iz različitih razloga.
Na pitanje “da li vam je neko sugerisao da bi pregled, liječenje, operaciju trebalo obaviti u drugoj zdravstvenoj ustanovi ili platiti” neki od njih odgovaraju “moji ukućani”, “prijatelji, okolina, ukućani”, jer “nema slobodnih termina”, jer je “loša usluga”. Čitaoci “Vijesti”, međutim, tvrde da im takvi predlozi dolaze i od zaposlenih u javnom zdravstvu.
“Doktor. Tiče se operacije vena, sugerisana mi je ‘Codra’”, “izabrani ljekar. Magnetnu rezonancu koljena”, “da se ultrazvuk djeteta obavi privatno u Budvi, kod određene doktorice”...
Jedan čitalac odgovara da je sugestiju dobio od “ljudi sa istim problemima”, ali i dodao da “iz zdravstvenih ustanova vas na taj potez radarski navode, praveći vještački prezauzetost...”. Drugi u odgovorima sugerišu da im se direktno ne predlaže liječenje u privatnim ordinacijama, ali da to naslućuju iz ponašanja ljekara i drugih medicinskih radnika ili da drugog izbora nemaju.
“Niko konkretno, ali ponašanjem i učinjenim - da”, “nisu direktno, ali izokola. Kod moje doktorice nikad nema slobodan termin ni za jedan pregled kod specijaliste, endokrinologa, neurologa, hematologa”, “u kontaktu sa izabranim doktorom da nema slobodnih termina, što znači da idem kod privatnika”, “opravdanje je bilo da ne bih dugo čekala”, “medicinska sestra: dugo se čeka, idite kod privatnika”, “nije mi direktno sugerisano, ali imajući u vidu da sam imala bolove u želucu, a da je prvi slobodan termin za gastroskopiju bio za šest mjeseci, pa vjerovatno sam morala poći privatno, gdje sam dobila terapiju i sve potrebno. I žestoko platila. Nažalost”...
Dio onih koji su popunili upitnik tvrde da ih iz državnih zdravstvenih ustanova u privatne upućuju uz argument da u privatnim imaju bolje uslove.
“Kod ginekologa u Bloku pet (Podgorica) kažu vam da bi trebalo poći privatno da vam to sve pogledaju na bolje aparate. Slažem se da privatnici imaju bolje aparate”, “ginekolog, nisu imali sve potrebno da odrade intervenciju placente increte”...
Prvi termin za MR dojke za četiri mjeseca
Kroz upitnik, “Vijesti” su postavile i pitanja koja se odnose na dužinu čekanja na specijalističke preglede. Čitaoci koji su naveli da su u posljednjih godinu dana bili kod specijaliste, na pitanje koliko su na taj pregled čekali, u najvećem broju slučajeva navode da je to do mjesec dana (254).
Od 725 onih koji su popunili upitnik, na pregled kod specijaliste dva do tri mjeseca čekalo je njih 166, dok je duže od četiri mjeseca specijalistički pregled čekalo 106 osoba.
Među specijalističkim pregledima na koje se čekalo duže od četiri mjeseca, kako navode u odgovorima, su eho vrata, pregledi na ortopediji, urologiji, patologiji, kardiologiji, kod oftalmologa, fizijatra, hematologa, gastroenterologa i endokrinologa u Kliničkom centru Crne Gore (KC), kardiologa u kotorskoj bolnici, duže od četiri mjeseca čekalo se i na endokrinologa u Nikšiću, kardiologa u Opštoj bolnici u Beranama, u Pljevljima...
“Vijesti” su početkom maja objavile da građani u sedmici koja je prethodila objavi tog teksta nisu uspjeli da zakažu preglede kod više specijalista, da kod izabranih doktora koji upućuju pacijente u jedini klinički centar nije bilo slobodnih termina za gastroenterologa, reumatologa, oftalmologa, a da slobodnih termina mjesecima nije bilo ni za endokrinologa i hematologa. Tih dana, pacijenti nisu mogli da zakažu ni pregled kod psihijatra i psihologa u KC i da termina tokom ljeta nema u kabinetu za holter EKG, zbog čega su kardiološki bolesnici prinuđeni da tu vrstu usluge plaćaju privatno.
Na listama čekanja na ortopediji i traumatologiji u junu je bilo 370 pacijenata, a na listi Klinike za kardiohirurgiju 83.
Kardiohirurg Aleksandar Nikolić, koji je ranije rukovodio Centrom za kardiohirurgiju KCCG, tada je “Vijestima” rekao da za vrijeme njegovog mandata u KC nisu postojale liste čekanja i da se taj problem, između ostalog, može riješiti i angažovanjem stručnjaka iz određenih bolesti u državnim klinikama.
Nešto više od mjesec od objave tog teksta, “Vijesti” su objavile i da je KC napustilo više iskusnih ljekara, među kojima hirurg, kardiolog, anesteziolog, radiolozi, pulmolog, ginekolog...
“Vijesti” su u aprilu prošle godine realizovale sličan upitnik, o dužini čekanja na specijalističke preglede i dijagnostičke pretrage. Većina od preko 300 građana koji su tada odgovorili, tvrdila je da više mjeseci čeka kod kardiologa, endokrinologa, neurologa i gastroenterologa. Situacija nije bila ništa bolja ni kada je riječ o pregledima djece, jer su, prema tvrdnjama čitalaca, i najmlađi pacijenti za većinu usluga morali lani da čekaju nekoliko mjeseci.
Prema podacima KC od 28. juna, prvi slobodan termin za dječjeg endokrinologa je bio taj dan, pa 3. avgust, za dječijeg fizijatra 15. avgust, dok djeca na ultrazvuk kukova mogu 11. jula. Dječji kardiolog, nakon termina 30. juna, slobodan je 2. avgusta, a za magnet, u zavisnosti od toga koji, prvi slobodni termini su 3. jul, pa 7. avgust, potom 5. septembar.
Prvi slobodan termin na Klinici za psihijatriju za odrasle je drugi, pa 9. avgust. Najduže se čeka ambulanta za elektromioneurografiju (EMNG) i magnetnu rezonancu dojke, gdje je prvi slobodan termin za četiri mjeseca, odnosno 31. oktobar.
Kod ginekologa se čeka najduže
Na pitanje da li su posljednjih 12 mjeseci zakazivali preglede kod izabranog doktora opšte prakse, ginekologa i/ili pedijatra u domovima zdravlja, najviše onih koji su popunili upitnik, 549, potvrdno je odgovorilo da jesu kod izabranog ljekara opšte prakse. Kod izabranog ginekologa, pregled je u posljednjih godinu dana zakazalo njih 164, a kod pedijatra 141.
Kad je u pitanju dužina čekanja na te preglede, prema popunjenim upitnicima, najduže se čeka kod ginekologa, a najkraće kod pedijatra.
Tako na pitanje “Koliko ste čekali na pregled kod izabranog ginekologa”, 109 onih koje su popunile upitnik navode do mjesec, dva do tri mjeseca čekalo je 46, a duže od četiri mjeseca 11 žena. Najduže su na ginekološki pregled čekale žene koje su navele da dolaze iz Podgorice, Nikšića i Tuzi.
Na pregled kod izabranog pedijatra, njih 138 navodi da su čekali do mjesec, tri osobe navele su da su čekale dva do tri mjeseca, a dvije osobe tvrde da su čekale duže od četiri mjeseca. Taj podatak navele su osobe koje su za opštinu iz koje dolaze navele Podgoricu.
Kod doktora opšte prakse, 525 čitalaca koji su popunili anketu, u posljednjoj godini na pregled je čekalo do mjesec dana, dva do tri mjeseca njih 21, a duže od četiri - devet osoba.
Iz bolnice izađu srećni, ali i sa bakterijom
Kroz upitnik o zadovoljstvu zdravstvenim uslugama, “Vijesti” su pitale i o kvalitetu bolničkog liječenja.
Od preko 700 osoba koje su popunile upitnik, u toku posljednjih 12 mjeseci na bolničkom liječenju bilo je njih 135. Među njima, ima onih koji nose pozitivna iskustva, pa tako jedan čitalac kaže da je “zadovoljan, možda i prezadovoljan” uslugom liječenja u Opštoj bolnici Bijelo Polje.
“Operisana sam u bolnici Kotor, zadovoljna u potpunosti! Posjećujem specijalistu onkologa u KC jednom mjesečno. Tamo su redovi dugi i čeka se po nekoliko sati, ali osoblje je jako ljubazno”, piše jedna čitateljka.
“Prezadovoljna. Sve pohvale za Kliniku za urologiju KC-a. Za stručnost i ljubaznost, uslove smještaja”, navodi druga.
Najviše komentara odnosi se na iskustva sa ginekologije, a i ona su različita:
“Nema osjećaja za tek porođene žene, sa suvišnim komentarima, npr. ‘što si rađala kad plačeš’... ‘moja ćerka krevet ne umije da namjesti sa 20 godina, a ti već drugo dijete rodila, gdje si požurila?’”, “sestre nezainteresovane, pogotovo ginekologija. Drsko ponašanje, bez saosjećanja sa trudnicama, porodiljama, ženama sa bolovima”, “generalno lijepo iskustvo nosim iz porodilišta što se tiče odnosa sestara i doktora, međutim, hrana mora biti zdravija, a ne porodilji pašteta od 20 centi, i obnoviti prozore, grijanje ne pomaže”, “ginekologija u Bolnici u Nikšiću. Sve pohvale za doktore i medicinsko osoblje. Najsvjetlija tačka nikšićke Bolnice”, “ginekologija, najgore odjeljenje u čitavom zdravstvenom sistemu. Mlađe doktorke posebno”...
Pacijentkinje se žale i da često ne dobijaju objašnjenja na pitanja:
“Ginekologija (patologija i porodilište) KC uglavnom zadovoljna. Međutim, dosta stvari su šablon za koji sestre nemaju objašnjenje. Npr. kada pitate sestru zašto neka procedura mora da se odradi, odgovor je uglavnom: ‘tako mora’... Najveće razočaranje je što vam niko ne objasni protokol i slijed stvari u bolnici. Niti znate šta će da vam rade, niti kad izlazite”.
Jedan od čitalaca navodi loše iskustvo sa digestivnog odjeljenja i kaže da su doktori bili odlični, ali da “ostalo medicinsko osoblje ne radi svoj posao kako bi trebalo”:
“A to se najviše odnosi na medicinske sestre, koje ne žele da obilaze pacijente, a kad dođu, krajnje su neljubazne, bacaju nam stvari, ponašaju se bezobrazno i grubo, viču na pacijente, i ne daju terapiju kad treba, već moramo da ih molimo da dođu”...
Jedan čitalac tvrdi i da je tokom bolničkog liječenja dobio bakteriju stafilokoku.
“Koja mi se razmnožila na glavi i gnojila nenormalno... a doktori nisu bili pametni da se sjete da izvade bris, koji sam ja na kraju izvadio i otkrio infekciju, a davali su mi pogrešnu terapiju kojom se bakterija hranila, nakon toga liječenje sam nastavio u Beogradu, koje sam ja platio”...
Bonus video: