Usvajanjem zvanične inicijative da Nikšić dobije status grada, ponovo je pokrenuta priča da Župa, teritorijalno najveća mjesna zajednica u Crnoj Gori, dobije status gradske opštine.
Prije sedam godina, Nevladina organizacija “Župa u srcu” uradila je Studiju opravdanosti povraćaja statusa Opštine. Studija je nastala kroz inicijativu nevladinih organizacija Župe, nakon konsultacija sa predstavnicima političkih partija, Savjetom Mjesne zajednice (MZ) i mještanima Župe.
“Podnošenje inicijative da Nikšić dobije status grada potpuno je opravdano, jer je Nikšić kroz vjekovnu, slobodarsku tradiciju, to odavno zaslužio. Dobijanjem statusa grada, za Nikšić se otvaraju mnogi benefiti od kojih boljitak može da ima svaki njegov stanovnik. Ovom inicijativom se, takođe, širom otvaraju vrata ideji da Župa dobije status gradske opštine što bi značajno doprinijelo sigurnijem razvoju našeg mjesta. Sama činjenica da bi stanovnici Župe mogli da planiraju koji su to projekti prioritetni dovoljna je da se na toj inicijativi istraje”, smatra predsjednik MZ Župa nikšićka Dragoljub Radulović.
Mjesna zajednica Župa je do 1954. godine imala status opštine. Prema popisu iz 2011. godine u Župi, koja ima 12 sela i zauzima površinu 254 kilometra kvadratna, živi 3.711 stanovnika.
“Strategija iz 2017. godine je pokazala potpunu opravdanost promjene statusa Mjesne zajednice Župa. Svi ekonomski parametri su pokazali potpunu solventnost. U međuvremenu su se desile nove okolnosti koje još više učvršćuju solventnost, a tiču se potpunog pokretanja proizvodnje u Rudnicima boksita, startovanje projekta firme ‘Naše voće’, otvaranje malih pogona poput pekare Zečević, formiranje velikih poljoprivrednih farmi”, ističe Radulović.
Svjesni su činjenice da je njihova Mjesna zajednica jedna od 32, koliko ih u nikšićkoj opštini ima, i da planovi Opštine ne mogu biti usmjereni samo na njihovo mjesto, iako su, kako kaže, i po prostoru i po broju stanovnika najveća MZ.
“Promjenom statusa stvorili bi se uslovi da sami planiramo projekte i da ih realizujemo dinamikom koja bi nama odgovarala. Otvorile bi se mogućnosti na akumuliranju novih radnih mjesta, što je jedan od glavnih uslova za opstanak našeg kraja”, ističe Radulović za “Vijesti”.
Resursi koje posjeduje Župa, prema njegovim riječima, su veliki, počev od rude boksita, postojećih i novih kopova, preko rijeke Gračanice i Liverovićkog jezera koji su, smatra predsjednik MZ Župa, značajan potencijal za proizvodnju električne energije, kroz projekte malih elektrana, ali i za pijaću vodu.
“Potencijal poljoprivrede je enorman, a to odmah daje zamah za razvoj seoskog turizma. Takođe su značajni potencijali u proizvodnji voća na način kako je to organizovala firma ‘Naše voće’ koja je dostigla proizvodnju od oko hiljadu tona jabuke, od planiranih 3000 tona koja će biti dostižna za dvije godine. Župske planine i katuni su neiscrpan izvor za proizvodnju hrane. Potencijali su ogromni samo ih treba iskoristiti, a to možemo samo ako se budemo domaćinski odnosili. Pravac kojim treba da idemo je primjer jedne male opštine u Sloveniji, Podčetrtek, koju smo obišli i vidjeli koliko mi sveukupno zaostajemo i koliko se pogrešno odnosimo prema svojim činiocima razvoja”, navodi Radulović.
Prema njegovim riječima, za probleme koji su se u Župi akumulirali decenijama unazad ne bi bio dovoljan sav kapitalni budžet Opštine Nikšić da ih riješi. Ukoliko bi Župa dobila status opštine, onda bi, smatra Radulović, lokalni budžet bio mnogo rasterećeniji, a Župa bi privređivala za sebe.
Razmotriti primjer Slovenije
Narednog mjeseca u Župi se bira novi Savjet Mjesne zajednice i predsjednik. Radulović se na tom mjestu nalazi od 2016. godine i više je doprinio razvitku tog kraja nego što je to urađeno u prethodnih tridesetak godina. Na pitanje da li sebe vidi u budućoj opštinskoj vlasti, ukoliko Župa dobije status gradske opštine, odgovara:
“Skoro osam godina sam predsjednik Savjeta MZ Župa, a godinama prije toga sam ‘vardao’ kako bi se skrenula pažnja na stvaranje boljih uslova za život stanovnika Župe. Dosta toga se uspjelo, a dosta toga čeka na realizovanje. Mišljenja sam da bi sposobni mladi ljudi trebali da vode buduću opštinu. Ostao sam sa porodicom da živim ovdje i uvijek ću biti od pomoći, koliko to moji kapaciteti dozvoljavaju. Sigurno bi ljudima koji bi vodili buduću opštinu bilo mnogo lagodnije nego što je to bilo meni kao predsjedniku Savjeta MZ, jer sam polazio sa onom starom uzrečicom: ova prazna, a u ovoj nema nista.”
Župa je, ističe, iznjedrila značajan kadar u svakoj društvenoj oblasti i najmanji bi problem bio da se nađu ljudi koji bi vodili buduću opštinu.
Radulović smatra da bi Crna Gora mogla ozbiljno da razmotri primjer Slovenije.
“Slovenija ima dva miliona stanovnika i 212 opština. Sigurno bi to bio dobar model koji bi donio dobrobit svakom većem mjestu. To bi doprinijelo većem zadržavanju stanovnika na svojim ognjištima i manjoj migraciji stanovništva u veće gradove. Uostalom, ovaj popis će najbolje pokazati koliko su manja mjesta ‘izgubila’ stanovnika, a veća dobila”, kaže Radulović.
Bonus video:
