Jedino studijsko istraživanje nematerijalnog nasljeđa u Crnoj Gori, Etno kamp, čiji je fokus na starim igrama, pjesmama i običajima koji su nekada činili neodvojiv segment svakodnevice naroda kolašinskog, ali i ostalih crnogorskih krajeva, je u toku u Kolašinu.
Organizatori, Centar za kulturu Kolašin, KUD „Mijat Mašković“ i CIRTIP, sabrali su ove godine 22 učesnika iz regiona - profesore, studente i učenike smjerova koji se bave etnomuzikologijom i etnokoreologijom. Pored njih, učestvuju i građani Kolašina. Mentorka ovogodišnjeg kampa je jedno od najeminentnijih imena iz svijeta etnomuzikologije dr Zlata Marjanović. Pored nje, komentor je doktorand Martina Karin sa Akademije umetnosti u Novom Sadu. Takođe, beogradska Muzička akademija poslala je svoje studente, a tradicionalno su tu i studenti banjalučke Akademije. Ostali učesnici dolaze sa kikindskog smjera za tradicionalne igre, Muzičke škole iz Kraljeva. Crnogorski kadar, pored domaćina, predstavljaju studenti iz Petrovca koji se bave paštrovskim nasljeđem, te članovi FA „Nikola Đurković”.
Ipak, može se reći da kikindske ADZNM „Gusle“ daju najveću podršku kampu, a naročito svojim kvalitetnim kadrom, a to su ove godine specijalisti Igor Popov i Ana Ćirić, kao i Igor Bilić, koji je kao predavač prikazao dio svojih istraživanja o plesovima kolonista iz okoline Kikinde. Docent dr Vesna Karin sa novosadske katedre za etnomuzikologiju predstavila je novoformirano Odeljenje za zapisivanje plesova i scenskog pokreta KIN-KREUS, i prenijela svoje iskustvo sa naučnog skupa o Labanotaciji, održanog u Kini. Master rad prezentovala je i Jelena Joković, govoreći o pjevačkim grupama Dragačeva, dok je Predrag Šušić, već po navici kampera, veoma nadahnuto realizovao plesne radionice vezane za područje Boke.
Najveći fokus je na igrama kolašinskog kraja, koje su posebno tretirane kao nematerijalno kulturno dobro. Svi polaznici su, prevashodno, posvećeni arhivaciji građe vezane za igre, a akcenat je dat i na vokalno nasleđe Crne Gore. Davor Sedlarević, rukovodilac kampa, kaže da je prevazišao sva očekivanja, a da je zabilježeno i nekoliko veoma starih napjeva, do sada nepoznatih čak i stručnoj javnosti. Etnokamp Kolašin, od dva nekada zapisana plesa iz kolašinskog kraja, dogurao je do preko 40 plesova, što revitalizovanih, što spomenutih u kazivanjima. Sedlarević je pozvao i sve koji nešto znaju o igrama, pjesmama i običajima, ma iz kog kraja da su, da se jave Centru za kulturu, kako bi ih istraživači posjetili, zabilježili podatke, i tako zauvijek sačuvali od zaborava.
„Ovaj kamp uvešće i nov trend, a to je da će kamperi organizovati minikoncert na Trgu borca i izvesti dio plesova i pjesma, naučen na prethodnim kampovima“, rekao je Sedlarević. Terenska istraživanja su ove godine, pod patronatom direktora Centra za kulturu Branislava Jeknića, bila veoma intenzivna, te su ekipe istraživača obilazile sela Donje Morače, selo Lipovo, kao i grad Kolašin. Pojedini kazivači iz Gornje Morače su dolazili u Kolašin i razgovarali sa studentima, kojima je ovo bila prilika da praktično testiraju svoje sposobnosti na terenu.
Uskoro Zbornik etnokampa, u planu i izdavanje Monografije
Jeknić najavljuje da se privode kraju i radovi za Zbornik kampa, a promovisaće i Monografiju o kulturnom dobru. „To je prva monografija takvog tipa kod nas u kojoj je na prijemčiv način opisan sam proces rada od istraživanja do kulturnog dobra.“ Organizacija Etnokampa je najzahtjevniji projekat koji Centar organizuje.
Kamp bi trebalo da bude prioritet zbog bavljenja istorijom
Sedlareviću i Jekniću obiman posao organizacije kampa olakšava timski rad KUD-a, ali i koleginica Danica Šćepanović. Nijhov stav je da „kolašinski kamp bi trebalo da bude prioritet u projektima koji se bave nacionalnim nasleđem, a naročito bi značila dodatna finansijska sredstva koja bi olakšala odlaske na terene“.„ Potrebne su kamere, diktafoni, projektori, kompjuteri, terensko vozilo, jer kamp poprima razmjere neke visokoškolske institucije sa značajnim tehničkim performansama. Apelujemo na sve pojedince i firme da nas dodadatno podrže u našoj misiji.“ Etnokamp je podržalo Ministarstvo kulture Crne Gore, Opština Kolašin, hotel Four Points by Sheraton, i JP Vodovod Kolašin.
Bonus video:
