Sudbina kuće Marića u Kolašinu, skoro godinu nakon što joj je rješenjem Uprave za zaštitu kulturnih dobara utvrđen status nepokretnog kulturnog dobra od lokalnog značaja, i dalje je neizvjesna.
Kao i svih minulih godina, lokalna uprava je ponovo u nedoumici šta da radi sa objektom, koji je, u međuvremenu, dodatno oštetilo nevrijeme, pa je sada još veća opasnost i za okolne objekte i za prolaznike.
Buduće aktivnosti oko tog objekta bila je jedna od tema i na posljednjoj sjednici lokalne uprave, inicirana zaključkom koji je predložio odbornik vladajuće većine Miodrag Vlahović (GP URA). Iz tog zaključka jasno je da je jedna od realnih mogućnosti i uklanjanje kuće starih kolašinskih trgovaca Marića, građene početkom minulog vijeka.
Vlahović je od predsjednika Opštine Petka Bakića tražio da se založi za “urgentno obavljanje procjene i donošenje odluka i hitno preduzimanje mjera sanacije objekta ili, u krajnjem, njegovog uklanjanja”.
“Jedna od vidnijih bolnih tačaka u centru Kolašina je zapušteni objekat u Ulici Boška Rašoviča, bivša kuća ugledne porodice Marić, koja je u prošlosti u jednom periodu bila zgrada Osnovnog suda. S obzirom na to da je trenutno stanje objekta veoma loše, naročito nakon zemljotresa koji se skoro desio, ova zgrada, nažalost, predstavlja opasnost za prolaznike. Potrebno je urgentno izvršiti procjenu i donijeti odluku i hitno preduzeti mjere sanacije objekta ili, u krajnjem, njegovog uklanjanja. To je potrebno vremenski ograničiti kako bi se proces maksimalno ubrzao”, napisao je Vlahović.
Kako objašnjava, “najgora opcija je ono što se posljednjih godina dešava, pa se objekat sam urušava i sve više ugrožava bezbjednost”. Vlahović je sugerisao Bakiću da se “hitno obrati resornom ministarstvu i po urgentnom postupku nađe rješenje”.
Predsjednik Opštine bio je saglasan sa predlogom svog kolege iz vladajuće većine.
Kada je u maju prošle godine Uprava za zaštitu kulturnih dobara donijela rješenje o zaštiti tog objekata, činilo se da ima nade za jednu od najljepših i najstarijih kuća u Kolašinu, čija je arhitektonska vrijednost više puta zvanično potvđena. No, ubrzo su se iz Opštine, u vrijeme mandata Bakićevog prethodnika Vladimira Martinovića, žalili na to rješenje. Na taj način je, kako tvrdi odbornica Pokreta zajedno gradimo Kolašin (DPS, SDP, SD i nestranačke ličnosti) Marta Šćepanović, zaustavljen proces zaštite, pa kuća nije ni mogla biti poglašena kulturnim dobrom. Ona je podsjetila da je resorno Ministarstvo stavilo van snage ranije rješenje o rušenju tog objekta.
“Dvije godine ste vlast i šta ste učinili? Ne samo da ništa nijeste učinili, nego ste i sabotirali proces zaštite. Trebalo je da se sprovede postupak zaštite dobra, kako bi Opština mogla da sprovede hitne mjere sanacije. Ne da ga rušimo, već da ga saniramo, a to smo jedino mogli kada se proglasi kulturnim dobrom. Kada je taj posao bio pri kraju, bivši predsjednik je uložio žalbu na rješenje Uprave”, poručila je Šćepanović vladajućoj većini.
Zaustavljanje procesa zaštite probematizovali su više puta i iz Incijative “Zeleni Kolašin”.
Društvo prijatelja Kolašina je inicijativom Upravi za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore, u junu 2022. godine, zatražilo da se pokrene postupak za utvrđivanje kulturno-istorijske vrijednosti tog objekta, podignutog 1908. kao poslovne kuće braće porodice Marić i izgrađenog po ugledu na slične građevine u Trstu i Beču. Društvo prijatelja Kolašina u tom poslu dobilo je tada podršku i Opštine, na čijem čelu je tada bila Šćepanović.
Braća Marić su imali više kuća u Kolašinu. Samo je jedna ostala nakon Drugog svjetskog rata, dok su ostale uništene u njemačkom bombardovanju 1943. i 1944. godine. Konfiskovana je 1946. godine, nakon čega je u nju smješten Sreski sud i Javno tužilaštvo. Prije petnaestak godina Opština je prodala privatnoj kompaniji. Nakon stečaja tog preduzeća, kuća je sada vlasništvo povjerilaca.
Kada je u maju prošle godine Uprava za zaštitu kulturnih dobara donijela rješenje o zaštiti tog objekata, činilo se da ima nade za jednu od najljepših i najstarijih kuća u Kolašinu, čija je arhitektonska vrijednost više puta zvanično potvđena. No, ubrzo su se iz Opštine, u vrijeme mandata Bakićevog prethodnika Vladimira Martinovića, žalili na to rješenje
Prije petnaestak godina Opština je prodala privatnoj kompaniji. Nakon stečaja tog preduzeća, kuća je sada vlasništvo povjerilaca.
Bonus video:
