Bez obzira na tip medija, najviši rejting u Crnoj Gori ima Televizija Vijesti, zatim Instagram i Fejsbuk, pa portal Vijesti, a onda Youtube.
To pokazuje istraživanje javnog mnjenja o radu medija i nezavisnosti novinara Ministarstva kulture, čiji je autor profesor i metodolog Miloš Bešić. Istaživanje je sprovedeno na uzorku od 1.000 ispitanika u periodu od 15. oktobra do 1. novembra 2024. godine.
Kada se analizira rejting televizija, TV Vijesti dominira gledanošću i više puta dnevno prati je 31,5 odsto ispitanika, a slijedi RTCG.
“Niža gledanost drugih kanala ukazuje na to da su pojedine televizije u Crnoj Gori manje popularne, moguće zbog percepcije političke pristrasnosti ili slabijeg kvaliteta sadržaja”, navodi se u istraživanju.
Podaci iz istraživanja pokazuju i da građani sve češće koriste internet kao glavni izvor informacija i da digitalni portali bilježe sve veću popularnost.
Najposjećeniji portal Vijesti
Portal Vijesti je najčitaniji i dnevno ga posjećuje 40,9 odsto ispitanika, slijedi portal RTCG sa 26,8, CDM sa 22, Portal Analitika 18,2, Pobjeda 12,9 odsto.
U istraživanju se konstatuje da su društvene mreže postale primarni izvor informisanja za mnoge građane, posebno za mlađu populaciju.
“Fejsbuk i Instagram bilježe najvišu posjećenost, što sugeriše potrebu medijskih kuća da budu prisutne na ovim platformama kako bi doprle do šire publike. Dominacija društvenih mreža kao izvora informacija može biti izazov za tradicionalne medije”, navodi se u istraživanju.
NE PROPUSTITE
Instagram i Fejsbuk su najpopularnije društvene mreže, ali i Youtube ima veoma visok stepen posjećenosti. Konzumacija TikToka je značajno rjeđa, a građani od tradicionalnih društvenih mreža najmanje koriste Tviter (X).
Oko dvije trećine građana na dnevnom nivou prati društvene mreže i gleda televiziju. Ispitanici srednje generacije (35-54) u najvećoj meri generalno prate medije, a mladi (18-34) na dnevnom nivou prate društvene mreže. Populacija starija od 55 godina dominanto konzumira televiziju i značajno rjeđe ostale medije.
Građani smatraju da mediji nisu nezavisni
Podaci ukazuju da preko 55 odsto građana iskazuje povjerenje u medije.
Najveće povjerenje građana, prema istraživanju, uživa sistem obrazovanja (62,9 odsto), a slijede Srpska pravoslavna crkva (56,7), Evropska unija (56,4) i mediji (56 odsto), dok su ispod 50 odsto policija, vojska, nevladine organizacije, Skupština, Vlada, sudstvo i tužilaštvo, institucija predsjednika Crne Gore... Građani najmanje povjerenja imaju u političke partije (24 odsto) i Crnogorsku pravoslavnu crkvu (13,1).
Istraživanje pokazuje i da oko 60 odsto građana smatra da su medijske slobode na veoma ili uglavnom visokom nivou.
“Građani u nemaloj mjeri smatraju da mediji nisu slobodni, što može biti rezultat percepcije visokih političkih i ekonomskih pritisaka. Ovo ukazuje na moguće ograničenje medijske slobode, što može dovesti do autocenzure među novinarima i ugroziti kvalitet informisanja”, navodi se.
Prema podacima, 41,6 odsto građana smatra da mediji nisu dovoljno nezavisni, a oko 16 odsto ispitanika da uopšte nisu nezavisni.
Ovakva percepcija, piše u izvještaju, može biti rezultat prisutnosti političkih ili ekonomskih interesa u medijskom sektoru, gdje vlasnici medija ili politički akteri mogu imati uticaj na uređivačke odluke, a taj trend dugoročno može narušiti ulogu medija kao nezavisnih izvora informacija.
Građani, takođe, u velikoj mjeri smatraju da mediji podržavaju određenu političku stranu - skoro polovina ispitanika misli da neki podržavaju vlast, a neki opoziciju, 18,7 odsto smatra da podržavaju vlast, 8,1 opoziciju, a 24,5 odsto nikoga.
Svjesni pritisaka na novinare
Većina građana smatra da mediji često izvještavaju u interesu političkih i ekonomskih elita, i posebno u interesu vlasnika medija, a ne u interesu javnosti. Taj nalaz, tvrdi Bešić, može reflektovati opšte nezadovoljstvo građana medijima koji se percipiraju kao zavisni od spoljnih interesa, što može umanjiti njihovu ulogu kao nepristrasnih posmatrača i opslužitelja javnog interesa. Oko 49 odsto ispitanika smatra da mediji uglavnom rade za interese vlasnika, 29,9 odsto za interese političara, dok 20,9 odsto misli da mediji uglavnom rade za interes građana.
Istraživanje javnog mnjenja ukazuje i da je potrebna veća zaštita novinara.
“Građani smatraju da su pritisci, prijetnje i napadi na medije i novinare učestali, što ukazuje na njihovu svijest o nesigurnim uslovima u kojima novinari rade. Ova percepcija može biti podstaknuta javno poznatim slučajevima napada na novinare, a naglašava potrebu za institucionalnom podrškom i jačom zaštitom novinara. Nadalje, građani koji redovno prate medije imaju jasniju percepciju o prijetnjama i pritiscima na novinare, što ukazuje na to da informisaniji građani prepoznaju izazove i rizike s kojima se suočava novinarska profesija”, tvrdi Bešić.
Procjenjujući faktore koji ugražavaju slobodu medija, građani najprije prepoznaju političke pritiske i ekonomsku zavisnost medija. Oko 27 odsto ispitanika smatra da su ključni faktori koji ugrožavaju slobodu medija pritisci na novinare koji postoje “iznutra” od vlasnika i urednika, kao i politički pritisci sa različitih strana.
Bonus video:
