Državni budžet prošle godine obilježila su velika izdvajanja za dospjele dugove, velike pozajmice iz inostranstva, uvećani budžetski deficit, tekući prihodi i kapitalni izdaci, kao i manje novca za plate, penzije, socijalna davanja.
To je pokazao predlog završnog računa budžeta za 2014. godinu koji je Vlada juče utvrdila.
Plan je bio da će državnoj kasi nedostajati 240 miliona eura, ali ta cifra dostigla je 546,5 miliona, što je za 306,5 miliona više od onoga što je bilo planirano. Od 546,5 miliona najviše novca je obezbijeđeno pozajmicama iz domaćih i inostranih izvora i to 535,7 miliona. Plan je bio da se pozajmi 240 miliona.
Na otplatu duga potrošeno je 434 miliona što je 262,6 miliona više u odnosu na prvobitno planirnih 171,4 miliona. Od tog iznosa najviše novca je potrošeno za vraćanje duga domaćim građanima i firmama u iznosu od 239 miliona. Plan je bio da se njima vrati svega 30 miliona. Strancima je umjesto 108,08 miliona, kako je bio plan, vraćeno 195,05 miliona.
“Fiskalna politika u 2014. godini akcenat je stavila na nastavak konsolidacije javnih finansija, jačĉanje poreske discipline usmjerene na dalje smanjenje nivoa sive ekonomije, kao i kontinuiranom sprovođenju mjera štednje u dijelu neproduktivne potrošnje. Sve mjere fiskalne konsolidacije usmjerene su na uspostavljanje dugoročĉne odrţživosti sistema javnih finansija kojom se stvaraju preduslovi za veći privredni rast i jaĉčanje konkurentnosti crnogorske privrede”, navelo je Ministarstvo finansija u obrazloženju predloga zakona.
Od tekućih prihoda (porezi, doprinosi, takse...) u državni budžet se slilo 1,32 milijarde eura što je 120 miliona više od plana. Najviše novca je prihodovano od poreza 833,2 miliona (797,8 miliona plan), dok su na drugom mjestu doprinosi sa 444,3 miliona (397,8 miliona plan). Od taksi je prihodovano 15 miliona, što je za skoro šest miliona manje ood plana.
Na rashodnoj strani za bruto zarade zaposlenih i doprinose uštedjelo se 3,5 miliona, tako da je po tom osnovu potrošeno 387,3 miliona. Ušteđeno je i 4,8 miliona za transfere za socijalna davanja za koja je ukupno izdvojeno 492,1 milion. Od socijalnih transfera najviše novca je potrošeno za penzije i druga izdvajanja iz prava po osnovu penzijsko-invalidskog osiguranja 384,3 miliona (plan 387,3 miliona).
Sniženi su troškovi materijala (energija, gorivo, administrativni materijal...) sa planiranih 30,4 miliona na 28,56 miliona. Uštede su ostvarene i na stavkama za odvojeni život, prevoz, jubilarne nagrade i otpremnine za koja je umjesto planiranih 13,7 izdvojeno 11,9 miliona.
Iz Ministarstva je navedeno da je u prošloj godini primjenjivan set mjera fiskalne konsolidacije kao što je racionalizacija javnih nabavki i veći novo održivosti penzionog sistema. Uvodena su dodatna poreska opterećenja na imovinu koja nije stavljena u funkciju i na nelegalno izgrađenu, dok su uvedene poreske olakšice za uredne poreske obveznike i otpisane kamate za otplatu poreskog duga u cjelini.
Deficit 103 miliona, jer su tužbe i garancije koštale 30 miliona
Budžetski deficit prošle godine bio je 103,02 miliona eura, dok je planirani bio na 66 miliona.
“Ako gotovinski deficit budţžta umanjimo za iznos plaćenih garancija od 15,26 miliona i otplatu sudskih rješenja u iznosu od 15,47 miliona što ukupno iznosi 30,73 miliona vanrednih izdataka imali bismo gotovinski deficit u iznosu od 72,29 miliona ili 2,11 odsto bruto-domaćeg proizvoda”, objasnilo je Ministarstvo finansija.
“Prošlogodinji budžet realizovan sa 1,457 milijardi konsolidovanih budžetskih izdataka. U strukturi tih izdataka dominantno su tekući izdaci i socijalni transferi, dok kapitalni budžet učestvuje sa 134 miliona. Na strani prihoda, ostvareno je 1,354 milijardi. Tako dolazimo do jasnog podatka da smo napravili deficit od 103 miliona, koji je skoro pola manji nego u prethodnoj godini”, kazao je juče nakon sjednice Vlade pomoćnik ministra finansija Miodrag Radonjić.
On smatra da je to dobar trend koji govori da je politika koju sprovodi Vlada dobra, iako ne smijemo biti zadovoljni samim iznosom deficita jer je potrošeno znatno više nego što je prihodovano.
Bonus video:
