Saglasni smo sa ocjenama da je tvrđava "Mamula" jedinstveni kulturno istorijski spomenik i dio nacionalne i kulturne svjetske baštine, vrijedan potencijal od značaja za Crnu Goru i njenu bogatu i burnu istoriju, saopšteno je iz Ministarstva održivog razvoja i turizma.
Iz ovog ministarstva su naveli da su posredstvom medija upoznati sa sadržinom otvorenog pisma upućenog Predsjedniku Skupštine Crne Gore, gospodinu Ranku Krivokapiću, od strane Butrosa Galija, bivšeg generalng sekretara UN (1992-1996), Federika Majora bivšeg generalnog direktora UNESCO-a (1987-1999), Ašoka Khosla, predsjednika Savjeta IUCN (2008-2012), Roberta Savioa, predsjednik Emeritus, Inter Pres Servis i Morisa F. Strong-a, Generalnog sekretara konferencije o životnoj sredini 1972, povodom skupštinske procedure usvajanja Ugovora o dugoročnom zakupu ostrva Lastavice sa tvrđavom “Mamula”.
"Takođe, saglasni smo sa ocjenama da je ovaj jedinstveni prostor idealno mjesto za organizovanje važnih političkih skupova na kojima bi se donosile odluke na nacionalnom i globalnom nivou; za organizovanje kulturnih, akademskih i umjetničkih skupova i manifestacija po kojima će se Crna Gora prepoznavati, ali i kao jedinstveni muzejski prostor, dostupan javnosti. U tom smislu podržavamo pristup Galija, Majora, Khosla, Savia i Stronga da kao ličnosti koje su posvetile svoju ukupnu profesionalnu karijeru međunarodnoj saradnji u okviru UN, posebno kada je u pitanju očuvanje i valorizacija ovako jedinstvenog spomeničkog potencijala, podstaknu i aktivnosti na iznalaženju raspoloživih fondova na međunarodnom nivou, iz kojih bi finansijski bili podržani projekti očuvanja kulturno istorijske baštine Crne Gore", navodi se u saopštenju Ministarstva.
Oni su dodali da, ne ulazeći u ocjenu, zašto je reagovano na ovaj način, baš u momentu razmatranja Ugovora o dugoročnom zakupu ostrva Lastavice sa tvrđavom "Mamula" od strane skupštinskih tijela, odnosno Skupštine Crne Gore, vjeruju da, u momentu donošenja odluke da se našoj, a i široj javnosti obrate otvorenim pismom, potpisnici pisma nijesu bili informisani o sledecem:
"Da je cjelokupni tenderski postupak sproveden u skladu sa pozitivnim propisima u ovoj oblasti, te da je javnost o odlukama Tenderske komisije obavještavana blagovremeno i istinito; Da je u cilju pune participacije svih aktera u vezi sa realizacijom projekta, i sa posebnim uvažavanjem prema žrtvama ratova na ovim prostorima, organizovan sastanak sa predstavnicima SUBNOR-a, na kome je prezentiran projekat, čija je vizija rekonstrukcija tvrđave u jedinstveni hotel – muzej, a ne „odmaralište sa pet zvjezdica“, kako ste naveli u otvorenom pismu; Da je Ministarstvo održivog razvoja i turizma organizovalo Okrugli sto: Turistička valorizacija ostrva Lastavica sa tvrđavom "Mamula", na kojem je, između ostalog dogovoreno da se izdvoje tri fortifikacijska objekta i da se, u saradnji sa Ministarstvom kulture, Upravom za zaštitu kulturnih dobara, nevladinim i civilnim sektorom definišu modeli za njihovu zaštitu i valorizaciju u skladu sa zakonom i planskom dokumentacijom.Da smo u radu koristili iskustva španskog hotelskog brenda Paradores, koji upravlja sa 94 hotela (6.000 soba) koji se u najvećem broju nalaze u objektima koji su zaštićena kulturna dobra. Hoteli se nalaze u okviru 9 Nacionalnih parkova, 9 Nacionalnih rezervata i 12 World Heritage gradova. Hoteli su nastali rekonstrukcijom 15 dvoraca, 14 manastira, 12 palata i 6 jedinstvenih istorijskih objekata, u okviru kojih je adaptirano i 248 restorana, od kojih su 91 ekskluzivni", kazali su iz Ministarstva održivog razvoja i turizma.
Istakli su i da UN do sada zvanično nije pokazao interesovanje za zaštitu ovog lokaliteta na način koji je prezentovan u pismu, ali i na bilo koji drugi način i takođe, napominju i ove, kako ističu, važne činjenice:
"Da je turistička valorizacija ovog spomenika kulture aktuelna još od 2008. godine, kada je Vlada Crne Gore prvi put raspisala Javni poziv za izražavanje interesovanja za turističku valorizaciju ovog lokaliteta, ali da, nakon detaljnijeg upoznavanja sa činjenicama koje su bile isključivo fokusirane na finansijske aspekte projekta, nijedna kompanija nije otkupila tendersku dokumentaciju; Da je tek nakon raspisivanja Javnog poziva za davanje lokaliteta ostrva Lastavice sa tvrđavom “Mamula” 6. decembra 2013. godine, pristigla ponuda koja je u fokusu imala očuvanje tvrđave “Mamula” kao spomenika kulture i njenu turističku valorizaciju kroz revitalizaciju ovog vrijednog prostora, u skladu sa konzervatorskim uslovima, izdatim od nadležne Uprave za zaštitu spomenika kulture, saglasno Zakonu o zaštiti kulturnih dobara; Da je tvrđava “Mamula” proglašena spomenikom kulture od nacionalnog značaja odlukom nadležne Uprave za zaštitu spomenika kulture; Da su svi navedeni elementi sadržani u državnom planskom dokumentu (Državna studija lokacije - Sektor 34), kojim su date smjernice za realizaciju ovog projekta, kao i u tenderskoj dokumentaciji".
Iz Ministarstva su kazali da cijeneći interesovanje potpisnika pisma za kulturno-istorijsku baštinu Crne Gore, žele da prezentuju podatak da Crna Gora ima bogato naslijeđe, od čega 32 zakonom zaštićene tvrđave i fortifikacije iz različitih istorijskih epoha, izvanredne istorijsko-kulturne vrijednosti.
"Imajući u vidu prezentovane trendove u svijetu koji nameću i turističku valorizaciju spomeničkog potencijala, Ministarstvo je, u saradnji sa ekspertima u ovoj oblasti i nevladinim organizacijama, formiralo radnu grupu, kako bi se pomoglo turističkoj valorizaciji zaštićenih kulturnih dobara. U toku su aktivnosti Radne grupe na analizama valorizacije tvrđava Lesendro i Goražda, a radi se na identifikaciji i drugih objekata.U tom pravcu upućujemo otvoreni poziv svima pa i potpisnicima pisma daju doprinos kroz konstruktivne prijedloge, naročito kada su u pitanju izvori finansiranja koji će omogućiti realizaciju tih projekata", zaključuje se u saopštenju.
Bonus video:
