Crnogorski poljoprivrednici treba da nastave da se edukuju i udružuju kako bi zaštitili proizvode, u cilju poboljšanja njihovog kvaliteta i konkurentnosti, ocijenjeno je na radionici o šemama kvaliteta, koju je organizovalo Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja.
Ministarstvo je u saradnji sa TAIEX programom podrške Evropske komisije (EK), organizovalo u Podgorici edukativnu radionicu o šemama kvaliteta, odnosno oznaci porijekla, geografskoj oznaci i garantovano tradicionalnom specijalitetu.
Na radionici, održanoj u četvrtak i petak, učestvovalo je oko 60 učesnika, a osim predstavnika Ministarstva, na temu zaštite proizvoda oznakama govorili su i eksperti iz Francuske i Hrvatske.
Generalni direktor Direktorata za poljoprivredu i ribarstvo, Danijela Stolica kazala je da je kontinuirana edukacija posebno značajna za razvoj politike kvaliteta u Crnoj Gori, s obzirom da za sada nemamo ni jedan zaštićen proizvod po zakonu, koji je usklađen sa EU regulativom, a imamo inicijative proizvođača.
„Potencijali koje ima Crna Gora kao malo tržište nameće potrebu da budući pravac razvoja poljoprivrede bude unaprijeđenje kvaliteta proizvoda, uključivanjem u šeme kvaliteta (OP, GO, GTS), organsku proizvodnju kao i standardizacija proizvoda. Posebnu šansu predstavlja turističko tržište koje se može osvojiti, plasmanom visokokvalitetnih proizvoda koji predstavljaju crnogorsku kuhinju, uz unapređenje sistema bezbjednosti hrane“, kazala je Stolica.
Ona je dodala da uključivanje proizvoda konkretno u te šeme kvaliteta omogućava postizanje stalnog kvaliteta proizvoda.
Učesnicima je predstavljeno zakonodavstvo u toj oblasti, ali i značaj zaštite proizvoda navedenim oznakama za proizvođače, u smislu povećanja konkuretnosti i prihoda, zatim za održivost ruralnih krajeva, zaštitu od zloupotreba i imitacija, očuvanje tradicionalne proizvodnje, kao i mogućnost da se takvi proizvodi plasiraju na domaćem tržištu, kroz turizam. Prestavljene su procedure registracije oznaka kvaliteta, sistem sertifikacije i kontrole.
Elizabeth Maud Rothmann iz francuske Savjetodavne institucije za hranu i kvalitet (INAO), je učesnicima detaljno objasnila i prestavila kako treba da izgleda specifikacija proizvoda za zaštitu, kao jednog od najvažnijih dokumenata same zaštite, i šta sve treba da sadrži.
Ona je navela da je značajno postojanje istorije proizvoda, specifičnosti, kao i veze između kvaliteta i geografskog područja čiji se naziv štiti. Francuska ima oko 180 zaštićenih proizvoda, što je svrstava u prva tri mjesta po broju zaštićenih proizvoda na nivou EU.
Ekspert iz Hrvatske, Jelena Đugum kazala je da je trenutno u Hrvatskoj zaštićeno pet proizvoda sa oznakom porijekla i osam proizvoda sa geografskom oznakom.
Među zaštićenim proizvodima dosta je mesnih prerađevina kao što su baranjski kulen, dalmatinski pršut i slavonski kulen.
Iz Ministarstva je saopšteno da Crna Gora zbog specifičnosti geografskog položaja, veličine, klimatskih uslova, bioraznolikosti kao i bogate kulturne baštine, ima veliki potencijal u ovoj oblasti.
“Mnogi proizvodi su na osnovu tehnoloških ili organoleptičkih karakteristika već postigli određenu reputaciju, kao na primjer, pljevaljski sir, njeguški pršut, kolašinski lisnati sir i mnogi drugi proizvodi. Naredni korak bi trebalo da bude zaštita njihovih naziva”, navodi se u saopštenju.
Proizvođači zaštićenih proizvoda bili bi, kako je saopšteno, konkuretniji i ostvarivali bi veće prihode na gazdinstvima, a ujedno bi doprinijeli većoj prepoznatljivosti područja sa kojih potiču. Zaštita na nacionalnom nivou je preduslov za zaštitu na nivou EU, što znači šansu i za opstanak na tržištu od više od 500 miliona ljudi.
Glavne preporuke za poljoprivredne proizvođače bile su da nastave sa edukacijom, kao i da se udružuju, jer su upravo grupe proizvođača pokretači i nosioci zaštićenih oznaka. Istaknut je i značaj ispunjavanja zahtjeva bezbjednosti hrane.
“U pripremi dokumentacije neophodne za proces zaštite proizvoda istaknut je značaj uključivanja poljoprivrednih savjetnika i naučnih institucija, zbog potrebe prikupljanja istorijskih i naučno dokazanih tvrdnji”, rekli su iz Ministarstva.
Pored predstavnika Ministarstva poljoprivrede, radionici su prisustvovali proizvođači, predstavnici savjetodavnih službi, predstavnici sertifikacionog tijela, Akreditacionog tijela Crne Gore, Privredne komore,poljoprivrednih fakulteta i Uprave za inspekcijske poslove.
Bonus video:
