Osim ugovorenog kineskog kredita za autoput od 944 miliona dolara Crna Gora ima još nekoliko kredita u dolarima, švajcarskim francima i norveškim krunama.
U Ministarstvu finansija očekuju da mjere Evropske centralne banke, koje su značajno smanjile vrijednost eura u odnosu na druge valute, neće značajno uticati na povećanje obaveza Crne Gore.
Bez kineskog kredita, koji još nije počeo da se koristi, 9,4 odsto državnog duga odnosi se na druge valute. Te se obaveze odnose na otplatu duga prema Pariskom klubu povjerilaca, koji se odnosi na dug iz perioda bivše SFRJ, i koji iznosi oko 33 miliona dolara, 22,3 miliona švajcarskih franaka (1,8 miliona CHF prema Pariskom klubu i 20,5 miliona prema Eurofima - Željeznički prevoz), kao i 0,3 miliona norveških kruna. Ovi krediti su dogoročni sa malim ratama, zbog čega smatraju da sadašnji pad kursa eura neće imati veći uticaj.
Država ima i obaveze prema Svjetskoj banci, koje su izražene u specijalnim pravima vučenja, i one iznose oko 51,6 miliona specijalnih prava vučenja, što ne predstavlja klasičan oblik kredita.
“Trenutne promjene koje se dešavaju na tržištu valuta mogu uticati na povećanje obaveza, ali kao što se može vidjeti iz obaveza koje država ima prema povjeriocima, a koje su izražene u drugim valutama, ne u tolikoj mjeri da mogu značajnije opteretiti budžet i stvoriti značajnije fiskalne obaveze”, naveli su u Ministarstvu finansija.
Evropska centralna banka je prije deset dana odlučila da svakog mjeseca od marta ove godine do septembra 2016. emituje obveznice u vrijednosti 60 milijardi eura, kako bi postepeno snizili vrijednost eura, podstakli izvoz, inflaciju i potrošnju.
“Što se tiče obaveza koje Crna Gora ima u drugim valutama, kao što je navedeno, mjere ECB neće imati značajnijeg uticaja na kredite u drugim valutama. Sa druge strane, ukoliko aktivnosti ECB budu dale željene rezultate i dođe do bržeg ekonomskog rasta u eurozoni, pretpostavka je da će taj rast imati uticaja i na ekonomiju Crne Gore i da će doći do povećanja ekonomskih aktivnosti u zemlji, kao i do povećanja stranih ulaganja, što će se odraziti na povećanje prihoda i poboljšanje fiskalne stabilnosti”, smatraju u Ministarstvu finansija.
Vlada je prošle sedmice omogućila Ministarstvu finansija da “radi zaštite od rizika kursnih i kamatnih promjena zaključi swop ugovore i ugovore o kupovini derivata” kojim bi smanjila štetu kod kredita u drugim valutama.
Rano prognozirati da li će mjere ECB dovesti do rasta ekonomije
U Ministarstvu kažu da je Evropska centralna banka ove mjere donijela kako bi smanjila troškove zaduživanja širom eurozone, povećala potrošnju i inflaciju.
“Prema zadnjim procjenama, eurozona ima negativnu stopu inflacije od 0,2 odsto, odnosno da je ušla u deflaciju i smanjenu potrošnju, što dovodi i do smanjenog ekonomskog rasta. O krajnjim efektima odluke ECB, te da li će ista dati željene rezultate još je uvijek rano govoriti. Korišćenjem pomenutih mjera, namjera ECB jeste da upumpavanjem svježeg kapitala u sistem podstakne novo finansiranje i odobravanje kredita privredi, čime bi došlo do povećanja ekonomskih aktivnosti i potrošnje, a samim tim i većeg ekonomskog rasta”, naveli su u Ministarstvu finansija.
Bonus video:
