Litvanija 1. januara naredne godine ulazi u eurozonu, političari su zadovoljni, a Litvanci oprezni.
EU je u julu dala "zeleno svjetlo" Viljnusu za uvođenje eura, pošto je utvrđeno da je Litvanija ispunila Mastrihtske kriterijume u pogledu javnog duga, budžetskog deficita, niske stope inflacije, dugoročnih kamata.
Estonija je uvela euro prije četiri godine, a Letonija je u eurozoni od januara ove godine, prenosi Capital.ba.
Po Mastrihtskom ugovoru iz 1992. sve zemlje EU obavezne su da vremenom uđu u eurozonu, osim Velike Britanije i Danske, koje su putem pregovora izborile poseban status.
Neke zemlje, poput Poljske i Švedske, namjerno izbjegavaju da ispune tehničke uslove za pristupanje eurozoni kako bi zadržale nacionalnu valutu.
Računica je jasna, navode ekonomski stručnjaci. U vremenima kriza država može da devalvira svoju valutu, ako joj ekonomija upadne u probleme. Sa eurom to nije moguće.
Litvanija, međutim, koristi svaku mogućnost da pojača institucionalne veze sa EU kako bi odvratila Rusiju od bilo kakvog pokušaja da ponovno stekne uticaj u toj regiji.
Litavanska privreda rasla je 3,4 odsto u prošloj i očekuje se sličan rezultat u ovoj godini.
Budžetski manjak u prošloj godini bio je tri, a na kraju ove trebao bi da iznosi 2,5 odsto, dok je javni dug 40 odsto bruto domaćeg proizvoda.
Ipak, Litvanci strahuju od povećanja cijena nakon ulaska u eurozonu.
Litvanska Centralna banka nedavno je izdala posebnu „komemorativnu kovanicu“ od srebra kojom se oprašta od litvasa, koji je kao litvanska valuta bio u upotrebi od 1922. do kraja Drugog svjetskog rata, kada ga je zamijenila rublja, a zatim ponovo od 1993. godine.
Van eurozone od 1. januara ostaće Britanija i Danska, koje ne planiraju ulazak, zatim Švedska i Poljska, koje to izbjegavaju, Mađarska i Češka koje su neodlučne, kao i Hrvatska, Bugarska i Rumunija koje još ne ispunjavaju kriterijume.
Bonus video:
