Poljska je ostvarila trgovinski višak od prodaje roba na inostranom tržištu po prvi put u istoriji u januaru-maju ove godine, prema podacima dobijenih od kancelarije za statistiku GUS. Saldo spoljne trgovine u datom periodu pokazuje simboličan višak evra od 65 miliona. Slijedi spisak od 9 proizvoda koji su najveći izvozni “hitovi ” Poljske čija je inostrana prodaja doprinijela ovoj istorijskoj promjeni u poljskoj privredi.
1. Prozori i vrata
Poljska se nalazi među evropskim liderima proizvođača prozora i vrata a, u nekim izvoznim segmentima, zauzima prvo mjesto na starom kontinentu. Poljske kompanije su ostvarile izvoz prozora i vrata u vrijednosti od 1,15 milijardi evra prošle godine, za više od 10.95% iz 2012. godine i skoro četiri puta više nego u 2004. godini. Komparacijom u Evropi, zauzela je drugo mjesto, odmah iza Njemačke. Italija, koja je rangirana na trećem mjestu, ostvarila je prihod od prodaje na inostranom tržištu od “samo” 0, 5 milijardi evra.
“Tokom prošle godine, izvoz je porastao u svim kategorijama proizvoda (PVC, drvo, aluminijum, livenog gvožđa ili čelika), ali vrijedi napomenuti da drvoprerađivači uživaju najveći rast od čak 21.35%. Detaljnijim analiziranjem GUS podataka može se uočiti da je ovaj rast uglavnom vođen porastom izvoza drvenih prozora (29.5%), dok je porast vrijednosti od izvoza drvenih vrata bila marginalna - svega 0.62%. Ipak, drveni prozori i vrata su imali najveći udio u poljskom izvozu, zamjenjujući PVC proizvode, koji su držali vođstvo dugi niz godina. Treba takođe napomenuti 17.17% povećanje od prodaje aluminijskih proizvoda u inostranstvu kako navodi industrijski portal oknoserwis.pl od aprila ove godine.
2. Kozmetika
Poljski izvozni hit – kozmetika 2013 u iznosu od 1,36 milijardi evra, koji, drugim riječima, predstavlja porast od 18% naspram 2012. godine, prezentuje podatke industrijske asocijacije PZPK. Poljska industrija kozmetike se trenutno rangira na šestom mjestu u Evropi, nakon Francuske (4,5 milijardi evra), Njemačke (2,5 milijardi evra), Italije, Ujedinjenog Kraljevstva i Španije. Poljska kozmetika se ne izvozi samo u državama EU, već i u arapskom svijetu, SAD i Aziji. Prošle godine, postsovjetske države bile su najveći primalac poljske kozmetike jer su doprinijele izvozu od 40% (od kojih udio prodaje u Rusiji bio 15,3%).
Ujedinjeno Kraljevstvo je na drugom mjestu sa 12.1%, a Njemačka na trećem sa 11,9%. Manja tržišta za poljsku kozmetiku mogu se naći svuda u svijetu od Kariba do Okeanije. U borbi za zapadno tržište, poljski preduzetnici imaju benefite zbog nižih cijena njihovih proizvoda kao i kvaliteta, koji je jednak ili bolji od onog koje nude međunarodni brendovi.
Međunarodni koncerni poput L'Oreal ili Avon (od kojih su oba locirali svoje najveće evropske fabrike u Poljskoj) su najveći izvoznici poljske kozmetike. Ali poljski proizvođači imaju posebnu podršku od strane vlade, koja pomaže izvoznicima preko posebnog programa pod nazivom “Promocija poljske privrede na međunarodnim tržištima” (Engl. “Polish Economy Promotion on International Markets”) potpuni spisak proizvođača kozmetike koji su uključeni ovim programom je dostupan na: www.polishcosmetics.pl).
3. Jabuke
U sezoni 2012/2013, Poljska je preuzela vođstvo Kini u smislu izvoza jabuka i zauzela je poziciju globalnog lidera. Izvoz jabuka u hit periodu iznosio je 1,2 miliona tona u obimu i 438 miliona evra po vrijednosti, prema podacima Ministarstva za poljoprivredu. Iako Poljska ima snažnu globalnu poziciju kao izvoznika jabuka, ova pozicija bi mogla biti uzdrmana zbog ruskog embarga na uvoz voća koji je uvela avgusta mjeseca kao i kriza u Ukrajini. Izvoz jabuka u Rusiju iznosio je 56% od ukupne količine prošle sezone i to 677k tona u iznosu od 256 miliona evra. Ostali glavni izvoznici poljskih jabuka su Bjelorusija sa 145k tona i 45.5 miliona evra, Njemačka - 66.8k tona i 18 miliona evra i Ukrajina - 53k tona i EUR 17.5 miliona evra.
4. Pokućstvo
Poljska je među najboljim evropskim proizvođačima pokućstva - tokom posljednjih nekoliko godina, ovaj segment je uživao visoku izlaznu stopu porasta od 5-10%. Samo u 2012. godini, izvoz pokućstva porastao je za 10% na godišnjem nivou do PLN 14.41 milijarde evra, po procjenama istraživača PMR. Prošla godina bila je izuzetak jer je vrijednost izvoza pala na PLN 14.271 milijarde evra. Za ovaj pad uvoza analitičari „krive“ male kućanske aparate iz Azije čija je cijena jeftinija od Poljske.
Domaći proizvođači nemaju nikakve šanse u ratu s cijenama sa azijskim konkurentima, makar zbog visokih troškova rada, kako navode mBanbk analitičari. Srećom, uvoz bijele tehnike, kao što su mašine za pranje veša ili sudova sa Dalekog istoka je suviše skup i ne predstavlja prijetnju za poljske proizvođače u ovom podsektoru.
5. Mliječni proizvodi
Vrijednost izvoza mliječnih proizvoda prošle godine iznosio je 1,7 milijardi evra. Uvoz u predmetnom periodu iznosio je 700 miliona evra, čime je Poljska dobila višak od 1 milijarde evra od spoljnotrgovinskog prometa mliječnim proizvodima. Države EU bile su najveći uvoznici poljskih mliječnih proizvoda 2013. godine jer su predstavljale skoro 73% od ukupnog izvoza, kao pokazuju podaci Agencije za poljoprivredno tržište ARR.
Razvijene ekonomije (nekih 13%) i CIS države (oko 11%) slijede. Udio sira u ukupnom izvozu mliječnih proizvoda je u porastu i trenutno je na 40%. Glavni kupci su države EU, mada je njihovo učešće u padu, dok je kod zemalja koje nisu članice EU, poput Rusije ili Saudijske Arabije, izvoz u stalnom porastu.
6. Svinjetina
Poljska drži čvrstu poziciju na evropskom tržištu u smislu izvoza svinjetine, ali je često suočena s barijerama i preprekama koje ometaju njen rast. U 2013. godini, izvoz je porastao nakon velike potražnje za svinjetinom, uprkos padu populacije koja konzumira svinjsko meso. Poljski izvoznici svinja, mesa, masti i kože dostigli su hit rekordnu vrijednost od nekih 986 miliona evra, do 14.5% od 861 miliona evra 2012. godine.
7. TV kompleti
Poljska je takođe jedan od najvećih proizvođača televizora u Evropi. Među proizvođačima koji su bazirani u zemlji, postoje koncerni kao što LG, Sharp, Toshiba ili Samsung. Slično kao i u sektoru za pokućstvo, većina izlaznih proizvoda - nekih 90% - je prodato van zemlje. Ali, takva zavisnost od stranih tržišta rezultirala je kolapsom proizvodnje nakon izbijanja krize u evro-zoni, čak i ako je prošle godine doveo do usporavanja negativnog trenda. Preko 20 miliona televizora i monitora izašli su sa proizvodnih linija godišnje u Poljskoj, prema podacima kancelarije za statistiku GUS.
"Ovo je rezultiralo činjenicom da smo mi dobri, da smo cijenjeni u Evropi i šire“, rekao je Wojciech Konecki, predstavnik lobija poslodavaca pokućstva CECED Poljska u emisiji Poljski radio početkom maja. Poljska je poznata kao „veoma dobra lokacija“ za televizore i mašine za pranje veša, dodao je.
"Poljska već proizvodi preko 20 miliona televizora i polovina evropske prodaje potiče iz Poljske - ovo su ogromni iznosi.“ Poljski sponjotrgovinski promet 2009-2014 (u milionima evra)
8. Namještaj
Izvoz namještaja Poljske je porastao na 7,3 milijarde evra u 2014. godini sa 6,9 milijardi evra godinu ranije, prema procjenama industrijskog istraživača za namještaj B+R Studio. Iz Poljske se izvozi 90% namještaja proizvedenog u zemlji. Rezultirajuća je činjenica da ovaj segment nije važan samo za poljsku privredu uopšte, već predstavlja i glavnu komponentu u strukturi poljskog izvoza - u 2013. godini, vrijednost izvoza namještaja bila je veća od cijelog izvoza Italije (6,57 milijardi evra).
Njemačka je najveći uvoznik namještaja iz Poljske. Poljska, takođe, u porastu izvozi u zemlje koje nisu članice EU, između ostalih i na tržište Srednjeg Istoka, i uspješno realizuje ugovore sa afričkim zemljama. U smislu izlaznih proizvoda, Poljska se rangira na četvrtom mjestu u Evropi, nakon Njemačke, Italije i Ujedinjenog Kraljevstva. U globalnoj komparaciji, SAD, Kina i Brazil se takođe nalaze ispred Poljske u smislu proizvodnje namještaja.
9. Jahte
Poljska industrija brodogradnje okuplja skoro 1k kompanija koje su aktivne u oblasti proizvodnje jahti i opreme za jahte, kako pokazuju GUS podaci. Prema Poljskoj komori za jahtnu industriju i sportove na vodi, nekih 22k jahti proizvede se godišnje. Poljski proizvođači specijalizovani su za izvoz - skoro 95% jahti napravljenih u brodogradilištima u Poljskoj prodaju se stranim klijentima. Većina ide na tržišta kao to su Francuska, Njemačka, Španija i Skandinavija. Poljska takođe zauzima impresivnu poziciju drugog po veličini (Poslije SAD) proizvođača brodova sa dužinom od do 10 metara.
Iako vrijednost izvoza poljskih jahti predstavlja svega 0,15% od ukupne vrijednosti izvoza, to je jedna od novih indistrijskih grana u Poljskoj u kojoj mnoge firme uživaju status međunarodnih luksuznih brendova. Na primjer, Gdansk-based Sunreef, je jedini svjetski serijski proizvođač velikih katamarana, napravio je katamaran vrijedan skoro 11 miliona evra jula 2010. godine, najveći katamaran u svijetu u to vrijeme. Sunreef je trenutno lider u svom trgovačkom segmentu.
Izvor: www.msp.gov.pl (Ministerstwo Skarbu Panstwa Rzeczypospolitej Polskiej)
RIJEČ AMBASADORA
Veliko mi je zadovoljstvo što sam u prilici da Vam prezentujem članak o izvoznim hitovima Poljske. Ova godina je od posebne važnosti za nas jer je Poljska, po prvi put od 1989. godine, imala veći izvoz od uvoza.
Ovaj uspjeh je kombinacija napornog rada poljskih proizvođača i izvoznika, odličnog kvaliteta poljskih proizvoda i njihove priuštive cijene. Neki od poljskih “izvoznih hitova” poput jabuka ili kozmetike se već nalaze na crnogorskom tržištu i postaju hitovi na lokalnom tržištu.
Poljski proizvođači i izvoznici su otvoreni i voljni da sarađuju na međunarodnom nivou i to ne samo sa velikim izvoznicima već i srednje velikim i malim. Ako ste zainteresovani da saznate više o izgledima za saradnju sa poljskim kompanijama ili biste željeli sa postanete distributer poljskih proizvoda, slobodno kontaktirajte Ambasadu Republike Poljske u Podgorici na: Ambasada Republike Poljske u Podgorici ul. Kozaračka 79, 81 000 Podgorica Tel.: +382 20 608 320, +382 20 608 321 Fax: +382 20 658 581 e-mail: podgorica.amb.sekretariat@msz.gov.pl
Grazyna Sikorska, Ambasador
Galerija
Bonus video: