Iako je prošlo skoro godinu od kada je Vlada preporučila opštinama da usklade visoke iznose zarada sa obračunom koji važi u državnim institucijama, još nema zvaničnih informacija da li su opštine nešto uradileu vezi sa pitanjem smanjenja plata.
Ministarstvo finansija bilo je zaduženo da o realizaciji tih zaključaka informiše Vladu. U tom resoru „Vijestima“ je zvaničnično rečeno da ne raspolažu informacijama da li su opštine uskladile obračun zarada.
Taj odgovor će biti poznat sredinom februara kada opštine budu dostavile Ministarstvu finansija podatke o svojim finansijama na kraju 2013. godine što im je obaveza prema Zakonu o finansiranju lokalne samouprave.
Posljednji podaci sa sajta Komisije za sprečavanje sukoba interesa pokazuju da su u 2012. godini zarade čelnih ljudi u većini opština bile veće od plate premijera Mila Đukanovića i ministara.
Plata predsjednika Opštine Tivat Miodraga Kankaraša je 2012. iznosla 1.600 eura, gradonačelnice Kotora Marije Ćatović bila je 1.194 eura, Žarka Pavićevića iz Bara 1.530 eura, Aleksandra Bogdanovića sa Cetinja 1.210 eura, Mijuška Bajagića iz Plužina 1.475 eura... Gradonačelnik Podgorice Miomir Mugoša za prošlu godinu je prijavio platu od 1.485 eura. Prijavljena plata premijera Đukanovića bila je 940,32 eura, a ministra finansija Radoja Žugića 1.065 eura.
Vlada je u aprilu prošle godine posebnim zaključcima, između ostalog, preporučila opštinama da za utvrđivanje fiskalnog dijela zarade zaposlenih primjenjuju obračunsku vrijednost koeficijenta koji utvrđuje izvršna vlast za državne službenike i namještenike.
Ni Zajednica opština nema informaciju da li su opštine ispunile obavezu jer, kako je objasnio generalni sekretar Zajednice Refik Bojadžić, opštine nijesu obavezne da im dostavljaju podatke o finansijskim pokazateljima (prihodi, rashodi, stanje neizmirenih obaveza, dug) već samo resornom ministarstvu. On je ipak kazao da zna da su neke opštine radile na usklađivanju obračuna.
„To se naročito odnosi na one opštine koje su sa Ministarstvom finansija potpisale ugovore o finansijskom restrukturiranju, jer im je to obaveza iz tih ugovora“, kazao je Bojadžić.
Ugovore o finansijskom restrukturiranju sa ministarstvom su potpisale opštine Berane, Bijelo Polje, Danilovgrad, Žabljak, Kolašin, Nikšić, Plav, Pljevlja, Ulcinj, Cetinje, Budva i Šavnik.
U ministarstvu su objasnili da pošto odredbe Ustava i Zakona o lokalnoj samoupravi daju značajan nivo autonomije opština, Vlada ne može donositi odluke kojima može ugroziti njihovu autonomiju.
„U tom smislu, Vladina nadležnost ogleda se u davanju preporuka, dok je finansijski položaj opština, kako onih sa problemima tako i onih koje su teškoće uspjeli da saniraju i prebrode, isključiva odgovornost rukovodstva u tim jedinicama“, saopšteno je iz Ministarstva finansija.
Prosječna neto plata 2012. u opštinskim organima iznosila je od 393,8 eura u Andrijevici pa do najvećeg prosjeka od 624,5 eura u Tivtu
Preporuke za usklađivanje obračuna plata uslijedile su nakon što je analiza ministarstva za 2012. godinu pokazala da najznačajnije učešće u tekućim izdacima opština imaju izdaci za bruto zarade zaposlenih od oko 52 odsto.
Prosječna neto plata 2012. u opštinskim organima iznosila je od 393,8 eura u Andrijevici pa do najvećeg prosjeka od 624,5 eura u Tivtu. Prema podacima Monstata, u sektoru državne uprave prosječna plata iste godine bila je 484 eura.
„Što se racionalizacije zarada tiče, u cilju daljeg jačanja fiskalne discipline i stvaranja održivog sistema zarada, kabinet potpredsjednika Vlade za ekonomsku politiku i finansijski sistem i Ministarstvo finansija inicirali su izmjenu regulatornog okvira koji definiše zarade u javnom sektoru čijim će odredbama biti obuhvaćene i opštine. Odredbe tog zakona definisaće način utvrđivanja zarada za sve zaposlene u javnom sektoru koji će biti uslovljen trendom ekonomskih i fiskalnih parametara, dok će se istovremeno obezbijediti unificiranje načina obračuna zarada za obavljanje istih poslova“, kazali su u Ministarstvu finansija.
Kako su dodali, na taj način će se konsolidovati budžeti opština, s obzirom na činjenicu da fond zarada ima vrlo značajno učešće u njihovim ukupnim budžetskim rashodima.
Visoke zarade zakonom prilagoditi krizi
Predsjednik skupštinskog Odbora za ekonomiju i poslanik SNP-a Aleksandar Damjanović kazao je da je ta partija stav o problemu sa zaradama u opštinama jasno istakla time što je prije godinu predložila predlog zakona o ograničenju zarada u javnom sektoru koji voljom vlasti i dijela opozicije nije došao na dnevni red Skupštine.
„To je jedini način da se zakonskim putem uz prijetnju sankcijama natjeraju svi u javnom sektoru, opštine, javna preduzeća i državna uprava, da prilagode zarade trenutnom ekonomskom ambijentu“, ocijenio je Damjanović Kako je dodao, sve ostalo je jalovo prepucavanje Vlade, državne uprave i opština sa ciljem da to stanje ne promijeni.
„Pozivamo Vladu da podrži naš predlog zakona ili da predloži svoj što je bilo obećano i da na sistemski način ograniči visoke zarade u javnom sektoru“, kazao je Damjanović.
Bojadžić: Limit ne treba za opštine koje nisu u dugovima
Bojadžić je naglasio da je, shodno zakonu, jedno od osnovnih načela ostvarivanja lokalne samouprave fiskalna autonomija kojim je propisano da opština novcem iz svojih budžeta samostalno raspolaže.
„Kad to kažem, mislim na one opštine koje nemaju neizmirenih obaveza i značajnijih problema u funkcionisanju. Smatram da ne treba dovoditi u pitanje autonomiju onih koji nemaju neizmirenih dugovanja u dijelu regulisanja pitanja visine zarade lokalnih funkcionera, službenika i namještenika. To, naročito, ukoliko ti iznosi ne dovode u pitanje razvojnu funkciju budžeta“, istakao je Bojadžić.
On je podsjetio da je Vlada zaključcima zadužila Ministarstvo finansija da prati kako su opštine postupile kada je u pitanju usklađivanja zarada.
Galerija
Bonus video: