Kontrola Centralne banke u oktobru 2008. godine je pokazala da je Prva banka netačno obavještavala o svojoj likvidnosti. Kao primjer navode da ne postoje kolaterali, odnosno ugovori o novčanim zalogama, koje je banka prikazivala u dnevnim i dekadnim izvještajima i slala CBCG, piše "Dan".
Ne postoje kolaterali, odnosno ugovori o novčanim kolateralima od pet miliona eura za Željezaru Nikšić, navodi se u izvještaju o kontroli banke izvršenoj 31. oktobra 2008. godine.
To bi značilo da je nikšićka kompanija podigla kredit za koji nije dala nikakvo jemstvo, a banka u vlasništvu premijerovog brata Aca Đukanovića je Centralnoj banci lažno prikazala da je odobreni kredit obezbijeđen. U to vrijeme u upravi nikšićke Željezare su bili Ana Kolarević, sestra Aca i Mila Đukanovića, i njoj blizak prof. dr Radomir Vukčević.
Početkom 2008. godine, tačnije u februaru, britanska kompanija Etemba kapital preuzima većinskog vlasnika Željezare, kompaniju MNSS (Montenegrospešlti stils), koja je sjedište iz Engleske preselila u Holandiju. Predstavnici Etembe, koji su tvrdili da je prethodni vlasnik MNSS crnogorski iseljenik, potpisali su ugovor sa Vladom, nakon čega je Kolarevićeva ušla u bord direktora Željezare, gdje je Vukčević bio otkako je MNSS u novembru 2006. godine za 5,2 miliona sura kupio dvije trećine akcija Željezare. MNSS je u tom procesu zastupala Kolarevićeva. Jedan od uslova koji je MNSS prihvatio prilikom potpisivanja sporazuma sa Vladom bio je da u Prvu banku položi 34 miliona eura depozita, kao osiguranje da će izvršiti ugovorenih 118 miliona eura investicija u pet godina nakon privatizacije.
Etemba, prema svjedočenju starijeg portfolio menadžera Danijela Brola, koji je bio i član odbora direktora Željezare, nailazi na iste probleme sa kojima se susretao MNSS u Prvoj banci, koju od septembra 2007. trese kriza likvidnosti i solventnosti. Banka, naime, ne želi da oslobodi 34 miliona depozita, jer joj trebaju za održavanje likvidnosti.
To potvrđuje i kontrola CBCG, koja krajem februara 2007. nije u obračun obavezne rezerve uključila oročeni depozit firme MNSS od 14 miliona eura.
Banka nije prikazala pomenuti depozit u koloni oročeni depoziti (za koje je rok dospjeća na dane obračuna obavezne rezerve duži od 90 dana, a kraći od godine), čime je umanjila iznos obavezne rezerve za 700 hiljada eura i tome prekršila odredbe odluke o obaveznoj rezervi CBCG, u kojoj je propisano da se obavezna rezerva obračunava na oročene depozite kojima je rok dospijeća na dane obračuna duži od 90 dana, a kraći od godine - navodi se u nalazu CBCG.
Vlasnik Željezare i Prva banka su počeli da izravnavaju dugove na ljeto 2009. godine. Prva se obavezala da će isplatiti milion i po eura turskoj kompaniji CVS Makina za ugradnju elektrolučne peći u Željezaru, a vlasnik Željezare da će povući tužbu protiv banke.
Kolarevićeva i Vukčević su iz odbora Željezare izašli 2010. godine, prije nego što je uveden stečaj i firma bankrotirala.
Prva nema para i krije se od klijenata
CBCG je optužila Prvu banku da ne izvršava naloge za plaćanje koje su dali nalogodavci, čime krži zakon o platnom prometu, jer je dužna da prenese sredstva korisnika istog dana kad joj je izdat nalog.
Zabrinjava činjenica da banka ne odgovara klijentima na telefonske pozive, ili na pisma koja joj upućuju, a u kojima klijenti urgiraju da se izvrše uplate podnijetih naloga, navodi se u izvještaju o kontroli CBCG.
Obezbjeđenja nema ni za kredit vlasnika „Maše”
Kontrolori CBCG su naveli i da nijesu našli ni ugovore za milion eura keš depozita za podgorički Oromet, porodičnu firmu Jagoša Popovića dok 197 hiljada eura depozita po potraživanju Vile park, čiji je osnivač Radenko Radojičić, vlasnik restorna „Maša", nije prikazano u izvještaju o stanju kolaterala.
Sumnjivi računi
CBCG je utvrdila da je Prva banka kršila zakon o sprečavanju pranja novca i finansiranje terorizma prilikom otvaranja računa za MNSS i četiri firme Zorana Ćoća Bećirovića.
Prilikom otvaranja računa za nerezidentna pravna lica Beppler property and development, Irlenia investments, Calderi trading, Bepler investments (vlasništvo Bećirovića op.a) i za MNSS banka nije pribavila razlog za otvaranje računa, ili uspostavljanje poslovnog odnosa za navedene nerezidente, čime je prekršila član 43 zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranju terorizma, navodi CBCG u izvještaju iz 2007. godine.
Dodaje da u pristupnici banke nijesu za sve firme navedeni podaci predviđeni zakonom(matični broj firme, oznaka i broj ličnog dokumenta i naziv organa koji ga je izdao), čime je prekršen član 9 Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranju terorizma. Utvrđeno je i da banka nije za sve firme nabavila odgovarajući izvod iz javnog registra, koji nije stariji od tri mjeseca.
Bonus video:
