Privreda će u okviru trećeg socio-ekonomskog paketa mjera za ublažavanje posljedica korona krize u ovoj godini dobiti podršku države od 281,2 miliona eura, od čega je 82,7 miliona eura za prvobitnu podršku, a ostatak od 198,5 miliona na srednji i duži rok.
Kratkoročne mjere podrazumijevaju pomoć turizmu i uz jednogodišinje smanjenje PDV-a na hranu i dio pića s 21 na sedam odsto u ugostiteljskim objektima, subvencije za zarade, podsticaje za poljoprivredu, agroindustriju i ribarstvo, unapređenje konkurentnosti privrede, jednokratnu pomoć od po 200 eura za korisnike materijalnog obezbjeđenja porodica i boraca (ukupno 1,8 miliona)... Uoči parlamentarnih izbora očekuje se i da bude obezbijeđeno povećanje najnižih penzija sa 128 na 145 eura i povoljniji uslovi penzionisanja, nakon što je Vlada odugovlačila s predlogom tog zakona koji će ubrzo da usvoji Skupština.
“Cijela suma novca za ovu godinu iz trećeg paketa obezbijeđena je rebalansom budžeta”, kazao je premijer Duško Marković.
Dugoročna i podrška na srednji rok podrazumijeva jačanje IT sektora, podršku turizmu i saobraćaju, poljoprivredi i sanaciono-razvojne mjere u okviru kojih su i energetski projekti.
“Vijesti” daju grafičke prikaze s podacima o onome što je predviđeno trećim paketom koji podsjeća na još jednu od četvorogodišnjih strategija razvoja države koja može, a ne mora da se ostvari.
Vlada je juče usvojila novi dio podrške, prikazujući da ukupno vrijedi 1,22 milijarde ili oko 300 miliona godišnje, a od ukupne sume se 1,09 milijardi odnosi na sanaciono-investicione mjere na srednji i duži rok, očekivana i željena ulaganja. Kratkoročne mjere su procijenjene na 127,4 miliona.
Paket stiže tačno tri mjeseca nakon usvajanja drugog seta mjera i vlast ga promoviše pred parlamentarne izbore, zakazane za 30. avgust.
Dijalog
U Vladi tvrde da se dijalogom došlo do trećeg paketa, odnosno uvažavajući preporuke privrede, socijalnih partnera, poslovnih udruženja, međunarodnih organizacija i akademske zajednice, kao i da su tokom pripreme paketa obavljene konsultacije s domaćim i međunarodnim institucijama da bi se, uz podršku države, obezbijedile najpovoljnije finansijski uslovi uz očuvanje sistema. Dio socijalnih partnera se žalio da nije konsultovan, pozivajući Vladu da prihvati zahtjeve privrede usljed korona krize, da bi se mogla i zaustaviti otpuštanja radnika.
Marković je rekao da će se do ukupne sume i izdvajanja doći na fiskalno održiv način, uz stabilan sistem.
„Da bi se ovako planirana ekonomska strategija sprovela u djelo, Vlada je pripremila cijeli spektar zakonodavnih intervencija. On podrazumijeva donošenje dva nova zakona i to o inovacionoj djelatnosti i o podsticajnim mjerama za razvoj istraživanja i inovacija. Tu su i suštinske intervencije u smislu izmjena i dopuna još dva važna zakonska teksta o porezu na dodatu vrijednost i o energetici”, objasnio je premijer.
Šta dobija turizam
Sektor turizma, koji je jedan od najugroženijih, prvobitno će za četiri godine dobiti 83,35 miliona eura, od čega u ovoj godini 51 milion u nastavku podrške novim mjerama.
Državni sekretar Ministarstva održivog razvoja i turizma (MORT) Damir Davidović je objasnio da ta pomoć podrazumijeva reprogram postojećih kredita kod banaka na period od jedne do dvije godine uz subvenciju kamatne stope, a najviše tri odsto tokom trajanja grejs perioda, izjednačavanje stope PDV-a za usluge pružanja hrane i pića (osim alkohola, kafe i gaziranih proizvoda) u svim ugostiteljskim objektima, kredite za likvidnost i obrtna sredstva s rokom otplate do sedam godina i grejs periodom od dvije godine, uz subvenciju kamate do tri odsto tokom trajanja grejs perioda.
“Tu su i subvencije za turoperatore za organizovane dolaske turista u ovoj i narednoj godini koji se zadržavaju u Crnoj Gori najmanje sedam dana, a po kriterijumima koje MORT odredi, te poseban budžet za marketinšku kampanju u ovoj i narednoj godini, subvencije zarada u turizmu, umanjenje godišnje naknade za korišćenje morskog dobra”, naveo je Davidović.
Subvencije i investicije
Ministarstvo ekonomije od 1. avgusta nastavlja subvencionisanje minimalne zarade zaposlenih za jul, avgust i septembar za zabranjene djelatnosti, turizam, ugostiteljstvo, drumski saobraćaj, karantin i samoizolaciju, roditelje/staratelje djece mlađe od sedam godina te novo zapošljavanje. Tu je i bespovratna podrška privredi u okviru programa konkurentnosti, beskamatni krediti za domaćinstva za energetski efikasan dom, subvencioniranje kamata kod razvojnih projekata u industriji, s akcentom na prehrambenu, drvnu i metalnu, kao i kod rudarstva - uz predviđenu koncesionu naknadu od 0 odsto, investicione grantove i subvencionirane kredite za dalju preradu mineralnih sirovina...
Ministarka ekonomije Dragica Sekulić je kazala da dugoročno u oblasti energetike planiraju investicije državnih preduzeća.
“Planovi najvećih energetskih preduzeća u državi obuhvataju investicije ukupne vrijednosti od oko milijardu eura. Do 2024. godine očekuje se realizacija od oko 734 miliona investicija. Procjena je da od ukupnog iznosa, oko 350 miliona može biti ugovorena s crnogorskim kompanijama kao izvođačima, proizvođačima i prodavcima”, naglasila je ministarka.
Vlada je najavila i 30 miliona u naredne četiri godine za jačanje IT sektora u direktnom partnerstvu države i domaćeg privrednog sektora, uz učešće stranih direktnih investicija.
Brzi prodor
“Mjere imaju za cilj da IT sektor postane nova jaka privredna grana, s visokim izvoznim potencijalom i da IT privreda i digitalizacija postanu katalizatori razvoja inovativne privrede koja će osnažiti naše tradicionalno jake privredne grane (energetiku, turizam i poljoprivredu) i koja će biti u funkciji digitalne transformacije države”, istakla je ministarka nauke Sanja Damjanović.
Potpredsjednik Vlade i ministar poljoprivrede, Milutin Simović objasnio je da su za poljoprivredu i ribarstvo spremili “koncept brzih prodora” vrijedan 89,4 miliona, kojim će se obezbijediti supstituciju uvoza od preko 94 miliona eura. Koncept brzih prodora u oblastima poljoprivrede i ribarstva podrazumijeva konkretne projekte u oblastima proizvodnje mesa, ribe, povrća, voća, brašna i ulja.
Kako do uštede od 17 miliona
Za obezbjeđenje dodatnog novca za treći paket mjera planirane su nove uštede u budžetu, kojima bi se došlo do 17 miliona eura.
Sve potrošačke jedinice su zadužene da u roku od deset dana revidiraju svoje budžete i da od nepotrošenog novca najmanje 10 odsto uštede. Posebno treba da analiziraju stavke - ostala lična primanja, rashodi za materijale, usluge, tekuće održavanje, subvencije, kapitalne izdatke... Resori i državne institucije su zaduženi da dođu do smanjena kirija za smještaj za 30 odsto, ili ako to ne mogu da urade u najkraćem roku da traže drugi, jeftiniji prostor.
Da je manje auta
Planirano je i smanjenje broja službenih vozila i da se po tom osnovu uštedi pet miliona. Za tu mjeru će se formirati radni tim koji će analizirati stanje voznog parka, utvrditi viškove i šta s njima da se radi.
Vlada planira i da predloži izmjene Zakona o zaradama u javnom sektoru da bi se izjednačila politika zarada u preduzećima u kojima je država većinski vlasnik.
Oboriti plate u državnim firmama
Naređeno je da predstavnici države u preduzećima koja nijesu prepolovila plate menadžmentu, shodno odluci Vlade u drugom paketu mjera, pokrenu proceduru da smanje plate za avgust i septembar i da se taj novac prebaci u državni budžet. Procijenjeno je da će ta ušteda donijeti oko dva miliona.
Budženje prvog paketa: Odloženo se plaća
Premijer Marković je rekao da je prvi paket mjera iznosio je 280 miliona eura i dominantno se odnosio na održavanje tekuće likvidnosti, te podršku najugroženijim kategorijama stanovništva.
Od te sume se 205,8 miliona odnosi na odlaganje obaveza kod IRF-a, poreskih obaveza i za zakupninu. Sve te obaveze moraju da se plate - nijesu oproštene. U paketu su bile i povoljnije kreditne linije za likvidnost.
“Drugi set mjera kreiran je u pravcu očuvanja radnih mjesta i stvaranja pretpostavki za brži oporavak naše ekonomije. Za to smo samo do juna izdvojili oko 40 miliona eura”, rekao je Marković.
Ne pominje se nastavak gradnje auto-puta
Za sektor saobraćaja planirani su krediti od oko 11 miliona eura i taj novac bi se koristio za valorizaciju lučkih resursa i širenje njihovih kapaciteta s naglaskom na Luku Bar. U trećem paketu nema informacija o auto-putu, odnosno ne pominje se da je planiran njegov nastavak gradnje u okviru investicija. Gradnja prve dionice kasni, a najava je da će biti završena do sredine iduće godine.
Povezani članci
Bonus video:
