Džavna firma “Monteput” novac predviđen za poslove upravljanja javnim putevima ne može upotrijebiti za (in)direktno subvencionisanje druge djelatnosti kojom se bavi, a da bi se to postiglo potrebno je da se drži na posebnom računu, odnosno da se vodi zasebno računovodstvo.
To je stav Agencije za zaštitu konkurencije (AZK), od koje je Ministarstvo pomorstva i saobraćaja (MPS) tražilo mišljenje u vezi sa izmjenama i dopunama odluke o osnivanju “Monteputa” i Statuta tog državnog preduzeća. Prema odluci o osnivanju “Monteputa”, “Vlada” upravlja njegovom dobiti i raspodjeljuje je.
Izmjenama osnivačkih akata “Monteputa” u avgustu ove godine, preduzeću je dodijeljen posao upravljanja projektom izgradnje auto-puta Bar - Boljare, a prethodno je stupio na snagu novi Zakon o putevima kojim je definisano da “državnim putevima upravlja organ uprave, izuzetno auto-putevima, brzim saobraćajnicama, djelovima državnog puta i putnim građevinskim objektima može da upravlja i privredno društvo koje osniva Vlada”.
“AZK nije nadležna za davanja mišljenja po pitanju izmjene osnivačkih akata Monteputa, ali sa stanovišta zaštite konkurencije na tržištu, odnosno kontrole (potencijalne, moguće dodijele u budućem periodu) državne pomoći. Ali, uzimajući u obzir da državnim putevima upravlja privredno društvo koje osniva Vlada i hipotetičku mogućnost da se to privredno društvo, osim upravljanja državnim putevima bavi i drugim ekonomskim djelatostima, Agencija ukazuje da je neophodno osigurati da se novac predviđen za poslove upravljanja javnim putevima (organizovanje naplate i kontrola naplate naknade za upotrebu javnog puta (putarina ili korisnička naknada), ne može upotrijebiti za direktno, ili indirektno subvencionisanje druge djelatnosti, kojom se to pravno lice bavi”, stav je AZK.
Mogućnost “prelivanja“ subvecija na druge ekonomske aktivnosti, kako je pojasnila AZK, onemogućava se vođenjem zasebnih računa (tzv. odvojenog knjigovodstva), raspodjelom troškova i prihoda na odgovarajući način i osiguravanjem da bilo kakvo javno finansiranje ne koristi drugim ekonomskim aktivnostima preduzeća kome je Vlada provjerila da upravlja auto-putevima, brzim saobraćajnicama, djelovima državnog puta i putnim građevinskim objektima.
“Svoj stav Agencija zasniva na članu 212. Obavještenja Evropske komisije o pojmu državne pomoći iz člana 107. stav 1. Ugovora o funkcionisanju Evropske unije (2016/C 262/01). U tom smislu, s obzirom na mogućnost da Monteput bude poslovno aktivnan i za neku drugu, odvojenu ekonomsku djelatnost, zbog čega se mora isključiti mogućnost tzv ‘unakrsnog subvencionisanja’, AZK zahtijeva da se koriste odvojeni računi, troškovi i prihodi se raspodjeljuju na odgovarajući način, a javno finansiranje za putne usluge se ne može koristiti za druge aktivnosti”, istakli su u AZK-u.
Bonus video: