Aarhus resursni centar Sarajevo podnio je Okružnom sudu u Banjaluci dvije žalbe protiv ekoloških dozvola za hidroelektrane Buk Bijela i Foča na rijeci Drini u Bosni i Hercegovini u blizini granice sa Crnom Gorom.
Iz Aarhus centra upozoravaju da je Drina najznačajnije stanište za ugroženi dunavski losos, a oblast je takođe razvila turističke kapacitete malih razmjera koji bi bili pogođeni bilo kojom branom u blizini.
Podsjećaju da je veća verzija projekta Buk Bijela osporavana od 1970. godine zbog uticaja na zaštićeni kanjon Tare u Crnoj Gori, koji je pod zaštitom UNESCO-a i dio je Nacionalnog parka Durmitor. Planirano je da se izgradi Buk Bijela, instalisane snage 93,52 MW na gornjem toku Drine na oko 11 kilometara uzvodno od novog mosta u Foči. Projekat je vrijedan oko 195,1 milion eura.
Iz Aarhus centra su saopštili da je Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske produžilo obje dozvole iako investitor to nije tražio u zakonskom roku.
“Ministarstvo je trebalo da poništiti prethodne dozvole s obzirom na to da izgradnja nije počela u roku od četiri godine od njihovog izdavanja. U suprotnosti sa obavezama BiH iz Arhuske i Espoo konvencije, procjene uticaja na životnu sredinu nijesu ponovljene, niti su bile javne konsultacije, bilo u BiH ili Crnoj Gori”, rekla je Nina Kreševljaković iz Aarhus centra.
Nataša Kovačević iz crnogorske NVO Green Home kaže da se u procjeni uticaja na životnu sredinu najnovije verzije projekta tvrdi da HE ne utiče na Taru, ali bez ikakvih dokaza.
“S obzirom na to da je Tara glavna pritoka Drine i da će akumulacija doći do crnogorske granice, neizbježno je da će biti uticaja koji moraju biti i procijenjeni”, upozorila je Kovačević.
Projekat HE Buk Bijela pokrenula je Elektroprivreda RS, a u julu 2017. potpisan je memorandum o izgradnji sa kineskom kompanijom AVIC-ENG. Očekuje se da će Buk Bijelu finansirati kineske državne banke. ERS je pokrenula i projekat HE Foča od 44 MW, koja se nalazi nekoliko kilometara nizvodno, ali nije javno pomenut izvor finansiranja.
Bonus video:
