Zajednica opština još nema procjenu koliko će lokalne samouprave imati manji prihod zbog uvođenja neoporezivog dijela zarada, jer mnogim radnicima, kako su saopštili “Vijestima”, još nije isplaćena januarska zarada.
Usvajanjem paketa zakona iz programa “Evropa sad” krajem prošle godine, uveden je neoporezivi dio poreza na bruto zarade do 700 eura. Međutim, značajni dio ovog poreza na dohodak kao i njegovog prireza, je prihod opština koji im nije nadoknađen drugim. Takođe, jedan dio ovog prihoda koristi i Egalizacioni fond, koji služi da opštinama nadomjesti prihode.
Iz Zajednice opština je “Vijestima” rečeno da je preuranjeno davati ocjene.
”Prihodi opština po osnovu poreza na dohodak fizičkih lica, prireza porezu i Egalizacionog fonda u januaru najvećim dijelom su posljedica isplata zarada koje se odnose na decembar, koje su obračunate shodno ranijim propisima, a ne po propisima donesenim u okviru programa “Evropa sad”. Imajući ovo u vidu, ostvareni prihodi po ovom osnovu u januaru nijesu i ne mogu nikako biti reprezentativni pokazatelj uticaja programa “Evropa sad” na prihode opština. Uticaj ovog programa na prihode opština će biti donekle vidljiv na osnovu prihoda ostvarenih tokom februara kada se isplaćuju januarske zarade obračunate u skladu sa propisima iz programa “Evropa sad”, a da će svaki naredni mjesec dati objektivniju sliku”, kazao je “Vijestima” generalni sekretar Zajednice opština Refik Bojadžić.
Iz ove institucije su ranije upozoravali da će naročito siromašnije i opštine na sjeveru, koji dobijaju veći procenat ovog poreza i gdje su prosječne zarade niže, izgubiti značajne prihode i da neće moći da finansiraju svoje obaveze prema građanima.
”Zajednica opština je u postupku donošenja programa “Evropa sad” i propisa za njegovo sprovođenje, jasno ukazala Ministarstvu finansija, Vladi i Skupštini Crne Gore da će imati negativan uticaj na prihode opština kroz smanjenje prihoda po osnovu poreza na dohodak fizičkih lica, prireza porezu na dohodak fizičkih lica i značajno manja sredstva iz Egalizacionog fonda, što će dovesti u pitanje održivost lokalnih javnih finansija. Sve to je konkretno dokumentovano analizom uticaja Programa na primjeru opština Bijelo Polje i Berane koje su pokazale da će prihodi budžeta tih opština biti manji za oko 30 odsto”, naveo je Bojadžić.
U naknadnim pregovorima sa Vladom, obezbijeđen je dio budžetske rezerve od 15 miliona eura kojim bi trebao biti nadoknađen gubitak opština.
Bojadžić je naveo da su opštine zadužene da prate svoje prihode po mjesecima za 2022. godinu u odnosu na isti mjesec prošle godine kako bi dobili objektivnu sliku o stvarnom uticaju programa “Evropa sad”.
”Ovi podaci će biti osnova opštinama za podnošenje zahtjeva (mjesečno) prema Ministarstvu finansija za nadoknadu manje ostvarenih prihoda iz sredstava tekuće budžetske rezerve planiranih za ovu namjenu. Takođe, uporedni podaci o ostvarenim prihodima na mjesečnom nivou istovremeno bi koristili prilikom definisanja sistemskih rješenja kroz izmjene i dopune Zakona o finansiranju lokalne samouprave kojim bi se obezbijedila nadoknada izgubljenih prihoda opštinama, a što je bio dio dogovora sa Ministartvom finansija i socijalnog staranja koji, iz nama nepoznatih razloga, nije do kraja ispoštovan od strane Ministarstva finansija”, naveo je Bojadžić.
Novim zakonom uskladiti prihode sa potrebama opština
U skupštinsku proceduru upućen je predlog izmjene Zakona o finansiranju lokalnih samouprava koji bi trebalo da na održiv način definiše njihove prihode.
”Na zahtjev Zajednice opština, a svjesni značaja utvrđivanja zakonskih rješenja kojim će se na sistemski način obezbijediti održivost lokalnih javnih finansija, jedan broj poslanika Skupštine Crne Gore podnio je predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o finansiranju lokalne samouprave. Očekujemo da će se ovaj predlog Zakona naći na dnevnom redu Skupštine nakon što se, na osnovu konkretnih podataka i kroz uporedno praćenje, stekne objektivna slika o stepenu negativnog uticaja Programa na prihode opština”, naveo je Bojadžić.
Bonus video:
