Najveće bokeljsko ostrvo – Stradioti u Tivatskom zalivu, poznatije kao Sveti Marko, promijenilo je vlasnika, nezvanično saznanju “Vijesti”.
Prema informacijama do kojih je došao naš list, ostrvo koje je već 15-ak godina u vlasništvu ruske grupacije “Metropol”, odnosno njenih akcionara, prodat je Maltežanima u transakciji vrijednoj između 90 i 100 miliona eura. Novi vlasnik atraktivnog i netaknutog ostrva je, prema nezvaničnim informacijama, kompanija “J.Portelli Projects” sa Malte koja se bavi nekretninsko-građevinskim biznisom u toj državi. Ukupna površina ostrva je skoro 340.000 kvadrata.
Iz kompanije sa Malte nisu odgovorili na mejl “Vijesti” sa molbom da potvrde ili demantuju informaciju da su trgovali najveće bokeljsko ostrvo. Ni u vrhu Vlade Crne Gore nisu raspolagali pouzdanom informacijom da se ova transakcija obavila i da će se uskoro novi vlasnik ostrva naći pred crnogorskjim državnim organima u vezi svojih planova za izgradnju na Svetom Marku.
U evidenciji Uprave za katastar i državnu imovinu skoro sve parcele na ostrvu zvanično se vode na dosadašnjeg vlasnika – kompaniju “Ostrvo Sveti Marko” iz Tivta. Ta fima formirana je 2007. godine, kada je ostrvo koje je bilo najatraktivnija imovina nekada remonirane turističke firme “Putnik” iz Beograda, prešlo u ruke novog vlasnika “Putnika” ruske kompanije “Metropol” iza koje je stajao ruski tajkun Mihail Slipenčuk. “Metropol” je imao ambiciozne planove da na ostrvu sagradi luksuzni rezidencijalno-turistički kompleks vrijedan najmanje 400 miliona eura, a tadašnja Vlada predvođena DPS-om i SDP-om bila je raspoložena da izađe u susret većini želja kompanije. Stoga je Ministarstvo održivog razvoja i turizma kojim je tada rukovodio Branimir Gvozdenović 2009. usvojilo Državnu studiju lokacije (DSL) “Sektor 26 – Ostrvo Sveti Marko” koja je u najvećoj mjeri prihvatila skoro sve želje “Metropola” i predvidjela masovnu urbanizaciju, betonizaciju i zatvaranje pristupa javnosti na najveći dio ostrva.
Firme “Urbi Montenegro” i sa njom povezana firma “Win soft” koja je radila procjenu uticaja na životnu sredinu, predvidjele su gradnju 80.000 kvadrata novih objekata, od čega se na relativno mali hotel ranga šest zvjezdica kapaciteta 60 soba i apartmana, odnosilo 20.000 kvadrata. Na bungalove za prodaju na tržištu, pojedinačne veličine od 100 do 145 kvadrata po DSL-u se odnosilo 12.000 kvaddata novoucrtanih objekata, dok je većina površine ostrva trebala da ostane rezervisana za potrebe vlasnika ukupno 74 velike luksuzne privatne vile površina od 345 do čak 945 kvadrata. Na vile se odnosilo 44.000 kvadrata planirane površpine novih objekata, a na servisne sadržaje koji su trebali da opslužuju ovaj kompleks samo 3.000 kadrata.
Upravo ove karakteristike buduće gradnje godinama na svom sajtu promoviše firma “Ostrvo Sveti Marko”, jer je “Metropol” pogođen svjetskom finansijskom krizom 2008-2009. godine, morao da odustane od gradnje planiranog rizorta i pokušavajući da pronađe suinvestotora. To se nije desilo pa je Slipenčuk djelove imovine “Metropola” razdijelio akcionarima, a ostrvo Sveti Marko zvanično došlo u posjed off shore komapnije “Stala Property Holdings Limited” registrovane u Hong Kongu. U njeno ime, ovlašćeni zastupnik crnogorske kćerke-firme “Ostrvo Sveti Marko je Romans Moskvins. Iako je firma “Ostrvo Sveti Marko” formalno registrovana sa sjedištem u Tivtu, ona tu nema poslovnih prostorija, a njena službena adresa za prijem pošte nalazi se u privatnom stanu jedne od stambenih zgrada na bulevaru Svetog Petra Cetinjskog u Podgorici. Kompanija godinama nije ništa radila na ostrvu za koje je prije dvije godine istekla DSL iz 2009.godine To znači da će se vlasnik ostrva opet morati obratiti državnim organima ako želi da gradi na Svetom Marku, te da će se ponovno morati raditi nova prostorno-.planska dokumentacija.
Kompanija “Ostrvo Sveti Marko” godinama ima jednog zaposlenog za koja je trošak za neto zarade u 2021. bio 1.374 eura neto, a firma je tu godinu bila u gubitku 7.076 eura. Ta firma u poslovnim knjigama bilježi da posjeduje stalnu imovinu u nekretninama vrijednosti 40.043.827 eura, te oko 1,76 miliona eura obrtnih sredstava, a od svog osnivanja do sada akumulirala je ukupan poslovni gubitak od 2.845.629 eura. Ovaj kompanija je kontrolisala skoro 99 posto površine ostrva, izuzev par manjih privatnih parcela koje im ranije nisu željeli prodati starosjedioci – mještani Krtola. Prodajom Maltežanima država Crna Gora opet je propustila priliku da otkupi i u svoj posjed vrati najveće ostrvo u Boki Kotorksoj i jednu od najatraktivnijih nekretnina na crnogorsko priumorju, iako je to mogla učiniti prije 15-ak godina kada je “Putnik” na aukciji prodao ostrvo po početnoj cijeni od samo 17,28 miliona eura.
Raj za turiste i primjer održivog turizma
Sveti Marko je najveće ostrvo u Krtoljskom arhipelagu, obiluje maslinjacima, mediteranskom šumom, ali i brojnim arheološkim lokalitetima koji datiraju iz antičkih vremena i ranog srednjeg vijeka. Početkom 60-ih godina prošlog vijeka ovdje je izgrađeno naturističko naselje koje je kasnije rekonstruisano, sa ukupnim kapacitetom od hiljadu kreveta u specifičnim bungalovima od trske polinezijskog tipa i bez značajnije gradnje drugih većih stalnih objekata od čvrstog materijala.
Naselje je dugo radilo u aranžmanu “Putnika” i poznatog francuskog tur-operatora “Club Mediteranee” koji je ovdje godinama dovodio isključivo visokoplatežnu stranu klijentelu. Gosti iz Francuske, Njemačke i ostalih zapadnoevropskih zemalja uživali su u specifičnoj turističkoj ponudi po sistemu “povratka prirodi”, a u “zlatnim 80-im” ovaj objekat je ostvarivao 90 hiljada noćenja i prihod od pet miliona dolara godišnje i bio primjer održivog turizma maksimalno usklađenog sa prirodom.
Ostrvo je napušteno izbijanjem rata u bivšoj SFRJ i skoro 30 godina je van turističkih mapa na štetu svih, pogotovo opštine Tivat koja je sa njega ubirala značajne prihode. Na ostrvu je u sezoni radilo i do 200 ljudi iz Tivta i susjednih gradova.
Bonus video:
