Iz državne kase opštinama je u avgustu i septembru ustupljeno oko 15,7 miliona eura po osnovu prihoda na dohodak fizičkih lica, što je skoro četiri puta više u odnosu na maj i jun kada su lokalne vlasti dobile po istom osnovu 4,08 miliona eura.
Za isti period učešće prihoda koji po istom osnovu završavaju u državnom budžetu se smanjilo, pa je u maju i junu od ovog poreza zarađeno 15,4 milion, a u avgustu i septembru 12,8 miliona.
Ovo su podaci koje je “Vijestima” dostavilo Ministarstvo finansija koje smo pitali kako su na državi budžet uticale izmjene Zakona o finansiranju lokalne samouprave, koje je Skupština usvojila krajem jula i čija je primjena počela 3. avgusta ove godine.
”Prema podacima o ostvarenim prihodima od poreza na dohodak fizičkih lica na teritoriji svih opština u Crnoj Gori i raspodjeli tih prihoda između budžeta države i budžeta opština, evidentno je da je izmjenama Zakona o finansiranju lokalne samouprave, došlo do značajnih promjena u strukturi pripadnosti prihoda po osnovu ovog poreza, pri čemu je povećano učešće prihoda budžeta opština, a smanjeno učešće prihoda budžeta države”, rekli su iz Ministarstva finansija.
Tako se u državni budžet sada sliva manje novca i pored toga je ukupna naplata poreza porasla na skoro 16 miliona tokom avgusta i septembra.
Projektom “Evropa sad” je izmijenjen Zakon o porezu na dohodak fizičkih lica kojim je uveden neoporezivi dio zarade do 700 eura bruto, što je oko 570 eura neto. Ovaj dio poreza se dijeli između države, opština i Egalizacionog fonda, a što je opština nerazvijenija, dobijala je veći procenat novca. U nerazvijenijim opštinama rijetke su zarade preko 570 eura, tako da su opštine izgubile značajan dio prihoda od poreza i prireza na njega. Manje novca ide i u Egalizacioni fond koji služi za pomoć manje razvijenim opštinama. Na zarade preko hiljadu eura uvedena je poreska stopa od 15 odsto, ali to nije pomoglo značajno opštinama naročito onima sa nižim razvojem.
Zato su poslanici donijeli izmjene pomenutog zakona čime je država u značajnoj mjeri ostala bez prihoda koji se sada dodatno ustupa opštinama. Izmjene su usvojene mimo saglasnosti Vlade, i procjena je da će koštati državni budžet 50 miliona eura godišnje. Cilj izmjena bio je da se opštinama nadoknadi dio prihoda izgubljen zbog smanjenja dažbina, ali je to urađeno bez potrebne analize jer je opštinama nedostajalo do 20 miliona eura, pa sada novac dobijaju i bogati gradovi sa primorja, koji nisu imale gubitke zbog “Evrope sad” ili su oni bili minimalni.
Predlog izmjene i dopune zakona u skupštinsku proceduru podnijelo je krajem prošle godine šest poslanika iz DPS-a, SDP-a i SD-a. Skupština je izmjene usvojila glasovima svih 73 prisustna poslanika i vlasti i opozicije.
Podgorici za godinu 20 miliona
Zbog primjene projekta “Evropa sad” opštine su za prva tri mjeseca ove godine izgubile 2,67 miliona eura prihoda, a Vlada je taj novac nadoknađivala iz tekuće budžetske rezerve.
Iz Ministarstva finansija su kazali da je ovogodišnjim budžetom od janura do kraja jula predviđeno 10,8 miliona eura iz tekuće budžetske rezerve za pokriće gubitaka opština nastalih smanjenjem prihoda od poreza na dohodok fizičkih lica.
Od 24 opštine jedino Budva i Tivat nisu dobili novac jer po ovom osnovu one jedine nemaju gubitke.
Međutim, nakon usvojene izmjene zakona sada i one skoro isto dobijaju procentualno više novca nego neke mnogo siromašnije opštine. Naime, opštinama na jugu i u centralnom dijelu država sada izdvaja 50 odsto poreza na dohodak fizičkih lica, dok je taj porez prije izmjena iznosio između 12 i 18 odsto zavisno od stepena razvoja, dok opštine na sjeveru dobijaju kompletan prihod poreza, umjesto polovinu.
Tako je Budva za maj i jun dobila 201.000, a za avgust i septembar pet puta više novca. Tivtu je tokom avgusta i septembra ustupljeno ukupno 426 hiljada eura, a u maju i junu zbirno 91 hiljada.
U Ulcinju, gdje je prosječna plata 622 eura, za maj i jun je po ovom osnovu isplaćeno skoro 65 hiljada eura, da bi prihodi u avgustu i septembru porasli na 297 hiljada, što znači da su prihodi rasli procentualno isto u odnosu na Tivat, gdje je prosječna zarada 862 eura.
Herceg Novi je imao 130 hiljada ovog prihoda za maj i jun, a za avgust i septembar više od milion eura.
Podgorica nakon izmjena zakona dobija oko 2,6 miliona eura mjesečno, a ranije je dobijala oko 800 hiljada. Ministar finansija Aleksandar Damjanović ranije je kazao da će samo na računu Glavnog grada država godišnje imati 20 miliona eura manje prihoda.
Podaci Ministarstva finansija pokazuju da opštine na sjeveru imaju sada značajno veće prihode po ovom osnovu. Tako je Bijelo Polje u junu imalo 114 hiljada, a u septembru 814 hiljada, Beranama je u maju ustupljeno 143 hiljade a u devetom mjesecu pola miliona, Pljevljima je prihod sa 142 hiljade skočio na 659 hiljada, a Mojkovcu sa 35 na 208 hiljada...
Svim opštinama se ustupa i 30 odsto prihoda od poreza na dohodak fizičkih lica za neprijavljeni prihod, koji bi trebalo da se naplaćuje kada se ispune svi zakonski uslovi.
Uz to, Egalizacionom fondu ide 20 odsto prihoda istog poreza, kao i 20 odsto poreza na promet nepokretnosti, što je duplo veći iznos nego ranije.
Učešće države u prihodima se sa 70 smanjilo na 35 odsto
Ukupna bruto naplata prihoda od poreza na dohodak fizičkih lica u maju i junu je prosječno iznosila 11 miliona. Od tog iznosa u državnom budžetu je završavalo 70 odsto, oko 18 odsto je išlo u budžet opština, a ostatak Egalizacionom fondu.
Samo u septembru bruto naplata tog poreza porasla je na 16,67 miliona, a u državni budžet je završilo 5,59 miliona, odnosno 35,71 odsto i što je duplo manje državno učešće u odnosu na maj i jun.
Dakle, država je samo u septembru ostvarila skoro za 2,6 miliona eura manje prihoda u odnosu na maj i pored toga što se značajno povećala ukupna bruto naplata.
Istovremeno učešće u prihodima koje idu budžetu opština se sa majskih 18 odsto povećalo na septembarskih 52 odsto ili prevedeno u brojke sa 2,12 miliona na 8,29 miliona.
Bonus video: