Male opštine ne mogu izdržati povećanje zarada

Zajednica opština priprema set mjera koje će predložiti Vladi i Skupštini kako bi se sistemski riješio problem finansiranja lokalnih samouprava

3771 pregleda 8 komentar(a)
Skoro cijeli tekući prihod ode samo na zarade: Opština Plav, Foto: Shutterstock
Skoro cijeli tekući prihod ode samo na zarade: Opština Plav, Foto: Shutterstock

Zajednica opština (ZOCG) priprema set mjera koje će predložiti Vladi i Skupštini kako bi se sistemski riješio problem finansiranja lokalnih samouprava, navedeno je “Vijestima” iz ove institucije.

Novi problem za nerazvijene opštine je potpisivanje Granskog kolektivnog ugovora prije četiri dana, kojim su zarade zaposlenih u javnoj upravi povećane za oko 30 odsto. Ovaj kolektivni ugovor odnosi se i na zaposlene u opštinskim administracijama.

Problem je što su opštine budžete planirale i usvojile krajem prošle godine, kada su za iznose troškova za zarade koristili tadašnje koeficijente, a njihovi predstavnici nisu bili ni uključeni u pregovore između Sindikata uprave i pravosuđa i Vlade koji su trajali protekla dva mjeseca.

”Zajednica opština nije učestvovala u izradi teksta Granskog kolektivnog ugovora niti je u isti imala uvid iako je više puta tražila da njeni predstavnici budu uključeni u ovaj proces”, naveli su iz ZOCG.

Kazali su da je jedan od prioriteta Zajednice traženje načina na koji opštine mogu primijeniti novi Granski kolektivni ugovor za oblast uprave i pravosuđa.

”To nije jedini problem opština. Činjenica je da je taj ugovor samo doprinio usložnjavanju problema nelikvidnosti budžeta jednog broja opština koji je prvobitno nastao primjenom seta reformskih poreskih propisa. Ovo jer izmjene Zakona o finansiranju lokalne samouprave 2022. godine nijesu u potpunosti nadomjestile gubitke u njihovim prihodima”, saopštili su iz ZOCG.

Programom “Evropa sad” uveden je neoporezivi dio zarade do 720 eura, čime su opštine izgubile značajan dio prihoda jer je njima išao dio poreza na zarade, kao i cijeli iznos prireza.

”U takvim okolnostima Zajednica privodi kraju paket normativnih drugih mjera koje namjerava da predloži nadležnim državnim organima u cilju sistemskog rješavanja problema finansiranja opština na način koji će omogućiti ostvarivanje njihovih funkcija i punu zaštitu prava zaposlenih. Konačno rješenje ovog pitanja zavisi od odgovora državnih organa. Kao i do sada, Zajednica će nastaviti da insistira na poštovanju imperativnih obaveza predlagača zakona i drugih propisa da u postupku njihove izrade konsultuju opštine i da vrše analizu uticaja propisa na budžet opština, kako bi se spriječilo nastupanje ovih i sličnih posljedica”, naveli su iz ZOCG.

Bez države ne bi preživjeli, većina budžeta ode za plate

Mnogim nerazvijenim opštinama na sjeveru i postojeće obaveze za isplatu zarada predstavljaju veliki teret.

Na primjer u budžetu Opštine Plav za ovu godinu tekući prihodi iznose 1,4 miliona eura, dok je trošak za bruto zarade 1,2 miliona. Iz državnog budžeta i Egalizacionog fonda dobijaju dodatnih 1,8 miliona eura. Ova pomoć i dotacija čini čak 56 odsto budžeta ove opštine.

Tekući prihodi Opštine Petnjica iznose 584 hiljade eura, a samo za bruto plate, po kalkulacijama prije potpisivanja granskog ugovora, potrebno je 530 hiljada eura. Da bi ova nova opština funkcionisala od države i Egalizacionog fonda dobijaju dodatnih 1,1 milion eura. Dotacije čine 62 odsto opštinskog budžeta.

Opština Rožaje od opštinskih poreza i naknada prihoduje 3,4 miliona eura, a za isplatu zarada potrebna su dva miliona eura. Od države i Egalizacionog fonda dobijaju četiri miliona eura.

Opština Mojkovac ima tekuće prihode od 2,2 miliona eura, a za plate je potrebno 1,3 miliona. Dotacije od države iznose milion i po eura.

U Opštini Šavnik tekući prihodi iznose 1,1 milion, a za bruto zarade je potrebno 646 hiljada. Ova opština od države dobija 1,6 miliona eura dotacija.

Bonus video: